آسم، اختلال التهاب مجاری جریان هواست که با حملههای متناوب خسخس کردن،تنگی نفس،فشردگی قفسه سینه و سرفه کردن مشخص میشود.در بیماری آسم،التهاب مجاری هوا موجب محدودیت جریان هوا در ریهها میشود.هنگام حملهی آسم،عضلات نایژهای سفت و تنگ شده و مسیر جریان هوا متورم گشته،در نتیجه جریان هوا کاهش مییابد. همچنین صدای خسخس کردن آغاز و تولید مخاط افزایش مییابد.اغلب افراد مبتلا به آسم حملههای متناوبی از خسخس کردن دارند،برخی دچار تنگی نفس شدید هستند و در سایر آنها"سرفه"بارزترین و اصلیترین نشانهی بیماری است.حملههای آسم از چند دقیقه تا چند روز طول میکشد و اگر جریان هوا شدیدا محدود شود، احتمالا خطرناک میباشد.در افراد حساس،نشانههای آسم ممکن است توسط آلرژیهای استنشاقی نظیر جانور خانگی (احتمالا موهایش)،ذرات گرد و غبار و آلرژیهای سوسک، خاکبرگها یا گردهها بروز کند.همچنین نشانههای آسم به وسیلهی بیماریهای تنفسی،ورزش،هوای سرد،دود کردن توتون،مواد آلاینده،استرس، غذا یا آلرژیهای دارویی تظاهر مییابد.آسپیرین و سایر داروهای ضد التهاب غیر استروییدی نیز میتواند آسم را در برخی بیماران برانگیزد. آسم در ۵-۳ درصد بزرگسالان و ۱۰-۷ درصد کودکان یافت شده است.نیمی از افراد قبل از ۱۰سالگی و بیشتر تا قبل از ۳۰سالگی مبتلا میشوند.نشانههای آسم به خصوص در کودکان ممکن است در طول زمان کاهش یابد.برخی افراد مبتلا به آسم دارای سابقهی خانوادگی و فردی از آلرژیها نظیر تب یونجه(حساس به ورم غشاء مخاط بینی)یا اگزما هستند، برخی افراد هیچگونه سابقه از آلرژی ندارند.
آسم چیست؟
اشتراکگذاری
پس ازاینکه پزشک به بیماری آسم مشکوک شد برای کودک دارو به شکل اسپری تجویز مینماید . در صورتی که بعد از دو هفته از تجویز دارو علائم بیماری تقریبا به طور کامل بر طرف گردید در این مرحله است که تشخیص بیماری آسم قطعی و نهائی می گردد.
در صورتیکه علی رغم تجویز صحیح و منظم دارو توسط والدین علائم بیماری به طور کامل بهبودی نیافت تشخیص آسم مورد سوال بوده و لازم است بیمار مجددا برای بررسی سائر علل ارزیابی گردد .
خلاصه اینکه همکاری والدین در ارائه شرح حال دقیق بیماری کودک خود به پزشک معالج و همچنین تجویز دقیق اسپری و داروی تجویزی نقش کلیدی در تشخیص بیماری آسم در کودکان کمتر از ۸ سال دارد .
اسپیرومتری چیست؟
اسپیرومتری یکی از تستهای ارزیابی عملکرد ریوی بوده که توسط دستگاهی به نام اسپیرومتر انجام می شود.اسپیرومتر دستگاهی است که می توان با استفاده از آن میزان هوای خروجی از ریه ها را در زمان بازدم اندازه گیری نمود.در صورتیکه بیمار نتواند در زمان بازدم حجم معینی از هوا رای را از ریه ها خارج نماید برای وی تشخیص آسم داده می شود. استفاده از این روش تشخیصی به توانائی کودک در انجام دم بسیار عمیق و بعد از آنانجام بازدم ( فوت کردن) سریع ،طولانی و با تمام قدرت به داخل دستگاه اسپیرومتربستگی دارد. در غیر این صورت جوابهای ارائه شده در راستای تشخیص آسم قابل اعتماد نمی باشد.غالبا کودکان کمتر از ۸ سال و مخصوصا کمتر از شش سال توانائی انجام این تست را نداشته و به ندرت اسپیرومتری برای این گروه سنی توصیه می شود.
در مرکز طبی کودکان بعنوان قطب علمی اطفال کشوردر آینده ای بسیار نزدیک مجهزترین آزمایشگاه تستهای ریوی کودکان و شیر خواران راه اندازی خواهد شد که در منطقه و دنیا کم نظیر است. با راه اندازی این مرکز شیر خواران و کودکان کوچکتر از شش سالی که توانائی انجام اسپیرومتری را ندارند می توانند با استفاده از جدیدترین دستگاههای موجود در دنیا تستهای ریوی را انجام دهند.
تست های پوستی الرژی( تست پریک) در کودکان مبتلا به آسم
در مواردی که احتمال دارد حملات بیماری آسم بدنبال تماس با مواد آلرژی زا باشد ممکن است پزشک برای بیمارتان تقاضای تست پوستی پریک کند . در طی این تست بعضی از مواد حساسیت زا به داخل پوست تزریق شده و واکنش پوست بدن بهآن ارزیابی می شود.در این تست مشخص می شود که آیا کودک به مواد الرژی زا ازقبیل مواد و ذرات بدن حیوانات،قارچ ومایت حساسیت دارد یا خیر.اطلاعات بدست آمده به والدین کمک می کند که کودک خود را از این محرکها دور نگه دارد.لازم به ذکر است که اکثر متخصصین معتقد هستند که انجام این تست در کودکان زیر شش سال چندان مفید نمی باشد.