آیا استفاده از آکوتان (ایزوترتینوئین) در دوران بارداری می تواند باعث نقص در هنگام تولد شود؟

آکوتان (ایزوترتینوئین) یک رتینوئید است. گفته می شود که در صورت مصرف دوزهای دارویی، مانع از عملکرد غده چربی پوست شده و کراتینه سازی را مهار می کند، بنابراین به کاهش شدت آکنه های برآمده کمک می کند. در این متن از وبسایت nininama، توضیح داده می شود که چرا آکوتان نباید در دوران بارداری مصرف شود و عوارض جانبی آن چیست.

چه مواقعی زنان نباید آکوتان مصرف کنند؟

از آنجایی که آکوتان باعث نقص در هنگام تولد می شود، سازمان غذا و دارو ایالات متحده (USFDA) به زنانی که در رده های سنی زیر قرار دارند، توصیه می کند که از مصرف این دارو اجتناب کنند.

قرص راکوتان [ایزوترتینوئین] چیست و چه کاربردی دارد

• زنان باردار
• زنانی که برنامه برای باردار شدن دارند یا باردار شده اند
• زنان شیرده

استفاده از آکوتان محدود شده است، زیرا می تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی بارداری داشته باشد.

چرا آکوتان برای بارداری خطرناک است؟

آکوتان یک متابولیت ویتامین A است که همچنین با نام رتینوئید شناخته می شود. در یک محدوده زمانی، رتینوئید برای رشد جنین ضروری است. آنها در سطح ژنتیکی عمل می کنند و تشکیل ساختارهای جنینی را در هفته چهارم بارداری تنظیم می کنند.

اما میزان زیادی از این رتینوئیدها می توانند برای رشد جنین کشنده باشند. میزان بالاتر مصرف آکوتان می تواند باعث نقص عملکرد هاکس ژن ها شود، که وظیفه تنظیم الگوی سازه های جنینی را در هفته چهارم رشد کودک به عهده دارد.

چنین نقصی در عملکرد ژن ها می تواند باعث ناهنجاری جدی جنین شود.

اثرات آکوتان در دوران بارداری چیست؟

سازمان غذا و دارو ایالات متحده، آکوتان را در دوران بارداری در بین داروهای گروه x طبقه بندی می کند، که به این معنا است که این دارو می تواند عوارض جانبی روی جنین ایجاد کند و خطرات بالقوه این دارو از فواید آن در دوران بارداری بیشتر است.

تاثیرات آن بر رشد کودک

سقط خود به خودی

زنانی که در دوران بارداری در معرض داروی آکوتان قرار گرفته اند، میزان بیشتر خطر سقط جنین و زایمان زودرس را گزارش کردند. در مطالعه ای بر روی ۱۱۵ زن باردار که در معرض آکوتان قرار گرفته بودند، ۲۱ سقط جنین خود به خودی و ۲۶ زایمان زودرس کودک زنده گزارش شد. در مطالعه ای دیگر بر روی ۳۶ شخص باردار، مشخص شد که ۸ زن سقط جنین خود به خودی و ۵ نفر نقص در هنگام تولد داشتند.

نقایص هنگام تولد

ناهنجاری های جنینی مصرف آکوتان را می توان به ۵ دسته طبقه بندی کرد:

کرانیوفیال

ناهنجاری در صورت، چشم ها، گوش، جمجمه، شکاف کام، پل بینی فرو رفته.

سیستم عصبی مرکزی

ناهنجاری های مغزی، ناهنجاری های مخچه، هیدروسفالی (تجمع مایعات در جمجمه و در نتیجه سر بزرگ شده)، میکروسفالی (اندازه کوچکتر از سر به دلیل رشد غیر طبیعی مغز)، کمبود عصب جمجمه.

قلبی عروقی

تترالوژی فالوت (نقص در شکل گیری قلب)، تغیر محل قرارگیری عروق بزرگ، نقص سپتوم، هیپوپلازی قوس آئورت (قوس آئورت قطع شده).

تیموس

ناهنجاری در عملکرد، شکل گیری و توسعه تیموس و کمبود هورمون پاراتیروئید.

متفرقه

اسپینا بیفیدا، کوچک تر شدن اندام ها، ضریب هوشی کمتر از ۸۵ با یا بدون سایر ناهنجاری ها.

در برخی موارد، مرگ جنین نیز به دلیل ناهنجاری های خاصی رخ داده است. بنابراین، به زنان در سنین باروری توصیه می شود که در هنگام مصرف داروی آکوتان باردار نشوید یا به محض فهمیدن بارداری، مصرف آکوتان را متوقف کنید.

عوارض جانبی ایزوترتینوئین

آکوتان نه تنها باعث نقص در تولد می شود، بلکه بر روی زن نیز تاثیر می گذارد. در ادامه، عوارض جانبی کلی آکوتان بر روی زن باردار و غیر باردار ذکر شده است.

واکنش آلرژی زا

برخی از بیماران می توانند حساسیت زیاد به پارابن های موجود در کپسول های آکوتان داشته باشند.

اختلالات روان پزشکی

این دارو می تواند باعث افسردگی و روان پریشی شود و به ندرت باعث ایجاد افکار خودکشی، رفتار پرخاشگرایانه و خشونت آمیز می شود.

فشار خون داخل جمجمه

استفاده از آکوتان همچنین می تواند باعث اختلال فشار در جمجمه شود، که می تواند منجر به سردرد، حالت تهوع، استفراغ و اختلال در بینایی شود.

واکنش های جدی پوستی

گزارش های پس از بازاریابی نشان می دهد که آکوتان می تواند باعث ایجاد شرایط جدی پوستی مانند سندروم استیونز-جانسون و نکروز آلیسم سمی اپیدرمی می شود.

