درمان ترس از رابطه زناشویی نیاز به روان درمانی و تمرینات کگل دارد…
درمان ترس از رابطه زناشویی چیست؟
یکی از دلایل ترس از رابطه زناشویی، ترس از آسیب اعضای لگن و ناحیه تناسلی یا پارگی و خونریزی در بافت‌های بدن، ترس از باردار شدن، تجربه ناخوشایند قبلی یا افرادی که قبلاً مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته‌اند، همچنین گاهی افراد با دیدن فیلم‌هایی که صحنه‌های خشونت‌آمیز جنسی داشته یا با مشاهده منظره واقعی از تجاوز جنسی، از لحاظ روانی دچار اضطراب‌های شدید میشوند.
گاهی آموزش ناکافی از ارتباط جنسی، باعث میشود آگاهی از نوع ارتباط کم باشد و چون همه چیز برای زوجین مبهم است، واژینیسموس رخ دهد.
واژینیسموس یا انقباض غیرارادی مهبل یا واژینیسم عبارت است از انقباض عضلات اطراف مهبل (واژن). این واکنش کاملاً غیرارادی و غیرقابل کنترل بوده و مانع از ورود هر جسم خارجی حتی انگشت یا تامپون به مهبل میشود. هر گونه تلاش برای دخول موجب دردهای شدید میشود. واژینیسموس اغلب علت روانی دارد.
زمانی که یک خانم دچار واژینیسموس است، عضلات واژن وی در هنگام دخول چیزی به واژن، مانند وارد شدن تامپون یا آلت مردانه، فشرده یا منقبض می شود.
واژینیسموس اولیه در زنانی رخ می‌دهد که تاکنون هیچ‌گونه رابطه جنسی برقرار نکرده‌اند و در همان اولین رابطه با همسر، دچار این حالت میشوند. در این نوع واژینیسموس ممکن است چندین سال از ازدواج زوجی بگذرد، اما نتوانند ارتباط جنسی کامل برقرار کنند و زن به صورت باکره باقی بماند.
واژینیسموس ثانویه در زنانی رخ می‌دهد که قبلاً ارتباط جنسی با همسر خود داشته‌اند و در ارتباطات قبلی‌شان هم مشکلی وجود نداشته است، اما بنا به دلایلی دچار انقباض‌های غیرارادی میشوند.
درمان واژینیسموس یا ترس از رابطه زناشویی
خانم های مبتلا به واژینیسموس یا ترس از رابطه زناشویی می توانند در خانه تمرین هایی انجام دهند تا یاد بگیرند که عضلات اطراف واژن را کنترل و شل کنند.
این رویکرد "کاهش حساسیت پیشرونده" نامیده می شود و هدف آن راحتی فرد در زمان دخول است.
ابتدا تمرینات کگل را انجام دهید، به این صورت که همان عضله ای را که برای متوقف کردن جریان ادرار در هنگام ادرار کردن به کار می برید را منقبض کنید:
• عضله کنترل کننده ادرار را منقبض کنید
• به مدت ۲ تا ۱۰ ثانیه خود را به همین حالت نگه دارید
• عضله را شل کنید
هر زمانی که شروع می کنید، ۲۰ مرتبه این کار را انجام دهید. در طول روز می توانید هر تعداد دفعه که خواستید این تمرین را انجام دهید. بعد از چند روز، زمانی که در حال انجام تمرین کگل هستید، یک انگشت را تا اولین مفصل آن وارد واژن کنید. بهتر است قبل از انجام این کار ناخن انگشت خود را کوتاه کرده و از ژل روان کننده واژن استفاده کنید. یا می توانید این کار را در وان حمام انجام دهید که یک روان کننده طبیعی است.
کار را با یک انگشت شروع کنید و تا سه انگشت ادامه دهید. احساس می کنید عضلات واژن در اطراف انگشت های شما منقبض می شوند و اگر ناراحت هستید، می توانید انگشت های خود را خارج کنید.
در مورد خانم هایی که واژینیسموس مربوط به ترس یا اضطراب است، روان درمانی موثر خواهد بود.
