تقریبا از اواسط دوران بارداری، جنین شروع به شنیدن صدای مادر میکند. هیچ راه و روشی برای ما وجود ندارد که در این زمینه و اینکه جنین چه صداهایی را میتواند بشنود، مطمئن شویم.
هیچ یک از ما دوران قبل از تولد خود را به هیچوجه به خاطر نداریم، ولی تحقیقات دانشمندان نشان میدهند که جنین در داخل شکم مادر به صداهای پیرامونش از همان دوران اواسط بارداری واکنش نشان میدهد.
یک صدای بلند باعث میشود که جنین یک حرکت ناگهانی کند حتی جنین میتواند نسبت به صدای موسیقی نیز واکنش نشان دهد.
بسیاری از مادران میگویند وقتی که موزیک گوش میدهند، جنین داخل شکمشان شروع به تکان خوردن میکند.
پزشکان تا مدتهای طولانی بر این باور بودند که وقتی نوزادان متولد میشوند، هیچ شناخت و درکی از دنیای خارج از رحم مادر ندارند اما تحقیقات اخیر نشان میدهند که آنها بعد از تولد برخی چیزها را به یاد میآورند.
در واقع در ۳ ماهه آخر زندگی در رحم مادر، شروع به یادگیری خیلی چیزها راجع به دنیای اطرافشان و حتی رشد و تقویت حواسشان میکنند.
جنین نه تنها میتواند صدای مادرش را بشنود بلکه میتواند صداهایی که در اطراف مادرش هستند را نیز بشنود. صدای قلب مادر، صدای شکم او، صدای عطسه و سکسکهاش و سایر صداها.
البته مهمترین و قابل تشخیصترین صدا برای جنین، صدای مادرش است. بدون شک نوزادانی که تازه متولد میشوند حس شنوایی فوقالعادهای برای شنیدن برخی صداهای خاص دارند.
آنها نخستین درسها را از زبان مادریشان را در همان دوران جنینی یاد میگیرند.
وقتی که به دنیا میآیند به صداهایی که مربوط به زبان مادریشان است، واکنش بیشتری نشان میدهند تا زبانهای دیگری مثلا سریعتر و قویتر سینه مادر را میمکند.
چرا باید با جنین داخل رحم حرف بزنید؟
– این کار باعث تحریک حس شنوایی آنها میشود. حس شنیداری کودکان در ۱۴ هفتگی از زندگیشان یعنی زمانی که در شکم مادر هستند، شکل میگیرد، یعنی دو هفته مانده به مرحله دوم بارداری.
به همین دلیل پزشکان مادران را تشویق به حرف زدن با جنین داخل شکمشان میکنند.
حرف زدن با جنین نه تنها باعث تحریک حس شنوایی میشود بلکه باعث ساخت و ایجاد سیناپسها و عصبهای متصل به مغز میشود که همگی مسئولیت شنیدن را برعهده دارند.
– اینکار باعث تقویت مهارت تکلم میشود: صحبت کردن با جنین داخل شکم باعث میشود کودک بعد از تولد، سریعتر حرف زدن را یاد بگیرد و به رشد مهارتهای اجتماعی برسد.
– ایجاد نوعی حس امنیت میکند: شما هر کاری میکنید که تمام کارهای درست را برای فرزندتان انجام دهید خوب غذا میخورید، خوب میخوابید، استراحت میکنید و حتی متناسب با شرایطتان ورزش میکنید، اما به خاطر داشته باشید، حس امنیت ارزش بیشتری نسبت به تمام این موارد دارد.
شما برای فرزند خود بهشتی را درست میکنید اما در هر صورت او در شکم شما احساس تنهای میکند.
با فرزندتان صحبت کنید و با او ارتباط برقرار کنید و به او حس امنیت بدهید. شنیدن صدای مادر به جنین امنیت میدهد.
– این کار باعث تحریک مغز میشود: نه تنها مادر بلکه پدر نیز لازم است به جنین داخل شکم مادر توجه کند.
او نیز باید از همان روزهای نخست با جنین حرف بزند تا او علاوه بر صدای مادر، صداهای متفاوت دیگری را نیز بشنود.
وقتی که پدر و مادر هر دو این کار را انجام میدهند، رشد مغزی و حواس اصلی پنجگانه نوزاد سریعتر اتفاق میافتد.