بیماری التهابی رود

گفته می شود که آکوتان با بیماری التهابی روده در بیماران مبتلا به سابقه اختلالات روده مرتبط است.

اختلالات سیستم اسکلتی

کلسیفیکاسیون تاندون ها و رباط ها، کاهش تراکم مواد معدنی استخوان با علائمی مانند کمردرد، میالژی (درد در عضلات) و آرتروز.

عصبی

سرگیجه، سردرد، بی خوابی، بی حالی، عصبی بودن، تشنج، سکته مغزی و ضعف.

ناهنجاری های دیگری مانند برونکواسپاسم، اختلال شنوایی و بینایی، گلبول های قرمز و سفید کاهش می یابد.

آکوتان به صورت موضعی در دسترس است و باید از آن با دقت استفاده کنید.

آیا استفاده از کرم موضعی آکوتان در دوران بارداری بی خطر است؟

براساس آژانس داروهای اروپایی (EMA)، رتینوئیدهای موضعی کمتر احتمال آسیب رساندن به کودک متولد نشده را دارند. با این وجود، در جهت ایمنی، ممکن است در دوران بارداری و یا اگر قصد بارداری دارید، از مصرف این دارو اجتناب کنید.

اگر در حال مصرف آکوتان هستید و باردار شده اید، باید چه اقدامی انجام دهید؟

پزشکانی که آکوتان را تجویز می کنند، قوانین سخت گیرانه ای در مورد استفاده از روش های پیشگیری از بارداری در حین استفاده از اکوتان دارند. حتی بعد از تمام اقدامات احتیاطی، اگر باردار شوید، باید مصرف دارو را متوقف کنید و با پزشک خود مشورت کنید.

سرویس اطلاعات ملی زمین شناسی ایالات متحده توصیه می کند زنانی که مایل به ادامه بارداری بعد از قرار گرفتن در معرض داروی آکوتان هستند، باید در هفته ۱۶ تا ۱۹ بارداری آزمایش آلفا فیتو پروتئین انجام دهند در هفته های ۲۰ و ۲۱ بارداری تحت سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی هدفمند قرار بگیرند.

چه مدت پس از توقف مصرف درمان با آکوتان، باردار شدن ایمن است؟

نیمه عمر دفع آکوتان ۱۰ تا ۲۰ ساعت است، در حالیکه متابولیت آن ۱۷ تا ۵۰ ساعت است. با این وجود، مطالعات در مورد زنان در سن باروری آنها نشان داد که نیمه عمر می تواند متفاوت باشد و می تواند طولانی تر از مقادیر قبلی باشد. بنابراین، پس از متوقف کردن استفاده از آکوتان، زمان مطمئن برای باردار شدن دشوار است. حداکثر زمان مورد نیاز برای رسیدن به سطح مطلوب حدود ۳۵ روز خواهد بود.

با این وجود، مطالعات بیشتری برای تعیین دوره ایمنی وقتی که زن پس از تجویز آکوتان می تواند باردار شود، مورد نیاز است.

آیا مصرف آکوتان عوارض جانبی طولانی مدتی دارد؟

اگرچه گفته می شود که هیچ گونه عوارض جانبی طولانی مدتی در حین مصرف آکوتان در زن باردار مشخص نشده است، اما داروهایی مانند آکوتان تنها در مواردی که آکنه شدید باشد و با داروهای دیگری قابل درمان نباشد، به صورت ایده آل باید مورد استفاده قرار بگیرد.

برنامه iPLEDGE برای آکوتان

این یک برنامه دارویی است که توسط سازمان غذا و دارو ایالات متحده برای نظارت و محافظت از سلامت زنان، که در دوران فرزندآوری خود آکوتان مصرف کرده اند، مورد استفاده قرار می گیرد.

مطابق با سازمان غذا و دارو ایالات متحده، آکوتان باید تنها در داروخانه هایی که در برنامه iPLEDGE ثبت نام کرده اند، توزیع شود. پس از ثبت نام، تمام داروسازان و بیماران باید قوانین زیر را رعایت كنند.

1. آنها باید خطر و شدت نقص هنگام تولد جنین ناشی از آکوتان را بدانند.
2. داروسازان تنها باید آکوتان های تایید شده توسط سازمان غذا و دارو را توزیع کرده و این دارو را فقط از عمده فروشان ثبت شده دریافت کنند.
3. بیمار باید آسیب احتمالی مصرف اکوتان بر روی جنین و خطرات بارداری را درک کند.
4. اکوتان را نباید با دیگران سهیم شد، حتی اگر شخص علائم مشابهی داشته باشد.
5. بیماران تحت درمان با داروی آکوتان، نباید یک ماه پس از قطع مصرف این دارو خون اهدا کنند.
6. باید تست بارداری انجام داده و همچنین از روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنند.

آکوتان از جمله داروهایی است که باید از مصرف آن قبل از بارداری، در حین بارداری و حتی در دوران شیردهی اجتناب کرد. حتی اگر از این دارو برای درمان اکنه استفاده می کنید، حتما تمام اقدامات احتیاطی را قبل از باردار شدن رعایت کنید. بهترین راه برای این کار این است که با پزشک مشورت کرده و در مورد برنامه های بارداری تان به او بگویید.

برای کنترل آکنه در دوران بارداری چه اقداماتی انجام داده اید؟ در بخش نظرات زیر به ما اطلاع دهید. این پست فقط برای اهداف اطلاعاتی است و جایگزینی برای مشاوره پزشک نیست. بدون صحبت با پزشک از هیچ دارویی استفاده نکنید.