برخی از مردم براساس عقاید عامیانه، عدم توانایی دخول و نزدیکی را به طلسم شدن و “بستن زوج “نسبت می دهند و برای درمان آن متوسل به روشهای خرافی عجیب و غریبی مانند دعا نویسی، باز کردن قفل توسط دعا نویس و … می شوند. برخی دیگر عللی مانند وجود هفت پرده، و باز کردن پرده بکارت یا هایمنکتومی را به عنوان درمان این اختلال می شناسند. درحالی که این مشکل هیچ ارتباطی به ضخامت پرده بکارت نداشته و باز کردن پرده بکارت در طی عمل، هیچ تاثیری در درمان این اختلال ندارد.استفاده از ژلها و کرمهای لغزنده کننده نیز معمولا کمکی به درمان نمی کنند، گرچه توسط بسیاری از افراد توصیه می شوند.
کلید اساسی در درمان ایجاد تغییرات شناختی در فرد و آمادگی برای انجام مقاربت است و خبر خوب برای مبتلایان به واژینیسموس، این است که این اختلال، درمان پذیرترین اختلال جنسی می باشد و با روشهای جدید درمانی ، بیش از ۹۹ درصد بیماران بهبود می یابند.اغلب بیماران از تغییری که درطی درمان و پس از ان در زندگیشان پدید آمده ، شگفت زده می شوند.
حضور زوج همراه با یکدیگر برای درمان این اختلال در مرکز مشاوره و مطب ضروری و نقش مردان بسیار اساسی است. مردان در بسیاری از موارد می توانند به کمک همسر خود بشتابند. آنها باید بدانند این اختلال براساس منابع علمی و فقهی، به هیچ وجه دلیلی برای عدم تمکین زن نیست، بلکه این انقباضات به صورت غیر ارادی و نه به اراده شخصی- رخ داده و زن پس از یک دوره درمان با حمایت همسر می تواند به راحتی از فعالیت جنسی با همسرش لذت ببرد.
بنابراین مردان به هیچ وجه نباید همسرشان را به طلاق دادن تهدید کنند، این تهدیدها باعث تشدید انقباض عضلات و گاهی اختلال میل و یا حتی بروز بیزاری جنسی در زن می شود که درمان آن بسیار مشکلتر و پیچیده تر از درمان واژینیسموس است.
اگر مرد از رابطه جنسی خود را کنار کشیده و یا به دلیل ترس از آزار همسرش ، تمایلی به انجام فعالیت جنسی نشان ندهد. نه تنها همسرش برای ادامه درمان، انگیزه کافی نخواهد داشت، بلکه خودش نیز به مرور زمان دچار انواعی از اختلالات نعوظ می گردد. بنابراین مرد باید با تاکید بر ادامه درمان، زن را در هر مرحله تشویق کند. زیرا ادامه زندگی بدون فعالیت جنسی در طولانی مدت منجر به بروز اختلافات زناشویی خواهد شد
اشتباهات متداول متخصصین زنان در مورد بیماران مبتلا به واژینیسم یا ترس از نزدیکی
در حالی که بیمار مبتلا به واژینیسم شدیدا نیاز به حمایت دارد، در اکثر مواقع با بی اعتنایی پزشک مواجه میشود. معمولا برخورد متخصصین زنان با این مساله اینگونه است که “تحمل کن، اولش یکم درد داره،…” به این ترتیب شخص با مراجعه به پزشک متوجه نمی‌شود که مشکلی خاص به نام واژینیسم دارد که باید به کمک روشهای صحیح درمان شود، تنها فکر می‌کند، درد کمی را که همه تحمل میکنند، او نمیتواند تحمل کند. حالت دیگر این است که پزشک بدون توجه به پایه و اساس مشکل، بیمار را تشویق به عمل جراحی برای برداشتن پرده یا گشاد نمودن مهبل می‌کند، که متأسفانه جلوی اسپاسم عضلات را نمیگیرد و مشکل شخص به قوت خود باقی میماند.
همهٔ بیماران مبتلا به واژینیسم حداقل با چند مورد از موارد زیر مواجه شده اند. این موارد مختص یک کشور خاص نیست بلکه تمام بیماران در کشورهای مختلف از این موارد شکایت دارند.
