تب در نوزادان در حالیکه نوزاد عذاب می کشند، می تواند باعث اضطراب والدین شود. دمای بالای بدن نشانگر این است که چیزی در بدن نادرست است و نیازمند توجه پزشکی است.
در این متن از وبسایت نی نی نما، شما را با تمام دلایل احتمالی تب کودک، نحوه مراقبت از کودک دچار تب و اقدامات پیشگیرانه برای برطرف کردن تب آشنا می کنیم.
چه دمایی برای بدن کودک تب محسوب می شود؟
تب شرایطی است که مغز، دمای داخلی بدن را به بیشتر از حد طبیعی افزایش می دهد. آکادمی اطفال آمریکایی، تب در نوزادان را دمای بالاتر از ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) تعریف می کند. دامنه دمای طبیعی بدن نوزاد بین ۹۷٫۵ درجه فارنهایت (۳۶٫۴ درجه سانتی گراد) و ۹۹٫۵ درجه فارنهایت (۳۷٫۵ درجه سانتی گراد) است. با این وجود، روش های مختلفی برای اندازه گیری دمای بدن کودک وجود دارد که بر اساس آنها تعریف تب می تواند متفاوت باشد.
درجه حرارت اندازه گیری شده از زیربغل کمترین دقت و از رکتوم بیشترین دقت را دارد. دمای بدن بین ۱۰۰ درجه تا ۱۰۰٫۲ درجه فارنهایت (۳۷٫۷ تا ۳۷٫۸ درجه سانتی گراد)، تب با درجه پایین یا تب خفیف در نوزادان در نظر گرفته می شود. درجه حرارت بالای ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) تب بالا در نظر گرفته می شود. با این وجود، اگر دمای بدن کودک بیش از حد طبیعی درجه حرارت بدن باشد، بهتر است نوزاد را نزد پزشک ببرید تا دلیل تب مشخص شود.
چه عواملی باعث تب در نوزادان می شود؟
تب از علائم بیماری و اختلالات بیشماری است. در اینجا برخی از دلایل برجسته تب در نوزادان ذکر شده است:
۱٫ عفونت ویروسی
مغز با بالا بردن دمای بدن، به وجود ویروس واکنش نشان می دهد. برخی از ویروس ها مانند ویروس مالاریا می تواند باعث شود که کودک دچار تب شده و تب برطرف شود.
۲٫ عفونت باکتریایی
هنگامی که سیستم ایمنی بدن وجود باکتری در بدن را تشخیص می دهد، به بدن سیگنالی ارسال می کند که دمای داخلی بدن را افزایش دهد. تب نیز هنگامی ایجاد می شود که باکتری ها سموم را درون جریان خون آزاد می کنند.
۳٫ واکسیناسیون
تب می تواند یکی از عوارض جانبی واکسن باشد. نوزادان به دلیل چندین بیماری واکسینه می شوند و ممکن است بعد از واکسیناسیون دمای بدنشان افزایش پیدا کند. با این وجود، تب ناشی از واکسیناسیون به میزان کم و موقتی است و معمولا در مدت چند روز برطرف می شود.
۴٫ بیش از حد لباس پوشیدن
کودکی که بیش از حد لباس می پوشد، ممکن است بدن یا پیشانی گرمی داشته باشد، اما تب ندارد. با این وجود، قنداق پیچ کردن کودک در لایه های لباس به خصوص در فصل تابستان ممکن است در نهایت باعث تب شود.
(روش انتخاب لباس مناسب نوزاد در تابستان + نکات محافظت از او در برابر آفتاب)
۵٫ کم آبی نوزاد
مصرف کم مایعات و کم آبی بدن (به دلیل استفراغ و مدفوع شل) می تواند باعث افزایش دمای بدن شود. نوزادان تازه متولد شده یا نوزادان دو تا سه روزه که کاملا برای آبرسانی بدن به شیر مادر وابسته هستند، نیز ممکن است دچار کم آبی و تب شوند (۷).
۶٫ گرما زدگی و خستگی
گرما زدگی می تواند منجر به تب با دمای بالای ۱۰۵ درجه فارنهایت (۴۰٫۵ درجه سانتی گراد) شود. گرمازدگی می تواند باعث ایجاد تب خفیف و کوتاه مدت با دمای بین ۱۰۰ تا ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۷٫۸ تا ۳۹ درجه سانتی گراد) شود (۸). هر دو مشکل نتیجه مستقیمی از قرار گرفتن در معرض شرایط آب و هوایی گرم است.
