اسپینرها یکی از داغترین اسباب بازیهای این روزها هستند که به سرعت محبوب شده و مورد توجه قرار گرفتهاند. اسپینر در واقع نوعی فیجت یا ابزار سرگرم کننده مانند مکعب روبیک است که گفته میشود میتواند به افزایش تمرکز و کاهش استرس در افراد کمک کند. این وسیله از یک بلبرینگ در وسط و چند بال در اطراف آن تشکیل شدهاست که کاربر میتواند آن را بین انگشتان دست خود بچرخاند و حس دلپذیری را تجربه کند و چالش چرخاندن آن بین انگشتها برایش هیجان انگیز باشد. در ادامه در مورد فواید اسپینر و خطرات احتمالی آن بیشتر بخوانید.
اسپینر چیست؟ آیا فیجت اسپینر واقعا استرس را کاهش میدهد؟
فواید بازی با اسپینر
۱- کاهش استرس با اسپینر
تحقیقات در مورد فواید اسپینر نشان میدهد که این وسیله میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. در یک مطالعه نشان داده شد که فشار توپ استرس یا اسپینرها در حین عمل جراحی با بی حسی موضعی یا مواردی مانند انجام اعمال دندانپزشکی میتواند اضطراب را ۱۸ درصد و درد را ۲۲ درصد کاهش دهد. در واقع یک حرکت دستی تکراری، بی روح و کاملا غیرشناختی مانند چرخش اسپینر میتواند با هدایت انرژی عصبی از منابع ذهنی به حرکت دستها، به رها شدن مقطعی ذهن از تمرکز بر روی وظایف و افکار مهم و استرسآور کمک کند و تا حدی اضطراب خفیف تا متوسط را کاهش دهد.
۲- کارکرد فیجت اسپینر برای تمرکز
بنابر یک دیدگاه اسپینر و به طور کلی استفاده از فیجتها بخشی از مغز شما را به خود مشغول میکند و باعث میشود که افکار دیگر و مخصوصا افکار وسواسی جایی در ذهن شما نداشته باشند و حواس شما را به خود پرت نکند. تحقیقات نشان داده است که وول خوردن و انجام حرکات تکراری از فکر کردن به افکار مزاحم و غیرضروری مانند مواردی همچون اینکه «دیگران در مورد من چگونه فکر میکنند؟» پیشگیری کند. با این حال نگاهی به مقالات علمی در مورد فواید اسپینر ممکن است کمی گیج کننده به نظر بیاید. در واقع نظریات زیادی هست ولی شواهد علمی زیادی وجود ندارد.
۳- تسهیل فرایند فکر کردن
دیدگاه دیگری در مورد فواید اسپینر بر این تاکید دارد که حرکتهای بدنی به فرآیند فکر و بیان کمک میکنند. مثلا اگر بخواهید در حالی که کاملا بیحرکت هستید یک ایمیل بلند بنویسید یا آواز بخوانید، این وضعیت عدم تحرک حس ترسناک و غیرطبیعی به شما میدهد. پژوهشها نشان داده که حرکت فیزیکی مانند خط خطی کردن هنگام تفکر یا نوشتن چیزها برای یادآوری به فعالیتهای شناختی ما کمک میکند. بنابراین فیجت و یا بهتر بگوییم استفاده از چیزی مثل اسپینر میتواند به ما در فکر کردن و بیان افکارمان کمک کند.
۴- افزایش حس آرامش
شاید یکی از فواید اسپینر عمل کردن آن مثل یک آیین باشد. رسوم و آیینها میتوانند پیشبینیپذیری، آشنایی و ساختار آرامشبخشی را ارائه کنند که ممکن است تا حدی در زندگی واقعی غایب باشد. حرکات تکراری مثل فشردن یک توپ اسفنجی یا ضرب گرفتن با مداد میتواند بهعنوان آیینهایی کوچک شما را آرام کنند. چرخاندن یک اسپینر بین انگشتان هم چیزی شبیه یک آیین کوچک است و میتواند شما را آرام کند.
از طرفی مهارت در چرخاندن و بازی با این نوع وسایل بازی باعث تحسین و جلب توجه دیگران میشود؛ یعنی حرکتی که اگر بدون این اسباب بازی انجام دهید شما را فردی عصبی نشان میدهد، با استفاده از آن دقیقا برعکس شده و میتواند موجب جلب توجه دیگران به مهارت شما و افزایش اعتماد به نفستان شود.