۱- عدم تشخیص واژینیسم از روی نا آگاهی: اولین شکایت این هست که چرا پزشک واژینیسم رو در اونها تشخیص نداده است.
به نظر می‌رسد که نا آگاهی قابل توجهی در مورد واژینیسم در بین پزشکان پیرتر و پزشکان مرد وجود دارد که احتمالاً به دلیل این حقیقت است که درمان واژینیسم هیچوقت در کتابهای دانشگاهی بیماریهای زنان آموزش داده نشده است.
۲- آزردن بیمار در حین معاینه: متأسفانه، هنوز تعداد زیادی از متخصصان متوجه درد بیمار واژینیسمی در حین معاینه نیستند و به جای اینکه سریعا معاینه را متوقف کرده و به شخص اطمینان دهند که درد بیشتری ایجاد نمیکنند، اصرار دارند که شخص باید آروم باشد یا تحمل کند.
این قابل قبول نیست که هر روزه تعداد زیادی از زنان به دلیل عدم آگاهی یا بی تفاوتی پزشکان آسیب ببینند. دردی که زن مبتلا به واژینیسم در حین معاینه تجربه می‌کند ، مشقّت بار و بسیار ناراحت کننده هست.
۳- توصیه هایی نظیر “فقط آروم باش، یا به تمرینت ادامه بده و لوبریکنت بیشتری استفاده کن”: متأسفانه، اینها توصیه‌های معمولی است که تعداد زیادی از متخصصان زنان به بیماران مبتلا به واژینیسم میکنند. تنها با عضو شدن در هر گروه یا وب سایتی که مربوط به واژینیسم باشد، میتوانید از چنین توصیه هایی بهره مند شوید. دادن چنین توصیه هایی به زنی که از واژینیسموس رنج میبرد، به دلایل زیرمیتواند به شدت مضر و ناامید کننده باشد:
• درد واقعی ناشی از واژینیسموس و اسپاسم عضلات به صرف آرام بودن یا مست بودن از بین نمی‌رود.
• مشکل معمولا ناشی از اضطراب شدید، حمله وحشت زدگی یا ترس از ورود هر چیزی به واژن می‌باشد.
• همچنین احتمال ضربه روحی یا تجاوز در گذشته وجود دارد.
• ناآگاهی شریک جنسی و نداشتن مهارت و احساس درست در زمان نزدیکی نیز میتواند در به وجود آمدن مشکل موثر بوده باشد.
• در ضمن آرامش و شل نمودن عضلات چیزی نیست که صرفا با توصیه یک پزشک انجام شود، بلکه شخص بیمار نیاز به محیط مناسب و تکنیک‌های کمکی برای یادگیری اینگونه مهارت‌ها دارد.
۴- پیشنهاد عجولانه عمل جراحی، مسکن یا پماد بیحسی: بعضی از پزشک ها بسیار مشتاق هستند که چنین مشکلی را بدون توجه به علل اساسی و ریشه ای آن حل کنند. در بعضی موارد، تجویز دارو یا عمل جراحی میتواند مفید واقع شود. اما در موارد دیگر ، چنین تجویزهایی بدون شناسائی علل اصلی بیماری و بدون توجه به اینکه بهترین درمان نه فقط برای واژن بلکه برای شخص چیست، صورت می‌گیرد.
در چنین حالتی زنها احساس میکنند که به دنیای خودشان (و همان مشکلات قبلی) بازگردانده شده اند و پیشنهاداتی دریافت کرده اند که صرفا واژن آنها را باز می‌کند بدون اینکه کسی با آنها به عنوان یک انسان صحبت کرده باشد و مشکلاتش را جستجو کرده باشد.
۵- طرز برخورد، رفتار و کلمات ناراحت کننده: زنان مبتلا به واژینیسم، اغلب بعد از ترک مطب متخصص زنان با افکار مخرب و گاها تمایل به خودکشی مواجه هستند. متأسفانه این اتفاق کم رخ نمی دهد.
