بلعیدن برخی اجسام خارجی مثل اجسام تیز و برنده یا قرص ها و مواد سمی خطرناک است.
اگر جسم بلعیده شده سمی بود، مثل باتری لیتیوم مینیاتوری که در ساعت، ماشین حساب و اسباب بازی ها وجود دارد، از آنجا که می تواند اثر سوزانندگی و مسموم کننده داشته باشد، اگر طی ۲۴ ساعت دفع نشد، باید به وسیله متخصص به روش آندوسکوپی خارج شود.
در صورتی که جسم بلعیده شده تیز یا برنده باشد، نباید نگران بود، زیرا در تماس با پرزهای دستگاه گوارش ساییده می شود. از سوی دیگر، آنزیم های دستگاه گوارش نیز باعث ساییده شدن این اجسام می شوند و دفع آنها را راحت می کنند.
برخی والدین وقتی کودکشان جسمی تیز می خورد، فورا به او خمیر نان می دهند، اما این کار فقط برای راندن سوزن یا تیغ ماهی که در گلو مانده موثر است.
محتاط باشید
تا زمانی که کودک راه نیفتاده، معمولا خطری او را تهدید نمی کند و فقط اجسامی را به دهان می برد که شما به دستش می دهید، اما وقتی چهار دست و پا رفتن را آموخت، خطرها زیاد می شود. او ممکن است در پارک برگ درختان، شاخه ها و حتی سنگ های ریز را به دهان ببرد یا در خانه هر چیزی را که روی کمد و میز توالت می گذارید از دکمه و کلید و کرم به دهان بگذارد.
کودکان با گذاشتن سکه، بادکنک خالی، دکمه و… به دهان ممکن است خفه شوند به همین دلیل دادن آبنبات های گرد، هویج، انگور، آلو، گوجه سبز و غلات نپخته به کودکان کار درستی نیست.
ضمنا باید مراقب اسباب بازی های ریز خواهر و برادرهای بزرگ تر که مناسب سن او نیست هم باشید.
این باتری های کوچک مینیاتوری علی رغم ظاهر کوچک و بی خطر خود، مانند یک بمب اسیدی هستند که عوارض آن تا سال های سال، گریبان گیر کودک و خانواده اش می شود.
بعد از قورت دادن این باتری ها، مواد قلیایی موجود در آنها شروع به واکنش شیمیایی می کند و موادی تولید می کند که می تواند به مراتب بدتر از اسید باشد.
باتری های ساعتی به دلیل مواد قلیایی بسیار بالا اگر پس از بلع در مری کودک باقی بمانند، می توانند باعث سوراخ شدن آن و عوارض شدید گوارشی و حتی در یک بازه زمانی ۴ تا ۶ ساعته منجر به فوت کودک شوند.
اگر کودک باتری را در بینی خود فرو کرده باشد، باتری می تواند در عرض چند ساعت باعث نکروز مخاط بینی شود که علت آن، برقراری یک جریان الکتریکی مداوم است.
با کودکی که باتری بلعیده، چکار کنیم؟
پزشکان معتقدند در چنین مواردی یا جسم خارجی جابجا می شود یا همچنان در محل باقی می ماند. درباره نوزادان می توان در چنین مواردی آنها را وارونه کرد تا جسم خارجی بیرون بیاید و در صورت ادامه سرفه شدید و احساس خفگی، فورا باید او را به اورژانس رساند.
زمانی که کودک باتری کوچک را می بلعد، اگر تا چهار ساعت به مراکز درمانی منتقل نشود، آسیب های جدی از جمله خوردگی و تخریب استخوان جمجمه و ابتلا به مننژیت، پارگی مری، پارگی تراشه و عفونت قفسه سینه، کودک را تهدید خواهد کرد.
ترمیم مری و درمان آسیب های ناشی از بلع باتری، نیازمند چندین نوبت عمل جراحی و نیازمند اقداماتی همچون برداشتن کامل مری و بالاآوردن معده است و گاهی اوقات کودک تا پایان عمر با این مشکل درگیر است.
در بعضی موارد هم کودک پس از چند سرفه و برطرف شدن حالت کبودی، خیال والدین را راحت می کند. در صورتی که والدین باید هوشیار باشند و بدانند که ممکن است که جسم خارجی از مجرای حنجره عبور کند و در ریه راست یا چپ یا نای باقی بماند.
وجود اجسام خارجی موجود در مجاری تنفسی بسیار خطرناک است و مشکلات بسیاری برای کودک به وجود می آورد.
لذا در مورد هر کودکی که دچار سرفه های شدید، کبودی لب ها و مشکل شدن تنفس و گاه تهوع و استفراغ می شود، حتما جهت بررسی از نظر وجود جسم خارجی باید با متخصص مربوطه مشورت شود، حتی اگر در ظاهر بدون علامت باشد.
توصیه می کنیم والدین از بردن کودک خود نزد افرادی که تخصص، تبحر و تجربه کافی ندارند، اکیدا خودداری کنند.
اگر باتری در راه هوایی باشد، باید فورا با برونکوسکوپی خارج شود.
عبور از روده ها عموما انجام می شود. پیگیری عبور از روده ها با بررسی مدفوع یا رادیوگرافی انجام می شود.
در همین راستا توصیه می شود اسباب بازی هایی که حاوی باتری های کوچک (مثل باتری ساعت) هستند، از دسترس کودکان دور نگهداری شود.
والدین باید توجه داشته باشند در صورت مواجهه با بلعیدن باتری توسط فرزندشان، با حفظ آرامش و پرهیز از هرگونه اقدام خودسرانه، فرزند خود را به مراکز درمانی انتقال دهند.
همچنین خانواده ها باید اسباب بازی هایی را در اختیار کودکان خود قرار دهند که دریچه باتری آن به راحتی باز نشود و در غیر این صورت باتری ها را از اسباب بازی خارج کنند.
در مورد وسایل دیگر خانه هم تا حد امکان سعی شود که این وسایل همچون کنترل تلویزیون، ساعت و… دور از دسترس کودکان قرار بگیرند.
