به هر نوع تغییری که روی سیستم های دفاعی روان شناختی فرد اثر می گذارد، استرس مي گويند. استرس كه مي تواند مثبت، منفی یا خنثی باشد، باعث تغییراتی در بدن می شود و تاثيرات روانی (ترس، اضطراب، سردرد)، جسمی (تپش قلب، گرگرفتگی، تعریق) و شناختی (تغییر دید فرد نسبت به محیط اطراف) دارد كه تمام این مسائل مي تواند بر سیستم ایمنی و هورمونی بدن اثرگذار باشد .
اختلال در ترشح بعضي از هورمون ها به صورت غیرمستقیم بر تمام بدن از جمله سیستم شیردهی اثر منفی می گذارد و می تواند موجب کاهش ترشح شیر و حتی تغییر مزه آن شود كه این مطلب روی رشد نوزاد اثر نامطلوبي داشته باشد.
به جز تاثیری که حالات روانی مادر بر شیر می گذارد، رفتار مادر افسرده، مضطرب و غمگين با نوزادش مناسب نیست و توجه کافی ندارد و حتی حالت های خود را به نوزاد منتقل می کند. این رفتارها در ذهن کودک حک می شود و او را تحت تاثیر قرار می دهد.
شیر مادربه غير از منبع تغذيه براي كودك، منبع عاطفه و سیرکردن احساساسات و نیازهاي روانی کودک نيز مي باشد. مادران به خصوص در دوران شيردهي باید شاد و بانشاط باشند؛ اما اگر در اثر شنیدن خبر ناگهانی ناگوار غمگین شدند و يا شرایطی پیش آمد که دچار حالت های عصبی یا افسردگی شدند، بهتر است به طور موقت یعنی حداکثر بین يك تا سه روز شیردهی را قطع و از شیر جایگزین یا غذای کمکی استفاده کنند و از خانواده و اطرافیان برای نگهداری از فرزند کمک بخواهند تا حالت روانی شان بهبود یابد. مادر پس از این مدت مي تواند شیردهی را آغاز کند.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
در حال شیر دادن به کودکم هستم. عصبانی ام و ناراحت. کودکم شیر می‌خورد، ولی هر چند لحظه یک بار سرش را برمی‌گرداند و بی‌قراری می‌کند. نمی دانم با او چه کنم…
بسیار شنیده‌ایم که: «وقتی عصبانی هستی، به بچه شیر نده. شیرت بدمزه می‌شه.» یا «به زن شیرده نباید خبر بد را ناگهانی بدی. شیرش خشک می‌شه.»
مادران تأثیر حالات روانی بر شیر مادر و به تبع آن بر کودک را به صورت تجربی دریافته بودند. امروزه مطالعات علمی نیز این مساله را ثابت کرده است. پزشکان می‌گویند کودکانی که در هنگام تغذیه، مادران آنها تحت استرس‌های روانی هستند بیشتر دچار ناراحتی‌های گوارشی می‌شوند.
این به علت تغییر ترکیب شیر مادر و همچنین ایجاد احساس اضطراب در نوزاد است که هنگام در آغوش گرفتن شیرخوار به او منتقل می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که مادران در هنگام تنش و عصبانیت و ناراحتی به کودک شیر ندهند. اما این به معنای آن نیست که مادر از شیردهی باز بماند، بلکه چنین معنی می‌دهد که مادر شیرده نیاز به آرامش روحی بیشتری دارد و این نکته باید به اطرافیان به ویژه همسر وی گوشزد شود تا در رفتار، گفتار و برخورد با مادر شیرده از وارد کردن فشارهای روحی به او خودداری کند.
همچنین وارد آمدن مدوام فشارهای روانی می‌تواند بر جریان شیردهی تأثیر کاملاً منفی بگذارد. مشکلات مالی و زناشویی، مسافرت‌های کاری یا تغییر محل زندگی و یا بیماری فرزند دیگر ممکن است شرایطی را ایجاد کند که تولید شیر را کاهش دهد. برای مثال مراجعات متعدد به بیمارستان جهت عیادت یا مراقبت از یکی از افراد خانواده یا یکی از نزدیکان و داشتن مسئولیت مراقبت از خانواده، بیش از خود استرس سبب اختلال در شیردهی می‌شود. همچنین ترس و نگرانی دائمی واکنش خروج شیر را متوقف می کند.
باید در نظر داشت کودکان قبل از تولد در رحم مادر در محیطی کاملا امن و آرام و گرم به سر می‌برند و پس از تولد نیز به دنبال همان محیط هستند. تنها صدایی که در این مدت با آن مأنوس بوده‌اند صدای قلب مادر بوده است. مادران به تجربه دریافته‌اند که نوزادان معمولا از سینه چپ راحت‌تر و بهتر شیر می‌خورند و این به دلیل شنیدن دوباره صدای قلب مادر و احساس بازگشت به دوران پیش از تولد است. پس آرامش مادران در دوران شیردهی به احساس امنیت کودک کمک بسیاری می‌کند.
خوب