زایمان طبیعی و سزارین باعث از دست رفتن خون زیاد از بدن مادر می شود. بنابراین برای کم خونی بعد زایمان باید هر روز تا ۳ ماه قرص آهن و مکمل غذایی و کلسیم بخوریم. مصرف گوشت قرمز و جگری که خوب پخته شده باشد، به خونسازی بدن کمک فراوانی میکند.
غذاهای غنی از آهن برای جبران کم خونی بعد از زایمان عبارتند از:
گوشت قرمز، مانند گوشت گاو
سبزیجات با برگ های سبز تیره، سبزیجاتی مانند اسفناج ، میوه های خشک، مانند آلو و کشمش
حبوبات
زرده تخم مرغ
پس از عمل سزارین باید رژیم غذایی ساده و سبک را انتخاب کنید. آب گوشت یا آب ماهیچه تازه بدون چربی و صاف شده و یا سوپ تهیه شده از مخلوط گوشت تازه و کم چرب، حبوبات، غلات (گندم و جو) و سبزی به صورت صاف شده مناسب است.
مغز بادام و مویز یک خوراکی بسیار عالی برای فراهم کردن آهن و پروتئین و جبران کم خونی بدن شماست که می تواند از گرسنگی شما در طول روز جلوگیری کند.
فوایدی که از سبزیجات برگ دار مثل اسفناج و کلم بروکلی به دست میآید، غیر قابل شمارش است. این سبزیجات منبع غنی ویتامین A و کلسیم غیر لبنی هستند. البته ویتامین C و آهن نیز دارند که به بهبود حال مادران بعد از زایمان طبیعی کمک زیادی می کند.
بعد از زایمان چه بخوریم؟
کاچی یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که فواید بسیاری دارد و از قدیم به عنوان یک غذای دارویی و نیز برای زنانی که تازه وضع حمل می کردند، تجویز می شد، زیاده روی در خوردن این غذا، به دلیل کالری و چربی زیادی که دارد و با توجه به اینکه زائو در هفته های اول بعد از بارداری کم تحرک تر می باشد، ممکن است، موجب چاقی و اضافه وزن مادر شود.
رطب یکی دیگر از مواد غذایی با ارزش و پر خاصیت است که برای مادرانی که تازه وضع حمل کرده اند مفید می باشد و خوردن آن، موجب تقویت مادر و بازگرداندن نیروی از دست رفته وی خواهد شد؛ در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است :
اولین چیزی که زن وضع حمل کرده، باید بخورد رطب یا خرما است، چنان که حق تعالی به حضرت مریم فرمود : که بعد از زاییدن حضرت عیسی (علیه السلام) رطب بخورد… به درستی که حق تعالی فرموده به عزّت و جلال خودم سوگند که هر زن تازه زاییده ای اگر رطب بخورد، فرزند او را بردبار می گردانم.
مادران بعد از زایمان باید از خوردن غذا های نفاخ و نیز غذا هایی که موجب یبوست می شوند، پرهیز نمایند. مصرف سوپ های گرم که هضم آنها آسان است، در این دوران توصیه شده و نیز لبنیاتی مانند ماست و پنیر محلی پس از زایمان به منظور ریکاوری سیستم گوارشی و برگشت به برنامه غذایی قبل مفید می باشد. در این قسمت، لیستی از مواد غذایی که برای تغذیه مادر پس از زایمان مفید می باشد را معرفی می نماییم.
پروتئین ها
بسیاری از مواد غذایی حاوی پروتئین مانند تخم مرغ، ماهی، گوشت، لبنیات، نخود فرنگی، آجیل و … به رشد بافت های سلولی کمک می کنند و برای بازیابی نیروی ماهیچه ها مفید می باشند، ضمن اینکه مصرف غذا های حاوی پروتئین موجب هضم سریع تر غذا خواهد شد.
ویتامین C
ویتامین C به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد به بهبود بافت بدن کمک خواهد کرد و برای مقابله با عفونت نیز بسیار مفید می باشد. این ویتامین در میوه ها و سبزیجاتی از قبیل گوجه فرنگی، بروکلی، پرتقال، هندوانه، توت فرنگی و انبه به وفور یافت می شود و مقدار مناسب مصرف آن برای مادران شیرده در سنین ۱۴ تا ۱۸ سال، ۱۸۰۰ میلی گرم و مادران بالاتر از ۱۹ سال، ۲۰۰۰ میلی گرم می باشد.
آهن
آهن یکی از مواد معدنی مهم و ضروری در تغذیه مادر پس از زایمان می باشد. زیرا مادران در هنگام زایمان مقدار زیادی از خون خود را از دست می دهند، بنابراین برای جبران خون از دست رفته و نیز حفظ سطح هموگلوبین خون، مصرف غذا های آهن دار از قبیل زرده تخم مرغ، گوشت قرمز، جگر، انجیر، صدف خوراکی در حد نیاز توصیه می شود؛ مقدار آهن مجاز برای زنان در سنین ۱۴ تا ۱۸ سال، ۱۰ میلی گرم و برای زنان بالاتر از سن ۱۹ سال، ۹ میلی گرم می باشد.
کلسیم
کلسیم یکی دیگر از مواد معدنی مفید است که وجود آن در تغذیه مادر پس از زایمان ضروری می باشد؛ کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری کرده و موجب تقویت استخوان ها و دندان می شود. مواد غذایی مانند شیر، ماست، پنیر و اسفناج غنی از کلسیم می باشند. مقدار کلسیم دریافتی مورد نیاز برای مادران بین سنین ۱۴ تا ۱۸ سال به صورت روزانه،۱۳۰۰ میلی گرم و خانم های بالاتر از ۱۹ سال، ۱۰۰۰ میلی گرم می باشد، در دوران شیردهی به مقدار ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلی گرم از کلسیم مادر به نوزاد منتقل می شود، ضمن اینکه کلسیم به تولید و افزایش شیر مادر نیز کمک خواهد کرد.
فیبر
میوه ها و سبزیجات خام حاوی مقدار زیادی فیبر می باشند و مصرف آنها عمل دفع را راحت تر خواهد کرد، از این رو خوردن منابع حاوی فیبر، یبوست را کاهش خواهد داد.
مصرف مایعات زیاد
نوشیدن مایعات برای رفع یبوست و نیز جبران کم آبی بدن مهم می باشد. مصرف روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب و نیز نوشیدن شیر کم چرب و آب میوه های طبیعی، چای و سوپ در هنگام شیر دهی ضمن افزایش شیر، برای حفظ سلامتی مادر توصیه می شود. همچنین قرار دادن نوشیدنی های غنی از کلسیم در تغذیه مادر پس از زایمان، می توانند میزان شیر مادر را افزایش دهند. توجه داشته باشید که بهتر است که مادران شیرده از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری کنند، زیرا کافئین موجود در چای پر رنگ و قهوه علاوه بر اینکه باعث کاهش شیر مادر می شود، مدر بوده و در نتیجه موجب از دست رفتن آب بدن خواهد شد.
منبع خبر : مطلب تکمیلی از arga-mag