شب قبل از انجام عکس رنگی رحم، غذای سبکی مانند سوپ یا سالاد میل کنید. در هنگام صبح، قبل از عکس رنگی رحم، هیچ چیزی نخورید یا ننوشید. از بیمار خواسته میشود تا شب قبل از عکس رنگی رحم از ملین استفاده کنند. درست قبل از این معاینه، مثانه را باید خالی کرد…
عکسرنگی از رحم، یک روش معاینه از رحم و دستگاه تناسلی بانوان و لولههای رحمی (فالوپ) است که در آن از تصویربرداری رادیولوژی و مایع کنتراست استفاده میشود. هدف اصلی و اولیهی این روش تشخیص عملکرد مناسب و باز بودن لولههای فالوپ میباشد که تخمکها از طریق آنها از تخمدان وارد رحم میشوند. این روش معمولاً بهعنوان بخشی از ارزیابیها و معاینات ناباروری انجام میگیرد. انجام این روش معاینه در زنان باردار، کسانی که بیماری التهاب رحم دارند، یا دچار خونریزیهای بیدلیل هستند امکانپذیر نمیباشد. اگر بیمار بعد از انجام عکسرنگی رحمی، دچار خونریزیهای شدید، درد فراوان در لگن، تب، یا بوی نامطبوع از واژن شد حتماً پزشک خود را مطلع کند. این علائم ممکن است نشانههایی از عفونت واژن باشند.
روش عکس رنگی از رحم درمانی برای مشکلات نمیباشد بلکه میتواند به پزشک و متخصص کمک کند تا اگر مشکلی در رحم یا لولههای فالوپ خود دارید، آن را تشخیص دهد و درمان مناسبی را برای رفع آن اتخاذ کند. این روش به کشف و تشخیص هرگونه موارد غیرطبیعی در شکل، اندازه و عملکرد حفرهی رحمی کمک میکند.
پزشک یک کاتتر (میل مخصوص) بلند و باریکی را در داخل دهانهی رحم قرار میدهد. این میل مایع کنتراستی را بیرون میریزد که به رحم وارد میشود. رنگ این مایع، شکل حفرهی رحمی و لولههای فالوپ را ترسیم و مشخص میکند و آنها را در تصویربرداری رادیولوژی قابل رؤیت میسازد.
عکس رنگی رحم و تخمدان معمولاً برای خانمهایی استفاده میشود که مشکلاتی در باردار شدن دارند. این معاینه به پزشک اجازه میدهد تا شکل و ساختار رحم و هر گونه جراحت و آسیبی در این ناحیه را ارزیابی کند. همچنین پزشک را قادر میسازد تا بسته نبودن لولههای فالوپ را کنترل و بررسی کند. از این روش همچنین میتوان برای بررسی سقط جنینهای مکرر استفاده کرد، زیرا این سقطها ممکن است ناشی از مشکلاتی در رحم باشند. روش عکس رنگی از رحم به پزشک کمک میکند تا تشخیص دهد آیا مشکلات دیگری در لگن یا رحم وجود دارند یا خیر، مشکلاتی مانند:
وجود تودههای بافتی کوچک (پولیپ)
راههای عبوری غیر طبیعی بین دو قسمت که به طور عادی به هم وصل نشدهاند (فیستول).
نواحی که در آن دیوارههای رحم به یکدیگر چسبیده باشند (چسبندگی رحم).
زائدههای غیر سرطانی در دیوارهی رحم (فیبرم رحمی)
از عکس رنگی رحم همچنین برای بررسی و کنترل بسته نبودن لولههای فالوپ یا لولههای رحمی و بازبینی تأثیر جراحی روی لولههای فالوپ استفاده میکنند. این کاربرد میتواند شامل بررسی موارد زیر باشد:
انسداد لولههای فالوپ ناشی از عفونت یا جراحت
بسته بودن لولههای فالوپ در روش جراحی بستن لولههای رحم جهت نابارور سازی و برگشت این عمل
باز کردن مجدد لولههای فالوپ بعد از جراحی بستن لولهی رحم یا انسداد آنها
اقدامات قبل از انجام عکس رنگی رحم
شب قبل از انجام عکسبرداری رنگی از رحم، غذای سبکی مانند سوپ یا سالاد میل کنید. در هنگام صبح، قبل از عکسبرداری، هیچ چیزی نخورید یا ننوشید.
از بیمار خواسته میشود تا شب قبل از عکسبرداری از ملین استفاده کنند.
درست قبل از این معاینه، مثانه را باید خالی کرد.
اگر بیمار نسبت به مایع کنتراست یا غذاهای دریایی حساسیت دارد حتماً به پزشک معاینه کننده اطلاع دهد.
یک یا دو ساعت قبل از آن، پزشک ممکن است شیاف یا تنقیه برای بیمار توصیه کند.
همچنین ممکن است به بعضی بیماران داروی مسکن یا دارویی برای شل کردن عضله بدهند.
ممکن است نیاز باشد که به برخی بیماران آنتیبیوتیک داده شود.
