IVF یکی از پیشرفتهای شگفت انگیز در علم ناباروری است که تحت عنوان باروری در محیط آزمایشگاه شناخته می شود. IVF یعنی کشت تخمک زن و اسپرم مرد در آزمایشگاه و سپس انتقال آمبریو تشکیل شده از طریق دهانه رحم به داخل حفره رحم.
در سال ۱۹۷۸ دختری به نام لوئیس براون اولین نوزاد حاصل از عمل IVF متولد شد. هم اکنون در دنیا سالانه تعداد زیادی از زایمان ها در سال مربوط به IVF است که نقش مهمی در درمان نازائی ایفا می کند.
مراحل انجام IVF:
۱ – مرحله جلوگیری از تخمک گذاری:
زن در روز دوم یا سوم پریود خود مصرف قرص ضد بارداری را شروع می کند. بعد از ۲ تا ۳ هفته, پزشک متخصص یک سونوگرافی از تخمدان های زن به عمل آورد. در صورتی که تخمدان ها حالت طبیعی داشته باشند, دارویی (Lupron) به زن تجویز می شود. این دارو از آزاد سازی تخمک توسط تخمدان ها جلوگیری می کند.
داروی Luopron به صورت زیر جلدی هر روز تزریق می شود. شایعترین عوارض این دارو سر درد, حالت برافروختگی چهره و خشکی واژن است. در برخی موارد از داروهای Antagon (آنتاگون) و یا Cetrotide (ستروتاید) به جای Lupron استفاده می کنند.
۲- مرحله تحریک فولیکول:
یک هفته پس از شروع مصرف داروی Lupron یک سونوگرافی دیگر انجام می شود. اگر کیست تخمدانی مشاهده نشد (از عوارض داروی Lupron, داروی دیگری به نام گونال- اف (Gonal- F یا Follistim (فولیستیم) تجویز شده و کم کم از میزان مصرف داروی Lupron کاسته خواهد شد.
دارو های گونال- اف و یا فولیستیم می تواند تخمدان ها را برای تولید تخمک های زیادی تحریک نمایند. این موضوع خیلی مهم است چون که ما برای افزایش میزان موفقیت نیاز به این دارو داریم که به جای یک تخمک بارور شده چندین تخمک بارور شده را در رحم زن قرار دهیم ( به همین دلیل است که در بعضی موارد ممکن است بیشتر از یک نوزاد در یک نوبت به دنیا بیاید) و ما به این حالت چند قلویی می گوییم.
در روز پنجم یا ششم مصرف گونال اف یا فولیستیم, در ساعات ۷ الی ۹ صبح آزمایشات اندازه گیری هورمون های استروژن انجام می شوند و یک سونوگرافی دیگر از طریق واژن انجام خواهد شد. بر اساس این نتایج, پزشک میزان داروهای فوق را تنظیم می کند. این کار تا زمان بالغ شدن فولیکول های تخمدانی ادامه خواهد یافت.
۳- مرحله بالغ کردن فولیکول ها:
در این مرحله داروی hCG برای بلوغ نهایی تخمک ها تزریق می شود.
۴- مرحله جمع آوری تخمک ها:
در این زمان زن را وارد اتاق عمل می کنند.
یک متخصص بیهوشی داروی بیهوشی را به صورت آرامش بخش وریدی تزریق می کند.
سپس متخصص مربوطه یک لوله متصل به دستگاه سونوگرافی را همراه با یک سوزن به نزدیکی محل تخمدان ها می رساند و با کمک سونوگرافی محل دقیق فولیکول ها را در تخمدان ها پیدا می کند. سپس توسط سوزن مخصوص مایع فولیکول را همراه با تخمک های درون آن را به درون سوزن می کشد. این کار حدوداً ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.
۵- مرحله باروری:
در این مرحله اسپرم مرد تهیه می شود و این مقدار اسپرم را همراه با مایع فولیکول تخمدانی زن به آزمایشگاه IVF می برند.
برخی از مردان نمی توانند اسپرم کافی را از خود تخلیه نمایند. بنابراین با استفاده از روش های خاصی مقدار اسپرم مورد نظر را از داخل بیضه مرد توسط سوزن تخلیه می کنند.
اگر اسپرم مرد کافی بوده و مشکل ناباروری مربوط به زن باشد , مایع اسپرم مرد را با مایع فولیکول زن مخلوط می کنند و پدیده لقاح خود به خود رخ می دهد. یعنی اسپرم ها در تخمک ها نفوذ کرده و تخمک ها را بارور می کنند. ولی اگر اسپرم مرد ضعیف بوده و یا ناقص باشد, باید اسپرم های سالم را با سوزن های بسیار ریز زیر میکروسکوپ در درون تخمک تزریق نمود.
یک روز پس از انجام این کار, می توانیم بگوییم که چند تخمک را توانسته ایم بارور کنیم.
۶- مرحله ریکاوری:
پس از آنکه تخمک های زن را در مرحله جمع آوری تخمک در اتاق عمل جمع آوری کردیم, زن مرخص می شود و برای استراحت به خانه می رود. زن ممکن است دچار درد خفیف شکم و یا خونریزی خفیفی نیز بشود. برای تسکین درد از استامینوفن استفاده می کنند.
۷- مرحله تزریق پروژسترون:
در این مرحله پروژسترون (۱ سی سی در روز) به زن تزریق می شود. البته ژل واژینال Crinone نیز همین خاصیت پروژسترون را دارد. در هر صورت پروژسترون سبب می شود که در جدار داخل رحم سطح مناسب برای چسبیدن و لانه گزینی جنینها ایجاد شود .
۸- مرحله انتقال جنین:
حالا ما دارای جنین هایی هستیم که در محیط آزمایشگاهی با لقاح مصنوعی تولید کرده ایم. ما عموماً ۲ تا ۴ تا جنین را زیر میکروسکوپ انتخاب کرده و آنرا در درون رحم زن منتقل می کنیم.
پس از انجام این کار زن را به خانه منتقل نموده و پس از ۳۶ ساعت استراحت او می تواند فعالیت روزمره خود را ادامه دهد.
۹- مرحله تست بارداری:
دو هفته پس از انجام عمل یک تست بارداری قبل از ساعت ۹ صبح انجام می شود. و نتیجه موفق یا ناموفق به زوجین اعلام خواهد شد.
منکه ۲ بار انجام دادم منفی شد دیگه ناامید شدم والا از بس پول ددم