معاینه داخلی برای زن مبتلا به واژینیسم میتواند زمان بسیار حساسی باشد: او در موقعیت بسیار آسیب پذیری قرار دارد، اغلب از ورود هر چیزی به واژنش میترسد، ممکن است کنترلش را از دست بدهد، معمولاً شخص هنوز باکره است حتی اگر ازدواج کرده باشد، انتظار درد کشیدن دارد، نیمه برهنه و مضطرب است و احساس درد می‌کند.
اگر پزشک به اندازه کافی به موضوع اهمیت ندهد و شخص احساس امنیت و درک شدن نکند، این تجربه میتواند به یک تجربهٔ بسیار ناراحت کننده تبدیل شود.
۶- ابراز تاسف پزشک برای شریک جنسی زن مبتلا به واژینیسم: باید تاکید کرد که واژینیسم مشکل هر دو طرف هست، اما این زن است که بیشترین بار این مشکل را بر دوش میکشد.
ابراز تاسف برای شریک جنسی زن بیمار و طرف او را گرفتن مثل این است که به زن گفته شود، که همسر بدی است و مشکل واژینیسم وی زندگی همسرش را تخریب نموده و در نتیجه موضوع اصلی، از زن به شریک جنسی وی تغییر می‌کند.
زنها به اندازه کافی خود را برای براورده نکردن خواسته‌های جنسی همسرشان، سرزنش میکنند و خود را برای چیزی که انتخاب آنها نبوده و شانسی برای جلوگیری از آن نداشته اند، گناهکار میدانند.
حتی بعضی از متخصصین زنان به مرد می‌گویند که زیادی صبور بوده یا زیادی لطافت به خرج داده و به وی پیشنهاد میکنند که به جای این کارها، پشتکار بیشتری داشته باشد. چنین توصیه هایی باعث میشود مرد گمان کند که مشکل، ساخته ذهن همسرش است و چون پزشک نیز با او هم عقیده بوده، پس خود را متقاعد می‌کند که یک فشار اضافه به کسی آسیب نمیرساند.
درمان ترس از رابطه زناشویی
توصیه های مهم:
– قبل از مقاربت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در وان آب داغ بنشینید. حمام گرفتن باعث شل شدگی عضلات و کم شدن درد می شود.
–استفاده ار نرم کننده مثل ژل مهبل
– پوزیشن سکس در بهترین حالت اینست که زن در روی مرد باشد و خودش کم کم میزان دخول آلت را نتظیم کند.
روان درمانی ترس از نزدیکی:
درمان اصلی برای این اختلال روان درمانی است. زیرا علت آن روانی بوده و عمدتا اختلال عضوی وجود ندارد. روان درمانی شامل صحبت کردن با مشاور و درمان شناختی و مثبت کردن ذهن بیمار می باشد. در روان درمانی، روانشناس سعی در بهبود روابط زوجین و حل تعارض ها در زندگی دارد. هم چنین تکنیک هایی مثل ریلکسیشن تاثیر زیادی دارند. توجه به روابط زن و مرد یکی از اصلی ترین نکاتی است که باید مورد توجه قرار داد، چرا که کیفیت روابط کلی زوجین بر روابط جنسی آنها اثر چشمگیری دارد.
دارو درمانی ترس از نزدیکی:
برای درمان واژینیسموس نیازی به دارو نیست و فقط در بعضی موارد شدید خواب آور های خفیف یا آرامبخش آن هم تحت نظر پزشک تجویز می شود.
یک روش جدید درمان (به جز روان درمانی و فیزیوتراپی که منجر به درمان میشوند)، تزریق بوتاکس است که البته هنوز به عنوان یک روش صد در صد مفید و بدون تاثیرات جانبی برای واژینیسم ثبت نشده است.
بوتاکس، درمانی بر واژینیسم؟
برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ تاثیر بوتاکس در درمان واژینیسم بررسی شد.
مکانیسم عمل بوتاکس: بوتاکس با فلج کردن عضلاتی که حین نزدیکی منقبض میشوند، باعث درمان میشود. اثر آن ۳ تا ۶ ماه باقی میماند. این اثر ضد انقباض با گذشت زمان از بین میرود، اما تجربه مقاربت بدون درد طی این دوره میتواند باعث درمان واژینیسم شود.
