قرص فیفول چاق کننده است؟ | آیا قرص آهن چاق میکند؟

از مهم ترین مواد غذایی جهت خون سازی ، كه كمبود آن در خون بدن موجب بروز كم خونی می شود می توان به آهن ، ویتامین B12 و اسید فولیك اشاره كرد كه از بین آنها كم خونی ناشی از کمبود آهن یكی از شایع ترین نوع كم خونی تغذیه ای است و برای رفع کم خونی باید از منابع حاوی آهن در غذاها بهره برد.

قرص فیفول چاق کننده است؟

قرص فروس سولفات یا آهن و یا کپسول فیفول به خودی خود چاق کننده نیستند اما باعث افزایش اشتها می شود. بنابراین اگر اضافه وزن دارید و چاق هستید شبها قبل خواب قرص فروس سولفات یا آهن بخورید؛ اما اگر لاغر هستید صبحها به شکل ناشتا قرص آهن مصرف کنید.

قرص آهن فیفول چیست، موارد مصرف و عوارض فیفول

قرص فیفول از آن دسته از دارویی هایست که دارای  مکمل ها و مواد معدنی است. قرص فیفول بعنوان یک جایگزین مناسب برای آهن در بدن شناخته میشود. بدن انسان برای تولید گلبول های قرمز نیاز به این ماده معدنی (آهن) دارد و در صورت کمبود آهن، بدن دچار کم خونی میشود. از مهم ترین وظایف عنصر آهن در بدن انتقال اکسیژن است و در صورت کمبود آن فرد احساس خستگی میکند.

مصرف زیاد قرص فیفول چه عوارضی می تواند داشته باشد؟

اگر فردی قرص فیفول را بیشتر از میزان مورد نیازش مصرف کند. طی ۲۴ ساعت اول دچار عارضه های زیر خواهد شد:

•  علایم و ویژگی های مسمومیت معده یا روده مانند اسهال
• اختلالات قلبی مانند فشار خون پایین و تاکی کاردی (تند تپشی)
• نشان دادن تغییرات متابولیک مانند بالا رفتن اسیدیته بدن و یا قند خون
• افسردگی عصبی از خستگی تا کما

(ممکن است بطور موقت این علائم کاهش یابند، ولی فرد دوباره دچار آنها خواهد شد.)

پس از ۲۴ ساعت:

• مسمومیت و انسداد معده و روده
• شوک
• افزایش اسیدیته بدن
• کما
• نارسایی کبدی
• زردی چشم ها و پوست
• کاهش قند خون
• اختلالات انعقاد خون
• کاهش ادرار
• نارسایی کلیه
• تجمع مایع در ریه ها

فراموش کردن یک نوبت مصرف قرص فیفول

اگر یک نوبت خوردن قرص فیفول را فراموش کرده اید، می توانید به محض یاددآوری آن را مصرف کنید. اما اگر کمتر از ۲ ساعت به مصرف نوبت بعدی مانده است نیازی به خوردن قرص بجای نوبت از دست رفته نیست.

عوارض جانبی قرص فیفول

اگر دچار علائم زیر شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• تنگی نفس
• تورم صورت، زبان، لب ها و گلو

تحریک پذیری روده درد معده تهوع و استفراغ یبوست اسهال مدفوع تیره رنگ زخم های دهانی (درصورت استفاده نادرست مانند مکیدن یا جویدن دارو، از دیگر عوارض احتمالی قرص فیفول است.

كم خونی ناشی از فقر آهن

فقرآهن یكی از شایع ترین اختلالات تغذیه ای در كشور های در حال توسعه و مهمترین نوع كم خونی تغذیه ای در كودكان و زنان، در سنین باروری است كه با ایجاد گلبول های قرمز كوچك و كاهش میزان هموگلوبین مشخص می شود. اگر چه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی كم خونی فقرآهن به صورت كمّی محاسبه نشده ولی لازم است به این نكته توجه شود كه این بیماری سبب اتلاف منابع و مراقبت های بهداشتی ، كاهش بهره وری در اثرافزایش میزان مرگ و میر، ابتلا به بیماری در مادران و كودكان و بالاخره كاهش ظرفیت جسمی و روانی در بخش بزرگی از جامعه می شود.

میزان نیاز بدن به آهن

میزان نیاز به آهن براساس سن ، جنس و وضعیت فیزیولوژیكی افراد متفاوت است . مثلاً زنان باردار به علت افزایش حجم خون ، رشد جنین و جفت ، و سایر بافتها به آهن بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل بیش از سایرین در معرض خطر كم خونی قرار دارند.

در شیر خواران – در صورت سلامت مادر- ، میزان آهن موجود در شیر مادر برای ۴- ۶ ماه اول زندگی كافی است ولی در مورد نوزادانی كه با وزن كم متولد می شوند ذخایرآهن كم بوده و باید بعد از ۳ ماهگی آهن اضافی به صورت قطره خوراكی خورانده شود. همچنین بستن پیش از موقع بند ناف نیز به دلیل اینكه نوزاد را از یك سوم كل خونش محروم می كند خطر فقر آهن را افزایش می دهد .

دلایل فقر آهن

دلایل گوناگونی برای فقر آهن وجود دارد كه از آن جمله می توان به علل زیر اشاره كرد :

۱ – دریافت ناكافی آهن به دلیل رژیم غذایی مورد استفاده ای كه در آن آهن كمی وجود دارد ، مانند بعضی از رژیم های گیاه خواری.

