بارداری خارج رحمی چیست؟

بارداری خارج رحمی حدود ۱-۲% از حاملگی ها را شامل می شود. بارداری خارج رحمی (EP) حالتی است که رویان (تخم بارور) در جایی خارج از خود جسم رحم جایگزین شود. در بارداری طبیعی سلول تخم در داخل لوله های رحم (فالوپ) با اسپرم مجاورش لقاح یافته بارور می شود. جنین تشکیل شده طی ۳-۴ روز طول لوله فالوپ را طی کرده، به رحم می رسد. (در بارداری طبیعی رویان در داخل حفره لگنی لانه گزینی می کند).با این حال چنانچه لوله های رحم بسته باشند و یا آسیب دیده باشند مانع رسیدن رویان به داخل رحم می شوند و در نتیجه رویان در خود لوله رحم لانه گزینی می کند این حالت بارداری خارج رحمی نام دارد. 

بافت لوله های رحمی به گونه ای است که توان حمایت از رویان تشکیل شده را ندارد بنابر این طی چند هفته سبب پاره شدن لوله های رحم می شود و علامت هایی مانند خونریزی که یک حالت خطرناک و جدی است ایجاد می کند.

در ۹۵% موارد بارداری خارج رحمی جنین در لوله های فالوپ لانه گزینی می کند اما این امکان هم وجود دارد که جایگزینی در منطقه سرویکس (دهانه رحم)، تخمدان و یا در حفره شکمی صورت گیرد.

۵۰% از موارد حاملگی خارج رحمی بدلیل وجود درجه های مختلفی از آسیب دیدگی لوله ها می باشد این آسیب ممکن است در اثر عفونت های لگنی اخیر مانند سوزاک، کلامیدیا و یا بیماری های منتقله از راه تماس جنسی باشد. همچنین امکان دارد آسیب دیدگی لوله ها در اثر عواملی مثل آندومتریوز، آپاندیسیت و یا جراحی های لگنی گذشته باشد.

بعضی اززنان ممکن است باوجود داشتن IUD بازهم باردار شوند. در این صورت در اغلب موارد جایگزینی در لوله های رحم رخ میدهد.



در بعضی از زنان ممکن است هرگونه جراحی لوله رحم، از جمله بستن لوله و باز کردن مجدد آن احتمال بارداری خارج رحمی را به شدت افزایش می دهد. همچنین در زنانی که توسط درمان های دارویی و یا IVF باردار می شوند نیز تا حدی احتمال بارداری خارج رحمی وجود دارد. گاهی اوقات هم هیچ دلیل موجهی برای بارداری خارج رحمی وجود ندارد. با این حال در زنانی که یک بارداری خارج رحمی داشته اند این احتمال وجود دارد که بارداری خارج رحمی دیگری نیز داشته باشند. چنانچه این زنان مجدد باردار شوند باید به دقت مورد ارزیابی و کنترل قرار گیرند.



تأخیر در قاعدگی و یا خونریزی غیرطبیعی یکی از اولین نشانه های بارداری خارج رحمی هستند. در صورت تائید بارداری، سطح غیرطبیعی هورمون بارداری (HCG) ، درد لگنی و یا خونریزی در هفته های اول بارداری می تواند دلالت بر وقوع حاملگی خارج رحمی داشته باشد.



بنابراین چنانچه خانم باردار احساس درد در ناحیه لگن و یازیر شکم داشته باشد بایستی با پزشک خود مشورت کند. این نشانه ها معمولا تا حدود هفته ۶-۸ بارداری ظاهر می شوند. تشخیص زودهنگام بارداری خارج رحمی ممکن است به کمتر کردن عوارض آن کمک کند و این فرصت را در اختیار پزشک قرار دهد که گزینه درمانی مناسب را انتخاب کند.



گاهی اوقات تشخیص بارداری خارج رحمی بدلیل عدم رویت بارداری داخل رحمی (ساک حاملگی) هنگام سونوگرافی می باشد. به هرحال شرایط حاملگی خارج رحمی بسیار خطرناک هستند و نیاز به عمل جراحی اورژانس جهت ختم بارداری و کنترل خونریزی دارند.



تشخیص بارداری خارج رحمی:



آزمایشاتی که برای تشخیص بارداری خارج رحمی انجام می شوند شامل اندازه گیری سطوح خونی هورمون بارداری (HCG) و پروژسترون، سونوگرافی، لاپاروسکوپی و کورتاژ تشخیصی است.