– باعث تقویت مهارتهای پدر و مادر میشود: هیچکس نمیتواند به شما آموزش بدهد که چگونه پدر یا مادر شوید.
این مهارت را در طول همین اتفاق به دست میآورید. حرف زدن با جنین به شما کمک میکند تا حس غریزی پدر یا مادر شدن در شما تقویت شود.
همه ما این غریزه را داریم ولی حرف زدن با جنین این غریزه را بیدار و روشن میکند.
– این کار به شما کمک میکند تا مطمئن شوید که جنین داخل شکمتان وضعیت مناسبی دارد. صحبت کردن با جنین به شما کمک میکند تا حس خوشبختی فرزندتان را در شکم لمس کنید.
جنین نیز در این حالت احساس راحتی و آسایش میکند.
– این کار کمک میکند تا مسئولیتهای فردیتان را بهتر درک کنید و بفهمید.
بارداری و وضع حمل فقط سپری کردن چند ماه به خصوص نیست، پدرها نیز باید در این اتفاقات همراه مادرها باشند.
اگر پدر نمیتواند زایمان داشته باشد، میتواند زمان بیشتری را صرف حرف زدن با جنین و فرزندش کند شما باید با کودک متولد نشده خود احساس ارتباط و نزدیکی بیشتری کنید اینکار به شما کمک میکند تا نقش و مسئولیت خود را بهتر درک کنید.
– این کار کمک میکند تا بسیاری از مشکلات و مسائل لاینحل، حل شوند.
احتمالا در اغلب خانوادهها و میان زوجها اختلافاتی وجود دارد، حتی برخی از این اتفاقات در دوران بارداری نیز پایان نمیگیرند.
حرف زدن با جنین روزانه ۲۵ دقیقه به پدر و مادر کمک میکنند تا بهتر مشکلات خود را حل کنند و بسیاری از مسائل که قبلا حل نشدنی به نظر میرسیدند، برطرف شوند.
در سه ماهه اول و دوم بارداری، گوشهای جنین رشد میکنند و تکامل مییابند گوش میانی از طریق عصبها در داخل مغز مسئولیت پردازش صداها را دارند و استخوان گوش میانی که مسئولیت حس کردن ارتعاش امواج صوتی را دارد، نیز شکل میگیرد.
تقریبا در هفته ۱۶ بارداری این ساختار به اندازه کافی رشد کرده و به تکامل رسیده و جنین میتواند صداهای محدودی را بشنود و تشخیص دهد.
مثل صدای شکم مادر و صدای وارد شدن و خارج شدن هوا به ریه در طول چند هفته بعدی یعنی هفته ۲۴، شنوایی جنین تکامل پیدا میکند و با بسیاری از صداها سرش را برمیگرداند و تکان میخورد.
صدای مادر برای جنین شفافترین و واضحترین صداست. اغلب صداها از طریق هوا انتقال مییابند و به جنین میرسند، ولی صدای مادر بدون واسطه و واضح به جنین میرسد.
آواز خواندن برای جنین و حرف زدن با او باعث میشود که بعد از متولد شدن با صدا شما ارتباط برقرار کند.
شاید جالب باشد بدانید که صدای حروف صدادار (vowel sounds) در صحبت مادر بلندترین واحد برای جنین محسوب می شود و تمرکز جنین روی آنها خواهد بود. در فارسی شش حرف صدادار ساده و دو حرف صدادار مرکب هست. سه حرف از شش حرف صدادار ساده، کوتاه و سه حرف دیگر آن بلند هستند: حروف صدادار ساده کوتاه عبارتند از فتحه، کسره و ضمه، حروف صدادار ساده بلند نیز عبارت است از آ (A)، ای (I)، او (U). و کلماتی که شامل این حروف باشند تاثیر بیشتری روی نوزاد خواهند داشت. در نتیجه مادر است که می تواند اولین تاثیر ها را بر مغز نوزاد بگذارد و مغز او را تحت تاثیر اطلاعاتی که در اختیارش می گذارد قرار دهد. تجربه نشان داده نوزاد بعد از تولد قادر به یادآوری صداها و طعم های خاصی از درون رحم خواهد بود.