جراحی کاهش وزن بای پس معده با استفاده از مکانیزم‌های مختلفی به کاهش وزن فرد کمک می‌کند. این روش با ایجاد محدودیت در مصرف کالری و اختلالات سوء جذبی مقدار کالری قابل جذب بدن را محدود می‌کند. در سال ۱۹۶۷، اولین جراحی بای پس معده توسط ایتو و میسون در دانشگاه آیووا انجام شد. سپس این رویکرد در طول سال‌ها به شکل کنونی آن تغییر یافت. این روش تنها با سوء جذب منجر به کاهش وزن فرد نمی‌شود بلکه با تکنیک‌های محدود کننده و ایجاد یک معده قابل استفاده کوچکتر منجر به لاغری فرد خواهد شد. در این روش جراحان قادر به دور زدن بخش کوچکی از روده باریک و قسمت بزرگی از معده هستند.
این عمل جراحی که با عنوان بای پس معده شناخته شده است از طریق دو راه قابل انجام است. یکی روش برش باز و دیگری روش لاپاراسکوپی که با استفاده از یک برش کوچک به منظور کاهش درد پس از عمل و افزایش سرعت بهبودی انجام می‌گیرد.
جراحی بای پس معده درمان مؤثر و خوبی برای چاقی مرضی است. با وجود اینکه روش‌های جراحی جدیدی برای کاهش وزن کشف شده است ولی هیچ کدام از آنها در طولانی مدت، نتایج بسیار عالی و ایمن ناشی از بای پس معده را ندارند. امروزه جراحی لاپاروسکوپی بای پس معده صدها و هزاران بار سالیانه در کشور انجام می‌شود. خطرها و فواید آن از نتایج به دست آمده در سال‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته شده است. بای‌پس معده یک راه‌حل کاهش وزن بسیار عالی است و باید به طور جدی توسط هر کسی که علاقه‌مند به انجام جراحی چاقی است، در نظر گرفته شود.
۱٫ ممکن است احتمال باروری‌تان افزایش پیدا کند
جراحی چاقی می‌تواند یک تغییر ناگهانی مثبت در باروری را ایجاد کند. طبق گزارشی چاپ شده در مجله زنان، در نوامبر سال ۲۰۰۵، زنانی که به دلیل چاقی مشکل باروری دارند، پس از جراحی می‌توانند به صورت طبیعی‌تر تخمک‌گذاری کنند و احتمال باروری‌شان افزایش می‌یابد.
اگر شما دچار سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هستید، ممکن است میزان باروری‌تان پس از این عمل جراحی افزایش پیدا کند. مطالعه منتشر شده در دسامبر ۲۰۰۵ در مجله غدد درون‌ریز و متابولیسم گزارش کرده است که از دست دادن وزن بعد از عمل جراحی در زنان مبتلا به PCOS، منجر به برطرف شدن مشکلات متابولیک و اختلالات تولید مثلی شده است.
۲٫ باید ۱۸ ماه برای باردار شدن صبر کنید
امن‌تر و بهتر است که پس از انجام این جراحی، اجازه دهید وزن‌تان تثبیت شود و سپس باردار شوید. پس از جراحی، بدن تغییراتی بالقوه استرس‌زا و همچنین تحول تغذیه‌ای قابل توجهی را تجربه می‌کند، که این امر می‌تواند مشکلاتی را برای یک کودک در حال رشد در برداشته باشد.
برای حفاظت از زنان و جنین‌شان در برابر سوء‌تغذیه بالقوه، پزشکان توصیه می‌کنند که زنان تا ۱۸ ماه پس از عمل جراحی باردار نشوند.
۳٫ باید با دقت بر تغذیه خود نظارت داشته باشید
حتی با گذشت دوره اولیه بعد از عمل، بسیاری از زنان کمبودهایی تغذیه‌ای را تجربه خواهند کرد که می‌توانند در طی بارداری مشکل‌ساز باشند. مطالعه‌ای چاپ شده در آوریل ۲۰۰۶ در مجله آمریکایی علوم پزشکی نشان داد که شایع‌ترین عوارض تغذیه‌ای در ارتباط با عمل جراحی چاقی عبارت‌اند از کمبود B12، آهن، کلسیم و ویتامین D. در برخی موارد، بیماران پس از عمل جراحی می‌توانند سوزاندن پروتئین برای تأمین کالری و همچنین سوء‌جذب چربی را تجربه کنند. پس از عمل جراحی، بسیاری از زنان تنها ۵۰۰ کالری در روز مصرف می‌کنند و اغلب آنها به مکمل‌ها و ویتامین‌های اضافی برای جبران کمبود مواد مغذی نیاز خواهند داشت.
همچنین ممکن است در دوران بارداری به دلیل تهوع در دریافت مواد مغذی مورد نیاز خود فوق‌العاده مشکل داشته باشند، چون یک عارضه این عمل جراحی این است که می‌تواند باعث تشدید تهوع صبحگاهی در خانم‌ها شود. اگر تهوع اشتهای‌تان را از بین برده می‌توانید با مشورت پزشک‌تان داروهایی ضد تهوع و ایمن در زمان بارداری را تهیه کرده و مصرف کنید.
برای اینکه مطمئن شوید که شما و کودک‌تان به اندازه کافی مواد مغذی دریافت می‌کنید، به یک متخصص تغذیه که در مورد جراحی کاهش وزن، متخصص و آگاه است نیز مراجعه کنید.
۴٫ خطر ابتلا به عوارض بارداری
بر اساس مطالعه‌ای زنانی که عمل جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند، مشابه کسانی که وزن سالم داشته، هرگز چاق نبوده‌اند و عمل کاهش وزن انجام نداده‌اند، در معرض ریسک ابتلا به فشار خون ناشی از حاملگی و دیابت بارداری قرار دارند.