۷٫ دندان در آوردن
باعث تب با درجه حرارت پایین می شود و هرگز افزایش دما به ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) نمی رسد.
(علائم دندان در آوردن و راه های کاهش درد دندان در آوردن در نوزادان)
۸٫ عفونت داخل رحمی
گاهی اوقات کودک می تواند به دلیل عفونت منتقل شده از طریق کیسه آمنیوتیک با تب متولد می شود. این مساله می تواند به دلیل بیماری های مادر یا آسیب دیدن رحم در حین بارداری باشد، مانند پارگی زودرس غشاها یا عفونت داخل رحمی که به کوریوآمیونیتیت مرتبط است، که در آن کودک بلافاصله پس از تولد یا چند روز پس از آن (باعث سپسیس زودرس یا دیررس) به تب دچار می شود (۹). این اتفاق هنگامی رخ می دهد که باکتری ها به مایع آمنیوتیک و جفت حمله کنند.
تب یک علامت خود به خودی است و هر بیماری می تواند نشان دهنده مشکلات دیگری باشد. تب به طور خود به خودی با مشاهده علائم خاص نشان داده شده در کودک قابل تشخیص است.
علائم تب چیست؟
هنگامی که کودک تب دارد، علائم اصلی، مواردی هستند که باعث ایجاد تب می شوند. در این قسمت، علائم خاص تب وجود دارد.
- احساس گرما و گرگرفتگی: وقتی نوزاد را لمس می کنید، گرم به نظر می رسد و ممکن است حتی گونه هایش سرخ شده باشند.
- تعریق بیش از حد عادی: اگر کودک دوره های کاهش و افزایش دمای بدن را تجربه می کند، وقتی دمای بدن کاهش پیدا می کند، عرق می کند. از آنجا که دمای بدن کودک بالا می رود، کودک ممکن است زیاد عرق کند.
- لرز از سرما: از آنجایی که دمای بدن بالاتر از دمای محیط اطراف است، ممکن است نوزاد احساس لرز در اثر سرما کند. لرز همچنین ممکن است به منظور بالا بردن دمای بدن و برطرف کردن احساس از سرما لرزیدن رخ دهد.
- گرسنگی کمتر و تشنگی بیشتر: کودک بی اشتها می شود، اما تشنه به نظر می رسد. کودکان بزرگ تر ممکن است بیش از حد معمولا آب بنوشند. در شرایط خاص، مراجعه کودک به مطب پزشک مهم است.
چه زمانی برای تب کودک باید با پزشک تماس گرفت؟
در شرایط زیر، باید کودک را نزد پزشک ببرید:
کودک کوچک تر از ۳ ماه است: تب در کودکان تازه متولد شده می تواند خطرناک باشد، زیرا سیستم ایمنی بدن کودک هنوز در حال رشد است و در معرض خطر بیشتر ایجاد عوارض قرار دارد.
کودک بین ۳ تا ۶ ماه سن داشته و بی حال است: تب معمولا با خواب آلودگی، کمبود انرژی و بی حالی عمومی همراه است.
کودک از ۶ ماه بزرگ تر است و تب بیش از یک روز ادامه دارد: گاهی اوقات کودک تب دارد، و تنها علامت آن پیشانی داغ است. اما اگر تب برای بیش از یک روز ادامه پیدا کرد، با پزشک خود مشورت کنید. علائم زیر همراه با تب، نشان دهنده یک مشکل است:
- اسهال
- استفراغ
- گریه مداوم
- جوش یا تغییر رنگ بدن
- معده درد
- سفتی عضلات
- تورم قسمت های بدن
- تشنج با علل صرعی و غیر صرعی
- عدم هوشیاری
پزشک پس از تجزیه و تحلیل علائم، انجام آزمایشات پزشکی و کسب اطلاعات بیشتر در مورد سابقه پزشکی کودک، تب و علت آن را تشخیص می دهد. درمان خاص تب برای همان بیماری است و عامل بیماری زا یا اختلال خاص که منجر به افزایش دمای بدن شده را درمان می کند.
چگونه می توان تب در نوزادان را پایین آورد؟
از مراحل زیر پیروی کنید تا کودک سالم شود:
دوره درمانی را تکمیل کنید: اطمینان حاصل کنید که کودک دوره درمانی کامل تجویز شده با پزشک را طی می کند. بر اساس علت تب، پزشک در صورت عفونت باکتریایی، آنتی بیوتیک تجویز می کند. هنگامی که علت بیماری برطرف شود، درجه حرارت بالای بدن کودک به طور خودکار تسکین پیدا می کند.