۲ – جذب ناكافی آهن در اثر اسهال، كاهش ترشح اسید معده، مشكلات گوارشی یا تداخلات داروئی ( داروهایی مثل كلستیدامین ، سایمتیدین ، پانكراتین ، رانیتیدین و تتراسایكلین. )

۳ – افزایش نیاز به آهن برای افزایش حجم خون در دوران نوزادی، نوجوانی، بارداری و شیر دهی .

۴ – خون ریزی زیاد در دوران عادت ماهانه ، در اثر جراحات و ناشی از هموروئید، بیماری های بدخیم یا انگل ها.

كمبود آهن در مردان بزرگسال معمولاً در اثر از دست دادن خون است .

علائم کم خونی

بعضی از علائم كم خونی آهن عبارتند از :

۱ – رنگ پریدگی زبان و مخاط داخل لب و پلك چشم

۲ – خستگی زود رس

۳ – بی تفاوتی

۴ – سرگیجه و سردرد

۵ – خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست ها و پاها

۶ – حالت تهوع

۷ – در كم خونی های شدید گود شدن روی ناخن

درمان كم خونی ناشی از فقر آهن

برای درمان كم خونی چند روش وجود دارد كه بهترین و كم خطرترین آنها استفاده می شود؛ بهترین و كم خطرترین راه استفاده از مكمل های خوراكی است. درمان با نمك های ساده آهن، چون سولفات فرو خوراكی، كاملاً موثر بوده و به شكل قرص، كپسول یا مایع است كه مصرف آن ها باید تا چند ماه ادامه یابد.

چنانچه این قرص ها با معده خالی مصرف شوند، جذب آنها بهتر و بیشتر صورت می گیرد ولی در این حالت سبب تحریك معده و بروز مشكلات گوارشی خواهند شد.

عوارض گوارشی، ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه  سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می توان به حداقل رساند؛ به شرطی كه آهن را به میزان كم مصرف كرده و به تدریج به میزان آن افزود تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتر است قرص آهن، آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن كاهش یابد.

ویتامین C جذب آهن را افزایش می دهد. به همین دلیل معمولاً مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد می گردد. البته علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه كرد.

جذب آهن غذا، اغلب تحت تأثیر شكل آهن موجود در آن می باشد. آهن موجود در پروتئین های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی و پرندگان ( آهن هِم) بیشتر جذب می شود در حالیكه جذب آهن پروتئین های گیاهی مانند سبزی ها و میوه ها ( آهن غیر هم) كم تر می باشد.

باید توجه داشت كه ویتامین C جذب آهن سبزی ها و میوه ها (آهن غیرهم) را بیشتر می كند. مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد ازغذا نیز می تواند جذب آهن را تا ۵۰ درصد كاهش دهد.

منابع غذایی آهن دار

منابع غذای آهن دار عبارتند از جگر، قلوه ، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم مرغ ، سبزی های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، اسفناج و حبوبات؛ مثل عدس و لوبیا، هم چنین میوه های خشك (برگه ها) به خصوص برگه زرد آلو و دانه های روغنی.

درمان کم خونی

عوامل افزایش دهنده جذب آهن و منابع غذایی آنها

۱٫ اسید سیتریك و اسید اسكوربیك (ویتامین C) كه در آلو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، گل كلم، سبزی ها، آب پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، سیب و آناناس وجود دارند، می توانند عوامل افزایش دهنده جذب آهن در بدن باشند.

۲٫ اسید مالیك و اسید تارتاریك كه در هویج، سیب زمینی، چغندر، كدو تنبل، گوجه فرنگی، كلم پیچ و شلغم موجود است، سبب افزایش جذب آهن می شود.

۳٫ محصولات تخمیری مثل سس سویا نیز در این دسته از عوامل گنجانده می شوند.

توصیه های زیر را به كار بندید :

۱٫ استفاده از غذاهایی كه غنی از آهن می باشند.

۲٫ استفاده از منابع غذایی حاوی انواع ویتامین در هر وعده غذایی، جهت جذب بهتر آهن ( مثل پرتقال، گریپ فروت، كوجه فرنگی، كلم، توت فرنگی، فلفل سبزو لیمو ترش)

۳٫ گنجاندن گوشت قرمز، ماهی یا مرغ در برنامه غذایی .

۴٫ پرهیز از مصرف چای و قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا

۵٫ برطرف كردن مشكلات گوارشی و یبوست

۶٫ تصحیح عادات غذائی غلط ( مثل مصرف مواد غیر خوراكی مانند خاك ، یخ )

۷٫ مشاوره با پزشك و متخصص تغذیه جهت پیش گیری به موقع و یا بهبود كم خونی

۸٫ استفاده از نان هایی كه از خمیر ورآمده تهیه شده اند.

۹٫ استفاده از خشكبار مثل توت خشك، برگه آلو، انجیر خشك و كشمش كه منابع خونی از آهن هستند.

۱۰٫ استفاده ازغلات و حبوبات جوانه زده.

۱۱٫ شست وشو و ضد عفونی كردن سبزی هایی كه استفاده می كنید.

۱۲٫ شستن كامل دست ها با آب و صابون، قبل از تهیه مصرف غذا و پس ازهر باراجابت مزاج .

۱۳٫ مصرف روزانه یك قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان در زنان باردار.

۱۴٫ مصرف قطره آهن هم زمان با شروع تغذیه تكمیلی تا پایان ۲ سالگی در كودكان.