اما از آنجایی که بسیاری از زنان که عمل جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند، هنوز هم تا حدی اضافه وزن دارند، باید در دوران بارداری‌شان تحت نظارت دقیق‌تری قرار بگیرند.
شما هنوز هم در معرض خطر دیابت بارداری هستید (اگر جراحی کاهش وزن انجام داده‌اید اما باز هم کمی اضافه وزن دارید)، این خطر به مراتب نسبت به قبل از عمل جراحی کمتر است.
۵٫ ممکن است با تصویری که از آینده بدن‌تان دارید، سخت کنار بیایید
یکی از بزرگ‌ترین اثرات احساسی بارداری روی زن‌ها پس از عمل جراحی کاهش وزن، خراب شدن مجدد تصویر ذهنی بدن‌شان است. آنها باید فکر این را بکنند که شکم‌شان دوباره رشد کرده و جلو می‌آید، همچنین ممکن است برخی از اسکار‌های ایجاد شده در جراحی بر اثر بارداری کشیده شوند.
از لحاظ روانی، پذیرش افزایش وزن مجدد برای بسیاری از خانم‌هایی که جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند دشوار است.
بنابراین برخی از زنان در دوران بارداری‌شان رژیم می‌گیرند که این می‌تواند تأثیر تغذیه‌ای منفی روی جنین داشته باشد. راه‌حل این است که سعی کنید تا تحت نظر متخصص تغذیه، رژیم غذایی متعادل داشته باشید. پس از بارداری نیز با انجام ورزش‌های پس از بارداری می‌توانید دوباره وزن‌تان را کاهش دهید.
۶٫ احتمال بیشتری هست که سزارین کنید
طبق مطالعه‌ای در مجله آمریکایی زنان و زایمان، زنان بارداری که جراحی بای‌پس معده را انجام داده‌اند، به احتمال بیشتری به روش سزارین زایمان می‌کنند. هنوز دلیل این مورد و عوامل دخیل در آن کاملاً مشخص نیستند، اما خوب است که در این مورد با پزشک‌تان صحبت کنید.
آیا پزشک‌تان شما را در معرض ریسک بالا برای سزارین در نظر گرفته و اگر چنین است، علت آن چیست؟ از پزشک‌تان به طور کلی در مورد سزارین و فلسفه آن سؤال بپرسید. اگر هیچ گونه مشکل جدی سلامتی ندارید، آیا می‌توانید زایمان طبیعی انجام دهید؟ در زمان زایمان واژینال‌تان چه مشکلاتی ممکن است به وجود بیاید که موجب شوند پزشک‌تان سزارین را توصیه کند؟
همچنین، ممکن است قادر باشید تا بر اساس توصیه‌های پزشک‌تان در مورد ورزش در دوران بارداری، افزایش وزن و شرکت در کلاس‌های آمادگی برای زایمان، از ریسک زایمان‌تان به روش سزارین بکاهید.
بر اساس نتایج مطالعه ای مادرانی که برای کاهش وزن عمل بای پس معده انجام داده اند در معرض خطر تولد نوزادان کم وزن قرار دارند. نتایج این مطالعه منجر به مراقبت های بالینی متفاوتی برای این زنان می شود.
جراحی بای پس معده برای چاقی شدید (BMI بالاتر از ۴۰) انجام می شود که در آن مسیر معده دور زده می شود و لذا فرد غذای کمتری مصرف می کند. این جراحی طی دو سال باعث کاهش وزن اضافی تا ۷۰% می شود اما خطر کمبود ویتامین و املاح را به دنبال خواهد داشت زیرا توانایی بدن در جذب این مواد کاهش می یابد.
زنانی که تحت عمل بای پس قرار می گیرند بایستی حداقل تا ۱۸ ماه اقدام به بارداری نکرده و زمانی که به وزن سالم و ثابتی رسیدند، باردار شوند. همچنین بایستی روزانه مکمل مولتی ویتامین – مینرال استفاده نمایند.
علیرغم این توصیه ها نتایج حاصل از مطالعه حاضر حاکی از آنست که وزن هنگام تولد نوزادان متولد شده از این مادران به طور میانگین ۳۴/. کیلوگرم کمتر بوده و ۲۳% آن ها برای سن بارداری کوچک (SGA) بودند.
در این تحقیق مطالعه ای بر روی ۵۶ نوزاد متولد شده از مادرانی انجام شد که ۳۲ ماه پس از جراحی بای پس معده باردار شده بودند و نتایج آن با ۵۶ فرد کنترل مقایسه شد. چاقی مادران سبب خطراتی برای نوزادان می شود مثلاً وزن بالای زمان تولد. همچنین عوارض هنگام زایمان در این مادران بیشتر بوده و لذا جراحی بای پس از این خطرات پیشگیری می کند.
محققان دریافتند علیرغم مکمل یاری بخشی از زنانی که تحت عمل جراحی بای پس قرار داشتند کمبود روی و کلسیم دارند. بررسی ها نشان می دهد که نوزادان متولد شده از این مادران از نظر این مواد مغذی دچار کمبود هستند. این امر سبب کاهش وزن نوزادان در زمان تولد می شود.
زنانی که برای کاهش وزن تحت عمل جراحی بای پس قرار داشته اند بایستی پیش از اقدام به بارداری رژیم غذایی مناسب برای تکمیل ذخایر ریزمغذی های بدن را رعایت کنند تا از تولد نوزادان کم وزن پیشگیری شود.
