دو روزه زایمان کردم. شیرم در حد چند قطره هست. چند روز بعد زایمان شیر میاد؟!
با وجود این که معمولا شیر سه روز پس از زایمان داخل سینه ها می آید ولی ممکن است در اولین بارداری کمی دیرتر و در دفعات بعد زودتر باشد.
وجود شیر در پستان ها با سخت شدن و سنگین شدن پستان ها و ضخیم شدن رگهای زیر پوست مشخص می گردد که رشد و نمو نوزاد و صحت و سلامت او بستگی تام به این مایع حیاتی دارد، چون هیچ غذایی برای کودک بهتر از شیر مادر نیست و اگر کودکی با شیر مادر تغذیه شود یا حتی اگر شیر مادر قسمتی از غذای او را تأمین کند مقاومتش در برابر بیماری ها بیشتر از کودکان دیگر خواهد بود.
بنابراین وظیفه ی مادر است که حتی المقدور فرزند خود را با شیر خود تغذیه کند، مگر این که پزشک این کار را قدغن کرده باشد و تشخیص داده باشد که شیر مادر برای کودک مضر است و اگر مادری از شیر دادن به نوزاد منع نشده باشد بهتر است که شیر خود را به نوزاد بدهد چون همان طوری که گفته شد هیچ غذایی برای کودک بهتر از شیر مادر نیست به خصوص «شير ماک» (شیر مادر را از هنگام وضع حمل تا پنج هفته ی اول شیر ماک می گویند).
همین شیر ماک است که در هفته های اول استخوان بندی طفل را پایه گذاری می کند زیرا در شیر ماک اسرار زیادی نهفته و فواید بی شماری برای تکمیل ساختمان بدن نوزاد ذکر شده است و اگر مادری در هفته های اول شیر پستانش برای تغذیه ی طفل کافی نباشد می تواند با خوردن مایعات و آب میوه و شیر حیوانات و به کار گرفتن دستورات پزشک مربوطه مقدار شیر خود را زیاد کند.
همچنین متخصصین علوم تغذیه ثابت کرده اند برای این که شیر مادر زیاد شود مواد زیادی لازم است که چنان که یکی از آنها به بدن نرسد کارخانه ی سازندهی شیر در پستان مادر مختل شده و شیر کم می شود که این مواد را می توان به پنج دسته تقسیم کرد و باید متذکر شد که این پنج دسته از مواد برای ازدیاد شیر مادر لازم و ملزوم یکدیگر هستند و یکی از آنها به تنهایی نمی تواند اثری در ازدیاد شیر داشته باشد.
راههای افزایش شیر مادر در روزهای اول زایمان
مادری که بخواهد شیر کافی داشته باشد باید سعی کند از این پنج دسته مواد که برای ساختن شیر و زیاد شدن آن لازم است همه روزه استفاده کند:
دسته اول – ویتامین (آ): برای زیاد شدن شیر ویتامین «آ» نقش مؤثری دارد و اگر مادری تمام مواد دیگر را به قدر کافی بخورد و از ویتامین «آ» کمتر استفاده کرده باشد محال است که یک قطره شیرش اضافه شود که برای تأمین ویتامین «آ» می توان از خوراکی هایی که دارای ویتامین «آ» هستند استفاده کرد، مانند عدس، خرما، هویج، کاهو، اسفناج، کلم، بادام، فندق، گردو، انگور، زردآلو، گوجه فرنگی، زرده ی تخم مرغ، موز، خربزه، توت فرنگی.
دسته دوم – کازئین نباتی: یکی دیگر از موادی که شیر را زیاد می کند و در ساختمان شیر اثر مستقیم دارد کازئین است و گیاهانی را که دارای کازئین نباتی می باشند باید هر روز در غذای زن شیرده به مقدار کافی منظور شود. کازئین نباتی را می توان با خوردن باقلا و سایر بنشن ها مخصوصا نخود، لوبیا، ماش تأمین کرد، همچنین جای هم دارای کازئین نباتی است و خوردن آن شير را زیاد می کند و مادران شیرده بهتر است روزانه از چای کم رنگ بسیار استفاده کنند.