هورمون بارداری(HCG):



هورمون HCG توسط جفت ترشح می شود و در یک بارداری طبیعی مقدار آن هر ۴۸ ساعت یکبار حدودا دو برابر می شود. در صورتیکه این افزایش وجود نداشته باشد، به این معنی است که یک حاملگی سالم نداریم و احتمال سقط و یا بارداری خارج رحمی وجود دارد . تکرار اندازه گیری HCG به تشخیص درست کمک می کند.



پروژسترون:



هنگامی که حاملگی ایجاد شود سطح هورمون پروژسترون در خون خیلی زود افزایش می یابد. مقادیر کم پروژسترون مرتبط با یک بارداری غیر طبیعی است مانند حاملگیخارج رحمی و یا ختم حاملگی(سقط).



سونوگرافی:



بررسی های سونوگرافی برای اینکه بدانیم حاملگی خارج رحمی وجود دارد معمولا در هفته های سوم تا پنجم بارداری (یک تا سه هفته پس از اینکه قاعدگی به تعویق افتاده باشد) انجام می شود. سونوگرافی خلال مهبلی بسیار حساس تر از سونوگرافی شکمی است.



لاپاروسکوپی:



در بعضی موارد انجام لاپاروسکوپی بعنوان یک اقدام درمانی در مورد حاملگی خارج رحمی در نظر گرفته می شود.

لاپاروسکوپی نوعی عمل جراحی سرپایی است که به بیهوشی عمومی نیاز دارد. یک دوربین کوچک بنام لاپاروسکوپ توسط یک برش خیلی کوچک در داخل شکم قرار داده می شود و از طریق آن پزشک می تواند بارداری خارج رحمی را تشخیص و در صورت نیاز جراحی و درمان کند.

درمان:

چنانچه بارداری خارج رحمی به موقع تشخیص داده نشود منجر به پارگی لوله ها و خونریزی داخلی می شود. در این شرایط تنها راه درمان جراحی است. در حالیکه با تشخیص زودهنگام بارداری خارج رحمی قبل از اینکه نشانه های آن ظاهر شود می توان درمان های مطمئن تری را بدون نیاز به جراحی انجام داد.

مشاهده و کنترل

بعضی از موارد بارداری خارج رحمی بدون نیاز به درمان بخصوص برطرف می شوند و میتوان با مشاهده و کنترل آن را درمان نمود. سطح هورمون HCG خون پایین است(کمتر از ۱۰۰۰ IU/L) و مقدار آن بدون درمان کاهش می یابد. زنانی که تحت درمان مراقبت های بالینی به تنهایی قرار می گیرند باید در طول دوره درمان از تماس جنسی و فعالیت های پر استرس دوری کنند.

هنگامی که سطوح پائین هورمون بارداری (HCG) (کمتر از ۱۰۰۰ IU/L) رو به کاهش باشد و سونوگرافیست قادر به این نباشد که جایگاه ساک حاملگی را تشخیص دهد، ۵۰% احتمال حاملگی خارج رحمی وجود دارد. و مابقی آن ها که داخل رحمی هستند نیز در نهایت منتهی به سقط و ختم بارداری می گردند. اگر زن باردار درد لگنی داشته باشد و یا مقدار هورمون HCG او کاهش نیابد(یابیشتر شود) در این شرایط درمان دارویی و یا عمل جراحی ضروری خواهد بود.

خانمی که یکبار بارداری خارج رحمی داشته باشد شانس کمی برای باردار شدن مجدد دارد. بعلاوه اینکه احتمال اینکه او بارداری خارج رحمی دیگری داشته باشد نیز بیش تر است. خوشبختانه در بیش از نیمی از زنانی که بارداری خارج رحمی داشته اند این امکان وجود داردکه در آینده یک فرزند سالم داشته باشند.

در زنانی که دو یا بیشتر بارداری خارج رحمی داشته اند ممکن است یک بیماری زمینه ای لوله ای وجود داشته باشد. در مورد این افراد برای باردار شدن باروری در محیط آزمایشگاه IVF توصیه می شود.

جنبه های روحی – روانی:

بارداری خارج رحمی دارای آسیب های روحی – روانی است. علاوه بر از دست دادن حاملگی، ممکن است فرد احساس ترس از بچه دار نشدن در آینده داشته باشد. احساس حزن و اندوه از دست دادن حاملگی کاملا طبیعی است. ناراحتی ، خشم، خود خوری و احساس افسردگی جزئی از این حزن و اندوه است که بایستی آن ها را شناخت و در موردشان با پزشک صحبت کرد. اینکه این احساساتتان را در یک مشاوره گروهی و با دیگران به اشتراک بگذارید، بسیار کمک کننده است. بهبود جسمی و روحی بیمار زمان بر است و باید قبل از بارداری بعدی این مشکلات برطرف شود.

برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…