عوارض خونریزی مغزی در نوزادان نارس
خونریزی داخل بطنی یکی از مهمترین عوارضی است که در نوزادان نارس و کم وزن دیده میشود و شناسایی و درمان به موقع این عارضه، تأثیری چشمگیر در وضعیت مبتلایان خواهد داشت؛ این بیماری میتواند در دراز مدت به ناتوانی فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی، تشنج، ناتوانیهای رفتاری و شناختی و مرگ فرد مبتلا منجر شود.
این خونریزی شایعترین خونریزی داخل جمجمه در نوزادان با وزن بسیار کم است؛ در این بین باید به موقع آن را تشخیص داد و درمان کرد، اگر بیمار در اثر تروما یا سکتههای هموراژیک دچار خونریزی مغزی شده باشد واکنشهای دقیق و به موقع میتواند در کاهش عوارض مغزی و افزایش شانس بهبودی بیمار کمک کند.
علت خونریزی در مغز چیست؟
محمدعلی غفاری متخصص مغز و اعصاب، اظهار کرد: خونریزی میتواند در میان بافت مغز (ICH) یا بین فضا یا لایههای محافظ مغز (ابی دورال – ساب دورال یا ساب آراکنوئید) اتفاق بیفتد، ک در این صورت به خونریزیهای داخل مغزی اشاره دارد.
این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه ICH بیماری کشنده است، گفت: ICH اغلب در افرادی که بیشترین ریسک از نظر فشار خون را دارند یا کسانی که رژیم غذایی سرشار از روغنهای ماهی مصرف میکنند، بیشتر دیده میشود؛ بهطور معمول مردان کمی بیشتر از زنان دچار ICH میشوند، همچنین خطر ابتلا به ICH با افزایش سن، به خصوص بین ۵۵ الی ۸۰ سال شیوع پیدا میکند.
آمبولیهای مغزی، از علتهای ICH
وی ادامه داد: از علتهای دیگر ICH میتوان به پارگی آنوریسم، آمبولیهای مغزی، ترمبوز وریدی مغزی، اختلالات انعقادی، اکلمپسی، استفاده از داروهای غیر مجاز، عفونت، بیماری داسی شکل، سوء استفاده از داروهای مقلد سمپاتیک، تروما و واسکولیت اشاره کرد.
غفاری درباره علائم ICH ، افزود: سطح هوشیاری و آگاهی پایین، سردرد، تهوع و استفراغ، کاهش رفلکسهای عصبی مرکزی و تشنج از علائم شایع در ICH است؛ علائم فیزیکی بستگی به محل و اندازه خونریزی دارد، ادم مغزی (تجمع اضافی آب در فضاهای درون سلولی و خارج سلولی مغز است) همراه با ICH باعث جابجایی بافت مغز، افزایش ICP و اختلالات نورولوژیک میشود.
این متخصص مغز و اعصاب بیان کرد: تعیین محلهای خونریزی مغزی با توجه به نشانههای بیماری به تنهایی بسیار دشوار است؛ میتوانید منتظر تامین کننده مراقبتهای حمایتی باشید تا مطالعات تصویربرداری تشخیصی از قبیل: CT Scan و MRI و آنژیوگرافی جهت تعیین محل خونریزی انجام شود، CT, MRI هر نوع جابجایی بافت، خونریزی و هماتوم را نشان میدهند، آنژیوگرافی برای نشان دادن مشکلات عروقی مفید است.
افزایش ICH؛ مصرف الکل یا استفاده غیرمجاز از داروها
غفاری بیان کرد: مصرف الکل یا استفاده غیرمجاز از داروها ممکن است باعث افزایش ICH و شمارش کامل گلبولهای خون، PT شده و زمان نسبی ترومبوپلاستین فعال خواهد شد؛ اگر بیمار علامتی از افزایش ICP نداشته باشد و MRI, CT Scan منفی باشند بیمار ممکن است تحت LP جهت بررسی فشار و آنالیز csf قرار میگیرد، این امر به شناسایی تغییراتی در فشار نرمال، خونریزی یا عفونت از قبیل مننژیت کمک میکند.