دسته ی سوم – هورمون ها: مواد دیگری که برای زیاد شدن شیر مادر مفید و موثر می باشد هورمون های زنانه است که این ماده در رازیانه زیاد دیده شده و خوردن رازیانه شیر را به طور معجزه آسایی زیاد می کند که برای کودکان شیر خواری که دختر هستند به هیچ وجه ضرر ندارد ولی در مورد اطفال پسر نباید در خوردن رازیانه زیاده روی کرد که به طور کلی استفاده از مقدار کم آن نه برای پسر و نه برای دختر ضرری ندارد.
هم چنین شیر حیوانات دارای کمی هورمون هستند و خوردن آن برای زنان شیرده نافع است.
دسته ی چهارم – مایعات: همه می دانند که شیر مقدار زیادی آب دارد و برای زیاد شدن شیر باید مایعات زیاد نوشید.
میوه های آبدار مخصوصا هندوانه در زیاد کردن شیر اثر بسیار مفیدی دارد. انواع خربزه مخصوصا گرمک و طالبی هم در زیاد کردن شیر مؤثر هستند و غیر از آب میوه جات، شربتهای میوه و شربت گلها و شربت بنفشه و شربت بهار نارنج هم در زیاد کردن شیر مادر تاثیر مطلوب دارنده.
دسته ی پنجم – سایر مواد شیر: همان طوری که در چهار دسته اول ذکر شد، شیر غیر از آب و کازئین دارای مقادیر زیادی قند لاکتوز و چربی می باشد. همچنین در شیر املاح دیگری مانند کلسیم و سایر فلزات پیدا می شوند و برای این که شیر مادر زیاد شود و دارای املاح لازم و مواد قندی باشد بهتر است که زن شیرده از توت فرنگی و میوه های شیرین مرتبا استفاده کند.
خوردن انگور هم برای زیاد شدن شیر و شیرین کردن آن مفید ترین غذاهاست و برای بارور کردن شیر از املاح معدنی لازم و چربی کافی، خوردن مواد چرب مانند کره و میوه های روغن دار مثل نارگیل، زیتون، گردو، بادام و غیره بسیار مفید است و همان طوری که گفته شد کلیه ی مواد معدنی که برای انسان بالغ لازم است مقدار کمترش برای رشد و نمو نوزاد ضروریست.
بنابراین یک بانوی بچه داری که می خواهد دارای فرزند سالم و برومند باشد باید شیر خود را به نوزاد بدهد و مادری که شیر به نوزاد می دهد باید خوبه بخورد و خوب بیاشامد و از موادی که در پنج مورد بالا ذکر شد حتما استفاده کند. پس با توجه به مطالب فوق لازم است که به هر کودک نوزاد "شیر ماک" داده شود و اگر مادری نخواهد به کودک خود شیر بدهد بایستی او را تشویق و ترغیب و حتی مجبور کرد که شیر ماک را که متعلق به نوزاد است از او دریغ نکند چون این موضوع به قدری اهمیت دارد که لازم است برای آن قوانین مخصوصی تصویب شود تا هر مادری موظف باشد «شیر ماک» را به فرزندش بخوراند و اگر طفلی خدای ناخواسته از داشتن مادر محروم بود یا مادری از دادن شیر ممنوع بود باید برای طفل حتی المقدور شیر ماک تهیه کنند و این موضوع هم چندان مشکل نیست زیرا معمولا در روزهای اول شیر هر مادری پیش از مقدار مورد نیاز کودک او است، بانوان خیری که بخواهند کار خیری انجام داده باشند می توانند زیادی شیر خود را به جای این که دوشیده و دور بریزند در شیشه ای تمیز جمع کرده و به اطفال بی مادر یا بدون شیر بدهند که هم کاریست مفید و هم اجر معنوی دارد.