مایعات زیادی به کودک بدهید: مایعات گرمای بدن را جذب می کنند و می توانند به عادی سازی دمای بدن کمک کنند. اگر کودک کوچک تر از شش ماه است، به طور مکرر به کودک شیر بدهید. کودکان بزرگ تر می توانند چند جرعه آب بنوشند.
اجازه دهید تا کودک کمی استراحت کند: اجازه دهید کودک در یک محیط آرام در رختخواب استراحت کند. روشنایی در اتاق کودک را به میزان حداقل نگه دارید و از پرده ها به عنوان عایق صدا استفاده کنید. وقتی کودک تب دارد، از بیرون بردن او اجتناب کنید. استراحت بسیار مهم است، زیرا به بدن فرصت می دهد تا به طور طبیعی بهبود پیدا کند.
لباس راحت به تن کودک کنید: لباس های نازک و راحت به تن کودک کنید. گرمای زیادی از طریق پوست خارج شده و پوشاندن کودک با لباس های تنگ مانع از افت دمای بدن می شود. هنگامی که تب کودک زیاد است، مهم است که لباس به تن کودک نکنید. معمولا اگر کودک احساس لرز کرد، یک لایه از لباس معمولی همراه با یک پتو تک لایه باید کافی باشد.
قبل از دادن داروی تسکین دهنده تب به کودک، با پزشک مشورت کنید: استامینوفن یا پاراستامول که با نام تجاری Tylenol فروخته می شود، امن ترین داروی درمان تب برای نوزادان بین ۳ تا ۶ ماه است. ایبوپروفن که با نام تجاری Advil به فروش می رسد را می توان برای کودکان بزرگ تر از شش ماه استفاده کرد. استامینوفن باید هر ۴ تا ۶ ساعت یک بار تجویز شود، در حالیکه ایبوپروفن بین ۶ تا ۸ ساعت یک بار مصرف می شود. همیشه قبل از دادن دارو به کودک با پزشک مشورت کنید. از دادن آسپیرین به کودک خودداری کنید، زیرا این دارو می تواند باعث سندرم ری در نوزادان شود.
کاهش شدت تب ضروری است، زیرا ممکن است باعث یک عارضه نادر اما جدی شود.
تشنج ناشی از تب
تب به ندرت مستقیما باعث بروز عوارض می شود. با این وجود، می تواند باعث اختلالی به نام «تشنج ناشی از تب» شود که باعث سفتی بدن، گرفتگی عضلات و چرخش غیرارادی چشم ها شود (۱۳). در حین این دوره، کودک واکنش نشان نداده و رنگ پوست او کمی تیره تر شود. تشنج غیر صرعی می تواند در دمای بالای ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) رخ دهد و معمولا کمتر از یک دقیقه طول می کشد. در موارد نادر، تشنج به مدت ۱۵ دقیقه طول می کشد. در کودکانی که تا قبل از سن ۱۲ ماهگی از تشنج غیر صرعی رنج می بردند، احتمال عود مجدد آن ۵۰ درصد است. تشنج ناشی از تب در کودکان بین ۳ ماه تا ۶ سال شایع است.
علت تشنج ناشی از تب ناشناخته است، اما به عنوان یک ایراد تصادفی در سیستم عصبی کودک در نظر گرفته می شود که ناشی از تب است. این بیماری می تواند ژنتیکی (سابقه خانوادگی داشتن تب ناشی از تشنج) باشد و هیچ درمان خاصی نداشته باشد. درمان تب تنها راه حل برای کاهش احتمالی تشنج غیر صرعی است.
عوارض تب تنها زمانی اتفاق می افتد که نوزاد درمان نشود. درمان با تغذیه و مراقبت مناسب تضمین می کند که کودک سریع تر بهبود می یابد.
به کودکی که تب دارد، چه غذایی باید خوراند؟
در این قسمت، چندین گزینه مواد مغذی وجود دارد که می توانید برای کودک مبتلا به تب امتحان کنید.
شیر مادر: برای نوزادان کوچک تر از شش ماه، شیر مادر تنها منبع تغذیه و مایعات است. اغلب به کودک شیر بدهید تا به بدن او آبرسانی کنید، ناراحتی را برطرف کرده و دمای بدن را پایین بیاورید.
