بازی و فعالیتهای کودک شما میتواند ارزیابی دقیقی را از استعداد کودکتان به شما بدهد…
توانمندیهای کودک شما منعکسکنندهی ویژگی منحصربهفرد اوست. برای شما به عنوان پدر، مادر، پرستار یا معلم، موضوع شناخت ذهن کودک بسیار مهم است و شناخت ذهن کودک به شما کمک میکند که بر اساس این شناخت بتوانید به راحتی درک کنید که دلیل آن چیست که هنگامی که تقویت همهی استعدادهای کودک را در یک زمان انجام میدهید بعضی ویژگیها را آشکارا در کودکتان کمرنگتر از سایر استعدادها و ویژگیها میبینید.
بازی و فعالیتهای کودک شما میتواند ارزیابی دقیقی را از کودکتان به شما بدهد. به خاطر داشته باشید توانمندیهای کودک زمانی که او در حال رشد و نمو است ثابت نیست.
کودک خود را برای کارهای خوبش تشویق کنید و با این کار او را در مسیر پیشرفت انواع مختلف استعدادها و هوشهایش قرار دهید.
فقط به خاطر داشته باشید که با مهر و محبت تأکید کنید و به انجام کاری اصرار نورزید یا باعث ناامیدی او نشوید تا زمانی که کودک شما علاقهی شخصیاش را انتخاب کند.
والدین نقش موثری در پرورش تواناییهای طبیعی فرزندشان و تبدیل این توانمندیها به استعدادهای خاص از طریق ارتباط نزدیک و نظارت بر کودکان دارند. والدین باید بدانند هر کودکی به نوبه خود خاص بوده و رشد او نیز ممکن است با کودکان دیگر متفاوت باشد. پس هر کودکی معمولا از جنبههای متفاوتی بسته به تواناییهای ذاتیاش رشد میکند و ممکن است در زمینه خاصی با سایر همسالانش فرق داشته باشد.
به رغم این توضیحات به طور کلی کودکان باهوش و بااستعداد اغلب نشانهها و ویژگیهای مشترکی دارند و آگاهی از این نشانهها میتواند به والدین در کشف استعدادهای فرزندانشان کمک کند. به گزارش راپلر، نشانههای مشترک بین کودکان بااستعداد به شرح زیر است:
– سریع به حرف آمدن
اغلب کودکان نخستین کلمات خود را در سن یک سالگی ادا میکنند و تعداد لغات آنها معمولا ۱۰ مورد است. اما کودکان باهوش از شش تا ۹ ماهگی نخستین لغات را به زبان میآورند. پس اگر کودک شما در این سنین قادر به ادای کلماتی بود و توانست جمله بسازد، نشانههایی از باهوش بودن را دارد. این کودکان میتوانند به راحتی جملات را یاد بگیرند و به خاطر بسپارند. البته این موضوع برای تمام کودکان صدق نمیکند. حتی کودکانی که دیر صحبت میکنند نیز میتوانند باهوش باشند چرا که این زمان سپری شده به آنها کمک میکند تا با گذشت از مراحل ابتدایی جملات کاملتری را ادا کنند.
– لغات متنوعتر و بیشتری را ادا کردن
در کنار موضوع زود به حرف آمدن، این کودکان معمولا لغات بیشتری را ادا میکنند. به طور معمول یک کودک یک ساله ۱۰ لغت را میگوید و تا سن دو سالگی این تعداد به ۲۰۵ لغت و تا سه سالگی به ۹۰۰ لغت میرسد در حالی که مجموعه لغات یک کودک باهوش حتی در سن ۱۸ ماهگی نیز میتواند فراتر از ۱۰۰ لغت باشد. کودکان معمولی لغاتی را که در خانه گفته میشود مانند مادر، پدر و … را میگویند اما یک کودک باهوش از لغاتی استفاده میکند که دیگران به راحتی آنها را نمیگویند مانند ادای زمانها، حروف ربط و این استفاده کودکان از لغات گسترده تر به آنها کمک میکند تا در مکالمات بزرگسالان شرکت کنند.
– پرسیدن سوالات بیشتر
کنجکاوی و تمرکز زیاد، علاقه شدید به دانستن موضوعات جدید همگی از نشانههای هوش بالا در یک کودک است. کنجکاوی این کودکان با پاسخهای سطحی اقناع نمیشود. آنها به طور طبیعی علاقهمند به یادگیریهای عمیق در زمینههایی هستند که دوست دارند. این موضوع در سوالات این کودکان به وضوح مشخص است. آنها تنها به پرسش و پاسخ اکتفا نمیکنند و در مورد چرایی آن نیز میپرسند. این کودکان همچنین سوالاتی را مطرح میکنند که کودکان همسن آنها به آن فکر نمیکنند. موضوعاتی مانند مرگ و معنی زندگی و همچنین مطالب را راحت تر و سریع تر یاد میگیرند. این کودکان اغلب مشتاق روابط اجتماعی و فعالیتهایی مثل خواندن هستند.