۵- وابستگی عاطفی
ارتباط عاطفی یک نیاز اساسی انسانی است که مردم تا حدی میتوانند آن را با یک پتو، توپ، اسباببازی یا شی مورد علاقهی دیگر ارضا کنند. شاید فیجت کمک میکند به یک شیء وابستگی عاطفی پیدا کنید. مطمئنا منظورمان این نیست که فیجت اسپینر میتواند جای کسی را در زندگی شما بگیرد. با این حال میتواند به عنوان یک شی دوست داشتنی به شما کمک کند.
۶- راهی برای خارج شدن از سکون
اسپینر مانند دیگر فیجتها میتواند از نظر فیزیولوژیکی ما را فعال نگه دارد و با بیتحرکی این روزهای ما مقابله کند. تحقیقات نشان داده که فیجت ریسک مرگ مرتبط با نشستن بیش از حد را در زنان کم میکند. پژوهشی دیگر روی دیابتیها و افراد چاق نشان داده که فیجت میتواند در سوزاندن کالری مقداری موثر باشد. البته بازی با فیجت اسپینر به هیچ عنوان جای ورزش کردن را نمیگیرد.
۷- فواید اسپینر برای اوتیسم و بیش فعالی
تحقیقات انجام شده نشان میدهد حرکت کردن یا حرکت دادن بخشی از بدن، به کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی کمک میکند بر روی کارهای خود تمرکز کنند. همچنین اسباب بازی مانند اسپینر که به کودکان اجازه دهد با آن درگیر شوند، میتواند مزایایی را برای افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد. کودکانی که به اوتیسم مبتلا هستند حرکات و رفتارهای تکراری را میپسندند، اسپینرها به خوبی میتوانند خشم نهفته این افراد را تخلیه کند.
با این حال در حال حاضر متخصصین در مورد فواید اسپینر اختلاف نظر دارند. بسیاری معتقدند که این وسیله برای بیماران بیش فعال و اوتیسم بسیار کاربردی است چرا که آنان نیاز به یک محرک دائم دارند و اینگونه وسایل بازی به آنها برای تمرکز کردن کمک میکند. و عدهای دیگر معتقدند که این وسیله به دلیل ظاهر خود، مانع تمرکز کودک بر معلم یا مربی خود خواهد شد وباعث اختلال در تمرکز میشود. در واقع شواهد علمی قطعی وجود ندارد که این وسیله بتواند در درمان اوتیسم یا بیش فعالی موثر باشد. کاترین راس کلر، یک تراپیست اظهار کرده که این وسیله برای کودکانی قابل کاربرد است که زیر نظر یک مربی یا پرستار با این وسیله کار کنند و از آن استفاده درستی شود.
مضرات استفاده از اسپینر
یکی از نگرانیهای بزرگی که در مورد اسپینرها وجود دارد، خفگی ناشی از خوردن بخشهای کوچکی از این اسباب بازی و همچنین گزارشات غیر رسمی در مورد وجود سرب در این اسپینرهاست. بنابراین این اسباب بازیها میتوانند خطرناک باشند و به همین خاطر کودکان زیر سه سال نباید با آنها بازی کنند.
مشکل دیگر اسپینرها معتاد شدن به آنهاست. کودکان بسیاری در سراسر دنیا از این وسیله بازی استفاده میکنند. طبق آمار معلمین دانش آموزان زیادی هستند که با اسپینرهای خود سر کلاس درس حاضر میشوند و هنگام درس مشغول چرخاندن اسپینر هستند. بازیهایی که نیاز به رجوع مجدد در طی روز دارند نوعی اعتیاد کاذب در نوجوان ایجاد میکند. به نحوی که کودک یا نوجوان حس میکند مدام باید به وسیله این اسباب بازی آرامش روزانه خود را کسب کند.
نتیجه گیری در مورد فواید اسپینر
اسپینرها نیز مانند بسیاری از وسایل دیگر میتوانند مثبت و یا منفی باشند. شاید استفاده از آنها در اتاقهای انتظار یا قبل از امتحانات یا بسیاری از مواقع که استرس زیادی را متحمل میشویم بد نباشد. همان طور که پخش یک موسیقی یا یک داروی آرام بخش میتواند اختلالات ناشی از استرس و اضطراب را از بین ببرد. بنابر نظر برخی از روانپزشکان اسپینرها بر روی میزان بیقراری بیماران اوتیسم، بیش فعال، عصبی و مضطرب به شکل متفاوتی تاثیرگذار است، اما به طور کلی موجب کاهش اضطراب و افزایش تمرکز میشود؛ مخصوصا اگر شما از آن دسته افرادی باشید که با وسایل خاص خودرا سرگرم میکنید.