هر شب میلیونها پدر و مادر در سراسر جهان یک جر و بحث مشابهی را تجربه میکنند. کودکان آنها ناله و شکایت میکنند و اصرار دارند و پافشاری میکنند که خواب آلود نیستند. اگر این موضوع برای شما نیز آشناست، چند نکته وجود دارد که با به کار بردن آنها میتوانید کشمکشهای زمان خواب را کاهش دهید.
در این جا ۵ بهترین روش برای کنترل کردن اوقات تلخیها و شکایتها کودکان هنگام خوابیدن برای شما عنوان شده است:
۱- اجازه دهید حال و هوای هیجانی کودک آرام شود
برای هرکسی سخت است که بخواهد از یک بازی هیجانانگیز، پرانرژی و پر سر و صدای بیرون از خانه مستقیم به رختخواب برود. پس انتظار نداشته باشید کودکتان به راحتی بعد از زمان بازی به زمان خواب برسد. در عوض، یک روال خواب که شامل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه زمان برای کسب آرامش کودک باشد، تعیین کنید؛ این زمان را میتوانید برای قبل یا بعد از حمام انتخاب کنید و یا تشریفات دیگری را برای قبل از خواب در نظر بگیرید.
به طور کلی، زمان کسب آرامش باید به دور از تلویزیون، بازیهای ویدئویی، کامپیوتر و سر و صدای زیاد باشد، که غالباً بوسیله خواهر و برادرهای بزرگتر یا والدین ایجاد میشود. نور باید طوری تنظیم شود که کودک بتواند مطالعه کند، نقاشی بکشد و یا درباره روزی که سپری کرده است به آرامی با پدر و مادر یا خواهر و برادر بزرگترش صحبت کند. هدف این است که کودک بتواند به راحتی از هیجانی که در طول روز داشته است به آرامش پیش از خواب منتقل شود.
۲- زمان خواب مشخصی را تعیین کنید
ممکن است با دلسوزی به کودکتان که در حال ناله و شکایت برای به رختخواب رفتن میباشد، اجازه دهید چند دقیقه بیشتر بیدار بماند تا از جدل و کشمکش بیشتر با او جلوگیری کنید. هرچند با این کار زمینه کشمکشهای آینده با او را آماده کردهاید. زمان مشخصی را برای خواب کودک خود مشخص کنید، و محکم و با قاطعیت پای آن بایستید. این چرخه برای تابستانها و تعطیلات آخر هفته نیز صدق میکند، مگر اینکه شرایط خاصی پیش بیاید.
با این حال اگر زمان به خواب رفتن کودک شما خیلی دیر است، ممکن است احتمال کشمکشهای او درباره زمان خواب بیشتر باشد. کودکی که بیش از حد خسته است ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا به خواب برود و در طول شب تعداد دفعات بیشتری از خواب بیدار شود، که باعث خستهتر شدن او در روز بعدی خواهد شد.
بیخوابی به افزایش مشکلات رفتاری منجر میشود، که ممکن است چرخه نادرستی را ایجاد کند که از بین بردن آن به این آسانی نیست.
زمان خواب کودک را نیم ساعت افزایش دهید و این کار را با تغییر تدریجی در زمان خواب او انجام دهید. اگر در حال حاضر ساعت ۹ شب به خواب میرود، و میخواهید ساعت ۸:۳۰ به رختخواب برود، برای بار اول ساعت خواب او را به ۸:۵۰، برای شب دوم به ۸:۴۰ و در شب سوم به ۸:۳۰ تغییر دهید. این تغییر تدریجی احتمال مقاومت کودک را کمتر میکند.
۳- به او پاداشهای کوچکی را پیشنهاد کنید
استفاده از جدول زمانی، محرک خوبی برای کودکان پیشدبستانی است. جدولی را درست کنید، در یک ردیف آن روزهای هفته را در نظر بگیرید. در محور عمودی آن کارهای کوچکی مانند “مسواک زدن دندان بعد از اولین باری که شما میگویید”، “عوض کردن لباس، و پوشیدن لباس خواب بدون مخالفت” و …را بنویسید. هر بار که کودک شما بدون مشاجره و مخالفت هر کدام از این وظایف را انجام داد، یک استیکر هدیه میگیرد.
برای کودکان در سنین پایینتر، یک استیکر ممکن است کفایت کند. بچههای دیگر ممکن است استیکر خود را برای گرفتن پاداش بهتری تعویض کنند. برای این کار میتوانید از جدولهای پاداش برای کودکان بزرگتر استفاده کنید. نیازی نیست پاداشها خیلی عجیب باشند، هدیههای ارزان زیادی هستند که میتوانند برای افزایش انگیزه کودکان از آنها استفاده کرد.
۴- برای اینکه فعالیتها به خاطر سپرده شوند، به آنها نظم ببخشید
برای فعالیتها نزدیک به زمان خواب الگویی مشخص کنید. ۴ فعالیت: دستشویی، مسواک، کتاب و رختخواب.
این فعالیتها را همانطوری باید انجام شوند، به درستی انجام دهید، و به زودی میبینید که کودک شما به این روال عادت کرده است و در زمان مشخصی خوابش میگیرد.
۵- اجازه دهید کودک به تنهایی بخوابد
هرکسی که به کودک خود آموزش خوابیدن میدهد متوجه است که اگر در زمانی که کودک در حال به خواب رفتن است در کنار او باشید، ممکن است نیمهشب که از خواب بیدار میشود و ببیند که شما در کنار او نیستید، وحشت کند. این موضوع یکی از عوامل ابتدایی است که باعث ترس از به خواب رفتن میشود و راجع به آن دعواهای زیادی صورت میگیرد. پیش از خواب چند دقیقه را در رختخواب با کودک خود بگذرانید، سپس اجازه دهید خودش به تنهایی به خواب برود..