– حساسیت نسبت به احساسات و عواطف دیگران
نحوه ابراز احساسات کودکان در موقعیتهای مختلف هوش آنها را نشان میدهد. حساسیت یک کودک به عواطف دیگران علاوه بر هوش، استعداد رهبری را در وی نشان میدهد. کودکان بااستعداد علاقه زیادی به رهبری در موقعیتهای مختلف در جمع کودکان دارند. آنها در کلاس درس نیز معمولا مسئول و یا حتی بر هم زننده نظم کلاس هستند.
– تنها بازی کردن
در کنار این موضوع که کودکان باهوش علاقه شدیدی به رهبری در جمع دارند، از طرف دیگر به تنها بازی کردن نیز علاقه دارند. این فعالیتهای فردی آنها شامل تخیل، نوشتن، نقاشی و … میشود.
هنوز بر سر این موضوع که هوش و استعداد کودک ذاتی است یا از طریق تربیت و محیط به او منتقل میشود، بحثهای بسیاری وجود دارد، اما با این حال این موضوع پذیرفته شده است که هر دو موضوع بر استعداد کودک تاثیرگذار است. هر کودکی در زمینه خاص توانمند است و شناسایی این موضوع در کودکان به هنر خانواده و والدین وابسته است.
چگونه استعدادهای کودکمان را شناسایی کنیم؟
-هنگام بازی کردن حرکات کودک خود را به دقت بررسی کنید. انتخاب اسباب بازی های مورد علاقه او شما را در این زمینه راهنمایی خواهد کرد. به عنوان مثال کدام اسباب بازی ها را ترجیح می دهد اسباب بازی های که به مهارت دست نیاز دارند و یا اسباب بازی های هوشی و یا اسباب بازی های ریتمیک؟
-اگر می خواهید او را به دوره آموزشی بفرستید، حتما در این مورد با او صحبت کنید و نظر او را بپرسید. تعویض کردن کلاس های آموزشی در ابتدا امری کاملا طبیعی است و یک فرآیند آزمون و خطا است.
-در مورد شغل پدر و مادر خود با فرزندتان صحبت کنید و نظر او را در این زمینه بپرسید. سعی نکنید فرزند خود را به کاری مجبور کنید.
-به انتخاب های متنوع بدهید تا قدرت انتخاب داشته باشد. به عنوان مثال برای او اسباب بازی های متنوع مانند ماشین، عروسک، بازی های فکری و موزیک و … انتخاب کنید و به انتخاب او دقت کنید.
-اجازه دهید کودکتان اشتباه کند. اگر او را به خاطر اشتباهاتش تنبیه کنید باعث سرکوب اعتماد به نفس وی می شوید. همیشه کودک خود را تشویق کنید.
-متاسفانه مقایسه کردن در فرهنگ ما رایج است و گاهی اوقات والدین فکر می کنند با این کار می توانند به کودک خود انگیزه دهند. مقایسه کردن کودکتان با دوست او باعث می شود احساس عدم کفایت داشته باشد و در بزرگسالی با مشکلات شدید اعتماد به نفس مواجه شود.
-سعی کنید در تربیت کودک تان، گذشته خود را فراموش کنید. کودک شما نباید براساس گذشته شما تربیت شود.
–هدف شما این نیست که آن را به فعالیت هایی که ترجیح می دهید هدایت کنید، بلکه باید پتانسیل و استعداد های او را کشف کنید.او فقط در هنگام طراحی مسیر خود به یک راهنما خوب نیاز دارد. بزرگترین دستاورد کودک که می تواند تصمیم های خود را برای آینده انتخاب کند،انسانی مستقل و با اعتماد به نفس است.
فعالیتهای کودک را دقیق بررسی کنید…
ریشه تواناییها و استعداد های نهانی کودکان همواره در برخی از فعالیتهای معمولی و کودکانه آنها، پنهان شده است. اگر به عقب برگردید و روزهای قبل را بررسی کنید، میبینید که فرزندتان قبل از دوران کودکی و در دوران خردسالی به برخی فعالیتها و کارها علاقه عمیقتری داشته است. تمام آن فعالیتها را پشتسر هم به عقب برگردید تا بالاخره به نقطهای برسید که روشن میکند کودکتان به چه چیزی بیشتر علاقه دارد.
بیشتر علایق که ریشه در وراثت و ژنتیک دارند یا به راحتی فراموش میشوند و یا اینکه بیش از اندازه پرداخت میشوند، بنابراین ممکن است در این میان استعداد های دیگر به چشم نیایند پس در این زمینه باید به دنبال آن دسته از استعداد هایی باشید که کودک را هیجان زده میکنند و او با انجام آنها به وجد میآید.
…به دنبال پرسشها و پروژه های کتاب کار در این زمینه باشید…
معمولا برخی آزمون های هوش و پرسشنامه ها که در اغلب تحقیقات مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند کمک زیادی به استعدادیابی در کودکان و نوجوانان و کشف استعدادهای پنهان آنها بکنند.
اگر یکی از این پرسشها را مدنظر قرار دهید و شروع به پاسخ دادن به سوالاتشان کنید خواهید دید که کمکم ذهنتان باز می شود و به چیزهایی فکر می کنید که قبلا فکرش را نمی کردید در این پروسه، بخش پنهان و پوشیده علایق کودک بیدار می شود و فرصت شناخته شدن را به دست میآورد.