انواع زایمان ها کدامند؟
اصولا زایمان به چند طریق زیر ممکن است اتفاق افتد که پس تشخیص پزشک یا مامای مربوطه، مراحل اولیه ی آماده کردن زن باردار برای زایمان شروع می شود و کودک به یکی از طرق زیر به دنیا می آید:
١- زایمان فورسپس: یعنی به دنیا آوردن طفل با دستگاه مخصوصی به نام فورسپس که بسیار ساده و آسان است.
۲- سزارین: یعنی به دنیا آوردن طفل، به وسیله ی عمل جراحی که به وسیله ی پزشک انجام می شود و بی خطر است.
٣- زایمان بی درد؛ یعنی به دنیا آوردن جنین از راه بی حس کردن مادر که خود به چند قسم است و باید کاملا تحت نظر پزشک انجام شود که این کار نیز بسته به موقعیت و حالت مادر دارد.
۴- زایمان طبیعی: یعنی به دنیا آوردن جنین بدون استفاده از داروهای بیهوشی و وسایل دیگر به طور طبیعی و معمول.
ضمنا این نکته قابل ذکر است که زایمان به هر طریق که باشد وحشت ندارد، فقط کافی است که زیر نظر پزشک و به وسیله ی ماما انجام شود.
زایمان طبیعی چگونه است؟
اطلاعات چگونگی و نحوه ی زایمان برای خانم ها ضروری است، زیرا عدم اطلاع بیشتر بر بغرنجی مسأله می افزاید. لازم به ذکر است که درصد زیادی از زایمان ها به طور طبیعی انجام می شود و هیچ گونه جای نگرانی وجود ندارد. به خصوص اگر شخص از ابتدای دوران بارداری زیر نظر پزشک متخصص که از هر نظر مورد اطمینان است، قرار گرفته باشد و به دستورات وی عمل کند.
زایمان طبیعی با پس سر انجام می شود، یعنی اولین قسمتی از جنین وارد لگن شده و خارج می شود «پس سر» جنین است و بعدأ بقیه سر، صورت، شانه، تنه، کپل و پاها خارج می شود. ۳/۵ درصد زایمان ها با کپل یا پاها انجام می شود که به آن زایمان «پا یا ته» می گویند، چون ندرتا ممکن است این نوع زایمان سبب خفگی جنین شود غیر طبیعی محسوب می شود.
کمتر از نیم درصد زایمان ها با صورت انجام می گیرد. نادرترین و مشکل ترین زایمان ها، زایمان با پیشانی با شانه یا دست راست است که اکثرا در صورتی که طفل رسیده باشد از راه واژن انجام آن غیرممکن است و باید به وسیله ی عمل سزارین، زایمان انجام گیرد. که در این صورت جنین را از راه شکم خارج می کنند.
زایمان های غیر طبیعی نیز در صورتی که از ابتدا زیر نظر پزشک متخصص انجام شود خطری متوجه جان مادر نمی شود.
روند زایمان طبیعی
عمل زایمان عبارت است از تطابق و عبور سر جنین از لگن مادر. سر جنین برای این که از لگن عبور کند کوچک ترین قطر خود را با بزرگترین قطر لگن مادر مطابقت داده و حركات مختلفی به خود می دهد تا این عبور را امکان پذیر سازد. در هر زایمان سه دوره تشخیص داده می شود.
دوره اول: از شروع دردهای زایمانی تا باز شدن کامل دهانه زهدان دوره ی اول زایمان است. در این مرحله خود به خود بدون اختيار با فواصل معینی رحم منقبض می شود. این انقباضات سبب درد می گردد. درد زایمان در ابتدا هر ۱۰ دقیقه به ۱۰ دقیقه است و مدت هر انقباض یا درد، ۴۰ ثانیه با یک دقیقه و نیم طول می کشد. رفته رفته فاصله ی دردها و انقباضات به هم نزدیک شده و به طول مدت هر درد اضافه می شود. به طوری که در اواخر این مرحله هر دو دقیقه به دو دقیقه زن احساس درد می کند. نتیجه ی دردهای زایمان در مرحله ی اول، نرم شدن و باز شدن دهانه ی زهدان است. در اثر این دردها، دهانه ی رحم که قبل از شروع زایمان ۱ تا ۲ میلی متر بود، حدود ۱۰ سانتی متر باز می شود تا عبور جنین امکان پذیر گردد. اغلب در اواخر این مرحله کیسه ی آب پاره می شود که از واژن جریان پیدا می کند.
دوره ی دوم: از باز شدن کامل دهانه رحم تا خروج جنین مرحله دوم زایمان را تشکیل می دهد. در این مرحله نزول سر جنین در لگن شروع می شود و با هر درد، رحم جنين را پایین میراند. شدت دردهای این مرحله بیشتر است. در این دوره برای پایین راندن سر جنین، زن از عضلات شکم نیز کمک می گیرد و خود به خود با هر انقباضی زور می زند. رفته رفته سر جنین پایین آمده بین لب های فرج نمایان می شود. در این مرحله پزشک به زائو کمک کرده و به زایمان خاتمه می دهد.
دوره ی سوم: از آمدن جنین تا خروج جفت دوره سوم زایمان است. پس از آمدن جنین در حدود پانزده دقیقه انقباضات رحم از بین می رود و به استراحت می پردازد و پس از آن مجددا دردهای حقیقی شروع شده و سبب می شود که جفت نیز به خارج رانده شود.
در هر زایمان طبیعی، زن در حدود نیم لیتر خون از دست میدهد.
طول مدت زایمان، طول مدت دوره ی اول زایمان خیلی بیشتر از سایر مراحل است. در بار اول مدت زایمان ۱۲ ساعت و در دفعات بعدی ۸ ساعت طول می کشد.