وی با اشاره به اینکه برای مراقبت از بیمار مبتلا به ICH مانیتورینگ ECG لازم است، گفت: جهت بررسی آریتمیها مانند کاهش ضربان قلب که در ارتباط با افزایش ICP رخ میدهد، مانیتورینگ ECG لازم است؛ برای حفظ راه هوایی ممکن است انتوباسیون تراشه لازم باشد، برای حفظ spo۲ به بالای ۹۴ درصد اکسیژناسیون لازم است، اکسیژناسیون مداوم برای جلوگیری از آسیبهای مغزی لازم است، اگر بیمار فشار خون بالا داشته باشد باید با احتیاط و به آرامی فشار خون کاهش داده شود.
این متخصص مغز و اعصاب ادامه داد: برای جلوگیری از سقوط ناگهانی فشار خون و هیپوتانسیون تدابیر حفاظتی جهت حفظ دمای بدن بیمار مبتلا به ICH باید صورت گیرد و دمای بدن در حد نرمال حفظ شود؛ حجم مایعات دریافتی باید نرمال باشد و از مایعات ایزوتونیک نظیر سدیم کلراید ۹/۰ درصد باشد.
غفاری بیان کرد: داروهای متنوعی مانند داروهایی که برای انواع خونریزیهای عصبی مورد استفاده قرار میگیرند، برای درمان ICH استفاده میشوند؛ داروهایی که برای کاهش تب و سردرد مورد استفاده قرار میگیرند، داروهای ضد تشنج که برای جلوگیری یا کاهش فعالیتها هستند، داروهای ضدفشار خون مثل نیتروپروساید برای کاهش فشار خون و کاهش ICP، داروهای ضداضطراب مثل لورازپام، داروهایی برای کاهش فعالیتهای متابولیکی و کنترل سیرز مثل فنوباربیتال ،داروهایی مثل دگزامتازون که برای کاهش التهاب مغز استفاده میشود در درمان ICH موثر هستند.
ICH، باعث کاهش هوشیاری سریع میشود
وی تشریح کرد: ICH یک عارضه مهمی است که مشکلاتی فراوان مانند پنومونی آسپیراسیون، هرنی مغزی، DVT (ترومبوز وریدهای عمقی)، هیدروسفالوس، دردهای عصبی، آمبولی ریوی، اسپاسم و سیرژ برای شخص مبتلا به همراه دارد؛ غیر از عوارض فوق فاکتورهای متعددی روی پیش آگهی بیمار مبتلا به ICH تاثیر میگذارند.
این متخصص مغز و اعصاب بیان کرد: اگر بیمار مبتلا به ICH دچار کاهش هوشیاری سریع و کاهش فشار پرفیوژن بافتی مغزی، خونریزی عمیق داخل مغزی، تاخیر در تشخیص و مداخله درمانی، افزایش ICP، عفونت مقاوم به درمان و هیدروسفالوس باشد، انتظار پیش آگهی بدی را خواهید داشت.
پارگی رگ باعث ایجاد سکته مغزی میشود
مصلح الدین ادیب حسامی فیزیوتراپیست؛ با اشاره به اینکه عارضه سکته مغزی در اثر لختهشدن خون در رگهای مغزی رخ میدهد، اظهار کرد: یکی از دلایل ایجاد سکته مغزی پارگی رگ و خونریزی داخلی در آن است که اگر به موقع درمان نشود ممکن باعث بروز فلج عضلانی شود.
وی با بیان اینکه در اثر بروز سکتههای مغزی فرد دچار فلج عضلانی میشود، بیان کرد: اگر عضلات سمت راست بدن در اثر بروز سکته مغزی از کار بیفتد، معمولا گفتار فرد نیز با مشکل روبرو می شود و در نهایت دچار فلج عضلانی خواهد شد.
زمان برگشت عضلات فلج شده دست دیرتر از پاست
ادیب حسامی گفت: در اثر بروز سکته مغزی گفتار دچار مشکل خواهد شد و بیمار باید با گفتار درمانی تکلم خود را اصلاح کنند؛ فیزیوتراپی به موقع بر روی بیمارانی که دچار سکته مغزی شدهاند، ضروری است، با فیزیوتراپی این افراد میتوانند به زندگی عادی خود برگردند که در این میان در بیشتر موارد عضلات دست به دلیل اینکه فضای بیشتری از مغز را اشغال کردهاند دیرتر از پا فعال می شوند، بعد از انجام فیزیوتراپی و بستن آتل پا و دست، بیماران می توانند به زندگی عادی خود به تنهایی یا با کمک عصا ادامه دهند.
منبع خبر : yjc