روش انجام عکس رنگی رحم
روش عکس رنگی از رحمروش عکس رنگی از رحم ممکن است در بعضی از بیمارستانها متفاوت باشد، بنابراین این توضیحات در اینجا تنها بهعنوان یک راهنما نوشتهشده است. در بعضی از بخشها ممکن است برای کمک به آرام بودن بیمار، یک قرص یا تزریق قبل از انجام عکسبرداری به او دهند. این داروها باعث به خواب رفتن او نمیشوند بلکه فقط باعث میشوند که احساس راحتتری داشته باشد. اکثر خانمها به این داروها نیازی ندارند. از بیمار میخواهند تا روی میز عکسبرداری دراز بکشد. سپس از او خواسته میشود تا به انتهای میز خود را به پایین بکشد، درحالیکه زانوهایش را خم کرده است. این حالت شبیه به زمانی است که از او نمونه تست پاپ اسمیر (اچ پی وی) میگیرند، یک شیاف برای او اعمال میشود، ناحیهی آلت تناسلی او را تمیز میکنند. سپس یک آینهی طبی (اسپکولوم) در داخل واژن بیمار قرار میگیرد؛ این وسیله شبیه به وسیلهی نمونهگیری پاپ اسمیر است و پزشک یا پرستار میتواند گردنهی رحم بیمار (سرویکس) را با آن ببیند. ممکن است یک ماده بیحسکننده به گردنهی رحم بیمار تزریق شود. البته معمولاً نیازی به این کار نیست. سپس پزشک یا پرستار یک لولهی نازکی بنام کاتتر را از طریق دهانهی رحم به درون رحم بیمار وارد میکند. این مرحله ممکن است کمی آزاردهنده باشد اما هیچ آسیبی وارد نخواهد کرد.
سپس مایع کنتراست بهآرامی در کاتتر تزریق میشود که به تدریج رحم و لولههای فالوپ را پر میکند. بیمار ممکن است کمی احساس فشار و دردی مانند گرفتگی عضلات داشته باشد. وقتی مایع کنتراست وارد رحم شد، پزشک با استفاده از دوربین مخصوص فلورسکوپ شروع به عکسبرداری خواهد کرد. بعد از گرفتن تصویر فلوروسکوپی، از بیمار خواسته میشود تا هنوز برای آخرین عکس رادیولوژی به همان حالت بماند. سپس کاتتر و آینهی معاینه را خارج میکند و یک دستمال یا نوار بهداشتی به او میدهند تا مایع کنتراست را جذب کند. دوز پایینی از اشعهی ایکس در این معاینه بهکار میروند بنابراین مقدار کلی تشعشعات بکار رفته در کل مراحل این معاینه بسیار ناچیز است و خطر در پی نخواهد داشت. تشعشعی که بیمار در طی معاینه در معرض آن قرار میگیرد مانند تشعشعات تولید شده در تمام روشهای رادیولوژی میباشد که خیلی سریع از او گذر میکنند. این تشعشعات رادیواکتیو نیستند و نیازی به انجام هیچ گونه موارد احتیاطی بعد از انجام این معاینه نیست.
چه انتظاری بعد از انجام عکس رنگی رحم داشته باشیم؟
مایع کنتراستی که در رحم بیمار باقی میماند، بهتدریج از طریق واژن خارج میشود. هر مقدار مایع کنتراستی که در لگن بیمار باقیمانده باشد جذب بدن خواهد شد و خطری را برای بدن در پی نخواهد داشت. در طی انجام معاینه، تنها مقدار کمی مایع کنتراست استفاده میشود و هیچ بو یا رنگی ندارد. بیمار ممکن است بعد از عکسبرداری دچار کمی گرفتگی و لکه بینی شود. این دو مورد باید در طی دو روز برطرف شوند. اگر بیمار لکه بینی یا خونریزی دارد بهتر است از نوار بهداشتی استفاده کند. اگرچه بعد از انجام عکسبرداری رنگی از رحم به مراقبتهای خاصی نیاز نیست، اما بیمار باید مدتی بعدازاین معاینه ویزیت شود تا پزشک مطمئن شود که بیمار هیچ واکنش آلرژیکی نسبت به مایع کنتراست نداشته است. اگر انسدادی در یک لوله مشاهده شود، به بیمار آنتیبیوتیک داده میشود. برای تفسیر نتایج عکسبرداری و برای گفتوگو دربارهی روشهای دیگری برای درمان انسداد لولههای رحمی یا مشکلات دیگری که در رحم مشاهده شده است لازم است بیمار با پزشک خود مشورت کند.
خطرات عکس رنگی رحم
بیمار ممکن است احساس ناراحتی در حفرهی رحمی خود داشته باشد که باعث گرفتگیهایی در عضله و یا تب شود. ممکن است نسبت به رنگ کنتراست آلرژی داشته باشد. علائم این آلرژی عبارتاند از:
پایین آمدن فشارخون
ورم پوست
کهیر
خارش
حالت تهوع
ضعف یا غش کردن
کوتاه شدن تنفس
همچنین احتمال این خطر وجود دارد که رحم در طی انجام عکسبرداری صدمه ببیند یا عفونتی در داخل رحم بیمار بروز کند.
منبع خبر : برگرفته از drsolmazmohamadi