در نوزاد سالم، ادرار به رنگ زرد کمرنگ تا پررنگ است. هر چه ادرار پررنگ تر باشد، غلظت آن بیشتر است و این حالت بیشتر مواقع وقتی دیده می شود که آب بدن نوزاد کم شده باشد.
دکتر فاطمه هدی فلاح، متخصص کودکان، در مورد نارنجی شدن رنگ ادرار نوزاد می گوید:
معمولا لکه های نارنجی رنگ در ادرار نوزادان زمانی ایجاد می شود که آب بدن آن ها کم شده باشد. در حقیقت ادرار پر رنگ می شود. به همین دلیل به شما توصیه می کنم، حتما به نوزاد خود آب جوشیده دهید، میزان شیردهی و تعداد دفعات آن را افزایش دهید تا این پررنگی ادرار از بین برود. ولی اگر رنگ نارنجی ادرار ادامه پیدا کرد، در اولین فرصت نوزاد خود را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید تا برای او آزمایش ادرار بنویسد و اگر نیاز بود، نوزاد شما دارو دریافت کند.
دکتر احمدرضا فرسار متخصص کودکان، نیز معتقد است:
پوشاندن لباس زیاد به نوزادان باعث افزایش تعریق در آنها می شود. عرق کردن زیاد موجب کم آبی بدن و تغییر رنگ ادرار به رنگ نارنجی می شود. اغلب والدین تصور می کنند به دلیل اینکه نوزاد ضعیف است، باید لباس زیادی به او بپوشانند. این کار باعث می شود که نوزاد زیاد عرق کند، آب بدن او کاهش یابد و اسید اوریک موجود در ادرار افزایش یابد و ادرار نوزاد به رنگ نارنجی درآید.
باید به نوزادان مطابق با دمای محیط لباس پوشاند، به طوری که در دمای ۲۵ تا ۲۶ درجه با کلاه نخی و دو لایه رو انداز باشد. در دمای ۲۷ درجه نیز نوزاد باید با یک لایه رو انداز و در دمای بیش از ۲۷ درجه تنها شلوار برای پوشاندن کافی است. شیر مادر نقش اساسی را در سلامت نوزاد ایفا می کند. نارنجی شدن ادرار نوزاد می تواند هشداری برای کم خوردن شیر مادر باشد. لذا باید عاملی را که مانع از رسیدن شیر مادر به نوزاد می شود، به سرعت شناسایی و برطرف نمود.
دکتر منیژه کهبازی فوق تخصص کودکان، نیز در این باره اظهار می کند:
گاهی ادرار نوزاد نارنجی رنگ می شود که این امر مادران را به شدت نگران می کند و این باور را ایجاد می کند که نوزاد دچار دفع خون شده است، در صورتی که اصلا چنین نیست و حتی امری عادی تلقی می شود.
دفع کریستال نیز بعضا در برخی از نوزادان تازه متولد شده بروز می کند، ولی نشان دهنده وجود مشکل خاصی نیست. این امر صرفا در ماه های اول تولد رخ می دهد. این کریستال ها متشکل از اوره و نمک های کلسیم هستند و بعد از گذشت مدتی رفع می شوند و به هیچ عنوان جای نگرانی و لزوم تجویز درمان خاصی وجود ندارد.
عموما در این مواقع برای اطمینان خاطر والدین از سلامت نوزاد آزمایشاتی انجام می شود، اما دفع کریستال در نوزادان به هیچ عنوان بیماری تلقی نمی شود و خطری نوزاد را تهدید نخواهد کرد. علت اصلی دفع کریستال در نوزادان کاملا مشخص نیست. گاهی علت بروز چنین مسئله ای، کم آبی بدن کودک است که به دلیل نبود شیر کافی در مادران یا عدم توانایی کودک در مکیدن سینه مادر رخ می دهد و به هیچ عنوان ربطی به نوع شیر مادر نیز ندارد.
توصیه ها
– شیرخوار ممکن است بین ۴ تا ۱۰ بار در روز ادرار کند. اگر نوزاد، بیمار یا تب دار باشد و یا هوا بیش از حد گرم باشد، دفع ادرار ممکن است به نصف میزان طبیعی برسد.
– اگر هر علامتی را که نشان دهنده ناراحتی نوزاد موقع ادرار کردن است مشاهده کردید، به متخصص کودکان مراجعه کنید، چون ممکن است نشانه عفونت ادراری و یا سایر مشکلات دستگاه ادراری باشد.
– گاهی پوشک نوزاد رنگ نارنجی به خود می گیرد که ممکن است با خون اشتباه شود، در حالی که به دلیل غلظت بیش از حد ادرار (پررنگی ادرار) است. تا زمانی که نوزاد حداقل ۴ بار در روز ادرار می کند، جای نگرانی وجود ندارد، ولی اگر نارنجی بودن رنگ ادرار ادامه پیدا کرد، با متخصص اطفال مشورت کنید.
– قبل از تعویض پوشک کودک باید مطمئن شوید تمام وسایل لازم در دسترس هستند. هرگز کودک را حتی برای یک ثانیه روی میز تعویض تنها رها نکنید. شیرخوار خیلی زود غلت زدن را یاد می گیرد، بنابراین بهتر است همه وسایل هنگام تعویض پوشک کنارتان باشد.
– تشخیص زمان خیس شدن کامل پوشک نوزاد دشوار است، بنابراین نباید منتظر پس دادن ادرار از پوشک و خیس شدن لباس نوزاد باشید. بلکه به طور مرتب هر چند ساعت یکبار پوشک نوزاد را عوض کنید تا پاهایش نسوزد.
– تا آنجا که امکان دارد بگذارید پاهای کودک هوا بخورد. وقتی او را تمیز و خشک کردید، بدون پوشک روی تشکچه بخوابانید تا کمی بازی کند. این کار را حداقل هر بار ۲۰ دقیقه و چند دفعه در روز انجام دهید. قبل از اینکه پوشک او را ببندید، به پاهای او کرم محافظ پوست بزنید.
– اگر لکه های کوچک قرمزی دیدید به پزشک مراجعه کنید، چون ممکن است لکه های عفونت قارچی باشد و لازم باشد دارو تجویز شود.