پوره میوه و سبزیجات رقیق شده: پوره میوه و سبزیجات تازه خانگی را با آب رقیق کرده و به کودک بدهید.
خوراک گوشت یا آبگوشت: هضم خوراک گوشت آسان است و مایعات زیادی را برای بدن کودک فراهم کرده و حاوی مواد مغذی است.
نمک های آبرسان خوراکی (او آر اس): محلول های او آر اس به ذخیره مجدد الکترولیت های از دست رفته، به خصوص اگر تب ناشی از کم آبی بدن باشد، کمک می کند.
غلات کودک: غلات کودک را با آب یا شیر خشک رقیق کنید تا خوردن آن را برای کودک راحت تر کنید.
پوره میوه و سبزیجات: کودکان بزرگ تر ممکن است رژیم غذایی جامد خاصی داشته باشند که می توان سبزیجات آب پز و پوره مانند هویج را به کودکان داد. همچنین می توانید میوه های پوره مانند موز و سیب آب پز را نیز تهیه کنید.
هرگز کودک شیرخوار را مجبور به غذا خوردن نکنید، بلکه همیشه وقتی او درخواست غذا می کند، به او غذا بدهید. وقتی کودک احساس بهتر شدن می کند، اشتهای او افزایش پیدا می کند. اگرچه درمان و تغذیه بسیار مهم است، اما شناختن راه های جلوگیری از بروز تب در نوزادان نیز حائز اهمیت است.
چگونه می توان از بروز تب در نوزادان جلوگیری کرد؟
در این قسمت، چندین نکته برای جلوگیری از بروز تب در کودک توضیح داده شده است.
بهداشت مناسب را رعایت کنید: اطراف کودک را تمیز نگه داشته و وسایل او را مرتبا شست و شو دهید. نوزادان تمایل دارند تا چیزها را در دهان خود بگذارند، و این کار آنها را در معرض عامل بیماری زا قرار می دهد.
دستان کودک را بعد از زمان بازی یا وقتی از بیرون باز می گردد، بشوئید. در مورد کودکان بزرگ تر، دست های آنها را قبل از غذا بشوئید. سرپرستان کودک باید دست کودک را ضد عفونی کرده و قبل از دست زدن به کودک، خود را پاکیزه نگه دارند. اگر شخصی از سرماخوردگی و یا عفونت پوستی رنج می برد، بهتر است تا زمانی که بیماری بهبود پیدا نکرده است، از تماس با کودک اجتناب کند.
غذاهایی که در شرایط بهداشتی بالا تهیه می شوند را به کودک بدهید: قبل از آماده سازی غذا برای کودک، میوه ها و سبزیجات را تمیز کنید. سبزیجات و گوشت باید به طور کامل پخته شوند تا میکروب های آنها از بین برود. اگر کودک به اندازه کافی بزرگ است تا میوه خام بخورد، پس فقط میوه های تازه بخرید و قبل از سرو کردن، آنها را به خوبی بشوئید. به نوزادان تنها باید آب آشامیدنی تصفیه شده و خالص شده داده شود.
به بدن کودک آبرسانی کنید: به خصوص اگر هوا گرم است، مایعات زیادی را به کودک بدهید.
اگر در بیرون از منزل هستید، یک بطری آب با خود ببرید. اگر کودک کوچک تر از ۶ ماه است، می توانید برای رفع عطش شیر بیشتر به کودک بدهید.
بیش از حد لباس بر تن کودک نکنید: مگر اینکه هوا بیش از حد سرد باشد، در غیر این صورت، نیازی نیست تا چندین لایه لباس بر تن کودک کنید. دمای بدن کودکان سریعا بالا می رود، و لباس اضافی می تواند دمای داخلی بدن را که منجر به تب می شود، بالا ببرد.
تب در کودکان می تواند در کسانی که تازه پدر و مادر شده اند، استرس ایجاد کند. با این وجود، علل تب همیشه قابل درمان است. مراقبت از کودک در منزل، اختلال کودک را بهبود بخشیده در حالیکه مواد مغذی به مبارزه با عفونت های اساسی کمک می کند. کودک در نهایت با تب مبارزه کرده و این دوره را سپری کرده و قوی و سالم می شود.
آیا نکته ای در خصوص برطرف کردن تب در کودکان دارید؟ آن را در بخش نظرات زیر با ما به اشتراک بگذارید.
