برگرداندن شیر در نوزادان/ آيا مي شود براي پیشگیری از بالا آوردن شیر كاري كرد؟!

نوزاد هنگام شير خوردن مقداري هوا نيز مي بلعد. زمانيكه هواي بلعيده شده به طرف بالا حركت مي كند با خود مقداري از محتويات معده (شير) را نيز با بالا مي آورد. همچنين از آنجا كه نوزاد دائماً در حال شير خوردن است حجم مايعي كه وارد معده اش مي شود نسبت به حجم معده بسيار زياد است و اين مسئله برگرداندن را تشديد مي كند. از سوي ديگر، عضلات معده نوزادان هنوز كاملاً تكامل نيافته اند و از اين روي عضلات قسمت اتصال معده به مري كه وظيفه شان جلوگيري از برگشت محتويات معده به مري است بخوبي كار خود را انجام نمي دهند. بنابراين برگرداندن نوزاد چندان هم موضوع عجيبي نيست.
آيا مي شود براي برگردان نوزاد كاري كرد؟
بله. توصيه هاي زير مي توانند كمك كننده باشند:
• هنگام شير دادن، نوزاد را بگونه اي در آغوش بگيريد كه بدنش در حالت نيمه عمودي باشد و سرش بالاتر قرار گيرد. شير دادن در حالتي كه نوزاد قوز كرده است (در آغوش يا مثلاً در صندلي مخصوص اتومبيل) سبب مي شود شير راه مستقيمي بسوي معده نداشته باشد.
• سعي كنيد در محيطي آرام و جايي كه كمترين سر و صدا وجود دارد به نوزاد شير بدهيد. همچنين سعي كنيد نوزاد خيلي گرسنه نشود. در صورتيكه نوزاد هنگام شير خوردن آرامش كافي نداشته باشد احتمال اينكه همراه با شير هوا نيز ببلعد بيشتر است.
• اگر با شيشه به نوزاد خود شير مي دهيد مطمئن شويد كه سوراخ سر شيشه تنگ نباشد زيرا سبب خسته شدن او مي شود. از سوي ديگر، كنترل كنيد كه سوراخ خيلي گشاد هم نباشد زير مي تواند باعث ايجاد رفلكس تهوع و بلعيدن هوا شود.
• بعد از شير خوردن حتماً آروغ نوزاد را بگيريد. براي اين كار او را روش شانه تان قرار دهيد و آرام به پشتش بزنيد. فراموش نكنيد كه قبل از اين كار روي شانه تان و زير سر نوزاد يك پارچه قرار دهيد تا لباستان كثيف نشود. البته اگر بعد از چند دقيقه تلاش آروغ نزد نگران نشويد. ممكن است در آن لحظه آروغ نداشته باشد. حتي اگر نوزاد وسط شير خوردن هم خودش توقفي ايجاد كرد از اين موقعيت استفاده كنيد و آروغش را بگيريد. اين كار باعث مي شود كه هواي بلعيده شده از معده خارج شود.
• سعي كنيد فشاري روي شكم نوزاد نباشد. كنترل كنيد كه پوشك نوزاد را سفت نبسته باشيد و همچنين وقتي براي آروغ گرفتن او را روي شانه تان قرار مي دهيد شكمش را روي شانه تان نگذاريد. همچنين بهتر است بلافاصله بعد از شير خوردن او را سوار اتومبيل نكنيد زيرا قرار گرفتن در صندلي كودك در حالتي نيمه خميده، سبب فشار به معده و افزايش احتمال برگرداندن مي شود.
• بعد از شير خوردن خيلي نوزاد را تكان ندهيد و سعي كنيد در حدود نيم ساعت در وضعيت عمودي قرار داشته باشد.
• بيش از اندازه به نوزاد شير ندهيد. اگر نوزاد بعد از هر بار شير خوردن بر مي گرداند ممكن است زيادي به او شير مي دهيد. مي توانيد دفعه بعد كمي كمتر به او شير دهيد و ببينيد سير مي شود يا نه. به اين ترتيب ممكن است هر بار كمتر شير بخورد و در عوض تعداد دفعات شير خوردنش بيشتر شود.
• اگر نوزادتان هنگام خواب بر مي گرداند سرش را بالا بياوريد. گذاشتن بالش زير سر نوزاد خطر ناك است ولي مي توانيد محل خوابيدنش را كمي شيب دار كنيد. مثلاً مي توانيد زير قسمت بالايي تشكش چيزي بگذاريد (مثلاً يك يونوليت گوه شكل) و يا زير پايه هاي بالايي تختش (سمت سر) آجر بگذاريد.
اين وضعيت چه زماني برطرف مي شود؟
بيشتر شيرخواران بعد از ۶ ماهگي و يا زماني كه بتوانند بنشينند ديگر بر نمي گردانند ولي در مورد بعضي نيز اين وضعيت تا يك سالگي ادامه پيدا مي كند.
آيا برگرداندن مي تواند ناشي از يك مشكل جدي باشد؟
در صورتي كه كودكتان استفراغ جهنده دارد فوراً به پزشك مراجعه كنيد. در استفراغ جهنده همانطور كه از نامش پيداست محتويات معده بصورت جهنده از دهان كودك خارج مي شود. استفراغ جهنده ممكن است علامتي از "تنگي پيلور" باشد. پيلور محل اتصال معده به روده كوچك است. در تنگي پيلور عضلات اين قسمت ضخيم شده و مانع عبور غذا از معده به روده كوچك مي شوند. همچنين در صورتيكه كودكتان استفراغ مي كند و در آن صفرا كه به رنگ سبز است ديده مي شود سريعاً به پزشك مراجعه كنيد زيرا ممكن است علامتي از انسداد روده كوچك باشد كه نيازمند جراحي اورژانس است. توجه داشته باشيد كه تفاوت استفراغ با برگرداندن اين است كه در استفراغ محتويات معده با نيروي بيشتري خارج مي شود و همچنين حجم بيشتري دارد در حاليكه در برگرداندن، كودك محتويات كمي از آخرين غذاي خورده شده را خيلي آرام بر مي گرداند.
كلام آخر اين كه، بر گرداندن امري عادي در شيرخواران است ولي اگر كودكتان به اندازه اي كه بايد وزن نمي گيرد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد.