در حالیکه پس از آب ، قهوه بصورت گستردهای در جهان مصرف میشود اما چای نیز در بین مردم سراسر دنیا نوشیدنی شناخته شده و بسیار محبوبی است . چای و قهوه هر دو سالهاست که در همهی نقاط جهان شناخته شدهاند .
طبق افسانههای قدیم ، نخستین بار چای توسط امپراتوری چین و ۲۷۳۷ سال پیش از میلاد کشف شد . امپراتور چین در زیر یک درخت مشغول جوش آوردن آب بود که بصورت تصادفی برگهایی از درخت درون آب در حال جوش افتاد . سپس وی از آن نوشید و از طعم خوب آن شگفتزده شد .
پس از آن چایی در بین دانشمندان و کشیشهای چین و ژاپن محبوب شد ، این افراد چایی را بخاطر اینکه بتوانند بیدار بمانند ، مطالعه کنند و بیندیشند ، مصرف میکردند .
این اعتقاد وجود دارد که قهوه نیز ابتدا از سرزمینهای اتیوپی سرچشمه گرفته شده است . آنطور که در افسانهها آمده است یک بُزچران به نام Kaldi متوجه شد که بزهایی که در علفزار در حال چریدن بودند پس از خوردن میوههای خاصی از یک درخت ، بسیار فعال شدهاند . به این صورت درخت قهوه کشف شد .
سپس مصرف قهوه در بین راهبانی که برای عبادت در صومعهها حاضر بودند گسترش یافت ، آنها برای اینکه بتوانند برای عبادت هوشیار باشند و بیدار بمانند قهوه مصرف میکردند . پس از آن قهوه راه خود را به شبه جزیرهی عرب پیدا کرد. این دو نوشیدنی به عنوان نوشیدنیهایی که در کشورهای شرقی استفاده میشد ، برای مدتی طولانی باقی ماند و مصرف قهوه از قرن ۱۷ میلادی در اروپا آغاز شد .
فواید :
هر دو نوشیدنی خواصی برای سلامتی بدن دارند . بنابر تحقیقاتی که صورت گرفته مشخص شده است که قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع دو ، آلزایمر و برخی سرطانها را کاهش میدهد .
قهوه نسبت به چایی کافئین بیشتری دارد و این باعث میشود بخاطر تحریک کننده بودن آن ، به کسانی که بیماری آسم دارند کمک کند . در واقع این تحریکات باعث آرام شدن راههای نفوذ هوا در افراد مبتلا به آسم میشود .
قهوه همچنین به جریان بهتر خون در رگهای مغزی کمک میکند و دردهای مزمن میگرن و سردرد را کاهش میدهد . بنابراین اگر شما به سردرد شدیدی مبتلا هستید ، نوشیدن قهوه میتواند گزینهی مناسبی برای شما باشد .
در بین برخی از مردم این باور غلط وجود دارد که مصرف زیاد قهوه باعث کاهش طول عمر آنها میشود اما در حقیقت این موضوع صحیح نیست پس اگر از عاشقان مصرف قهوه هستید از این بابت نگران نباشید ! باید گفت که مصرف قهوه باعث افزایش طول عمر نیز نخواهد شد !
البته زیادهروی و مصرف بیش از حد قهوه مانند همهی مواد دیگر ، ممکن است برای شخص خطرناک باشد .
چایی نیز سرشار از آنتی اکسیدانهایی است که میتوانند با سلولهای سرطانی مبارزه کنند . همچنین نوشیدن چای آرامبخش نیز میباشد . همهی انواع چای از برگهای گیاهی به نام Camellia sinensis به دست میآید .
پس از عملیات برداشت ، عمل اکسیداسیون ( واکنش اکسیژن با ترکیبات مختلف ) اتفاق میافتد و سبب تجزیه شدن ترکیبات شمیایی چای میشود . مقدار اکسیداسیونی که در برگهای چای اتفاق میافتد علت بوجود آمدن انواع مختلف چای میباشد ، به عنوان مثال چای سیاه ، سفید و سبز .
پلی فنولها ( Polyphenol ) گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که برای سلامتی انسان مفید میباشند . این مواد بیشتر در چای سبز وجود دارند . Polyphenol در چای سبز ، theaflavins و thearubigins در چای سیاه شامل رادیکالهای آزاد هستند که امکان دارد ازآسیب سلولهای DNA محافظت کنند .
مضرات :
بدلیل وجود کافئین در چایی و قهوه در صورت مصرف زیاد این دو نوشیدنی ممکن است مشکلات زیر برای شخص بوجود بیاید :
اضطراب ، بالا رفتن ضربان قلب ، فراموشی ، خستگی بدن و حالت تهوع یا استفراغ .
قهوه غیردمی حاوی مقدار کمی کلسترول بد ( LDL ) میباشد و مصرف بسیار زیاد آن میتواند برای سلامتی مضر باشد .
چای نیز مقداری فلوراید دارد که سبب سلامت دندانها میشود اما مصرف بالای آن نیز ممکن است باعث شکنندگی و پوکی استخوان در دراز مدت شود .
چایی و قهوه هر دو فواید و مضراتی دارند اما بطور کلی فواید آنها بیشتر است ، البته به شرطی که به مقدار متعادل مصرف شوند . همچنین نوع چای و قهوهای که مصرف میکنید نیز مهم است . به عنوان مثال چای سبز نسبت به چای سیاه فواید بیشتری دارد . مقدار مواد و ترکیبات موجود در قهوه دمی و اسپرسو نیز اندکی باهم متفاوت است .
افزودن مواد مختلف نظیر شکر نیز در این موضوع اهمیت دارد . طبیعتا هرچه شکر کمتر مصرف کنید سلامتی شما بیشتر تضمین میشود .
در نهایت باید گفت چایی و قهوه سالهاست که برای ما شناخته شده است و مدتهاست که از آنها به عنوان نوشیدنی رایج خود استفاده میکنیم . پس از نوشیدن قهوه و چای خود لذت ببرید .