اندازه فولیکول غالب برای بارداری/ فولیکول غالب در تخمدان چیست؟

فولیکول غالب چیست؟

هنگامي كه يك دختر متولد مي‌شود، تخمدان‌هايش حاوي ميليون‌ها تخمك نابالغ است. به طور معمول در هر ماه تنها يك تخمك، بالغ و رها مي‌شود. هنگامي كه تخمك از تخمدان آزاد مي‌شود، ۱۲ تا ۲۴ ساعت پيش از لقاح احتمالي، مي‌تواند زنده بماند. هر تخمكي كه لقاح پيدا نمي‌كند، بوسيله پوشش رحم جذب مي‌شود.

تخمك‌گذاري مي‌تواند تحت تاثير عواملي مانند استرس، اضطراب، بيماري، يا به هم خوردن روال معمول زندگي تغيير كند.

تخمك‌گذاري ممكن است باعث احساس درد، حساسيت يا سوزش در تخمدان‌ها يا اطراف آنها شود.

هر ماه داخل تخمدان تعدادی از تخمک­ها شروع به رشد می­کنند. این تخمکها توسط حبابی از مایع احاطه می­شوند که در این حالت به آنها فولیکول گفته می­شود و تحت اثر هورمون محرکه فولیکولی شروع به رشد می­کنند.

هر ماه حدود ۲۰ تخمک این مراحل را آغاز می­کنند، اما تنها یک فولیکول که بعنوان فولیکول غالب نامگذاری می­ شود، کاملاً رسیده شده و تخمک­گذاری می­کند. دیگر فولیکول­ها چروکیده شده و تخمک­های درون آنها ناپدید می­شود.

اندازه طبیعی فولیکول برای بارداری چقدر است؟

فولیکول نرمال و بالغ که آماده لقاح و تخمک گذاری است در حدود ۱۸ تا ۲۴ میلی متر قطر دارد. در سیکل منظم، فولیکول های مختلفی بزرگ و بالغ میشوند اما تنها یک فولیکول می تواند پروسه بالغ شدن را در هر ماه کامل کند. 

عملکر د فولیکول در تخمدانها

فولیکول های تخمدانی محل ذخیره تخمک ها هستند و هورمون های جنسی زنانه مانند پروژسترون و استروژن را تولید می کنند. فولیکول ها در ماه رشد می کنند و در هرسیکل یک تخمک را بالغ می کنند که قدرت باروری داشته باشد.

درباره سیکل قاعدگی خود بیشتر بدانید

در نیمه اول سیکل قاعدگی، یک کیست کوچک که فولیکول نامیده میشود در یکی از تخمدانهای زن شروع به رشد می کند. بافت احاطه کننده این فولیکول باعث ترشح هورمون ها ی استروژنی میشود. استروژن در دهانه رحم در گردش است و تولید موکوس را تحریک میکند. موکوس مسیر حرکت اسپرم را در لوله فالوپ آسان می کند. استروژن در حال گردش در دیواره رحم باعث رشد بافتی میشود و مکان را برای لقاح تخمک و اسپرم فراهم میکند. در اواسط سیکل قاعدگی غده هیپوفیز باعث آزاد شدن هورمونLH میشود که این هورمون به آزاد شدن تخمک از تخمدان میکند. سرانجام LH شروع ترشح هورمون پروژسترون را از فولیکول آغاز میکند. حالا فولیکول لتئوم نامیده میشود و ترشح پروژسترون را تا قاعدگی ادامه میدهد. اگر بارداری اتفاق بیافتد این هورمون همچنان در حال ترشح باقی می ماند و باعث لقاح تخمک و اسپرم میشود.

سلول جدید ترکیبی از نخمک و اسپرم هورمون HCG را ترشح میکنند. این هورمون باعث ادامه یافتن ترشح هورمونهای پروژسترون و استروژن میشود. اگر بارداری اتفاق نیافتد به یکباره پروژسترون کاهش می یابد و دیواره رحم فرو ریخته و خونریزی صورت میگیرد.

بطور دقیق تر و خلاصه می توان گفت، در شروع هر چرخه قاعدگی، حدود ۱۲ تا ۲۰ فولیکول اولیه حاوی تخمک نارس تحت تاثیر هورمون محرک فولیکولی (FSH) شروع به رشد می کنند تا به فولیکول ثانوی بدل شوند. خود فولیکول های اولیه از فولیکول های ابتدایی منشأ می گیرند. فولیکول های اولیه در تخمدان جنین مونث در ۱۰ تا ۳۰ هفتگی به وجود می آیند. تا حدود روز ۹ چرخه قاعدگی، تنها یکی از فولیکول های ثانوی باقی می ماند و بقیه فولیکول های در حال رشد تحلیل می روند. فولیکول باقی مانده که فولیکول غالب نام دارد، مقدار زیادی هورمون جنسی زنانه یا استرادیول تولید می کند.

تولید این هورمون به همکاری میان سلول های تکا و سلول های گرانولوزا بستگی دارد. در روز ۱۴ سیکل، تولید هورمون محرک لوتئینی کننده (LH) اوج می گیرد و این امر باعث تبدیل فولیکول ثانوی به فولیکول ثالثیه می شود که در طول ۲۴ تا ۳۶ ساعت بعدی آزاد می شود.