داروی جایگزین ریتالین چیست؟!

با تشخیص پزشک با توجه به علائمی که پسرم داشت اختلال بیش فعالی تشخیص داده شد و براش ریتالین تجویز شد. با توجه به اینکه ریتالین عوارض زیادی داره دلم نمیخواد استفاده کنه.

آیا داروی جایگزین ریتالین وجود داره؟ چطوری بدون مصرف دارو میشه بیش فعالی را درمان کرد؟

ورزش و بازی بهترین داروی جایگزین ریتالین است!

یکی از مواردی که متخصصان برای درمان و کاهش علائم اختلال بیش فعالی نقص توجه توصیه می کنند، انجام فعالیت های ورزشی و تفریحی برای این کودکان است. متخصصان می گویند ورزش تمرکز را بهبود می بخشد و جریان انتقال دهنده های عصبی را افزایش می دهد.

پونتم یکی از پژوهشگران در زمینه این بیماری درباره ورزش به عنوان یک درمان متناوب برای اختلال بیش فعالی نقص توجه معتقد است: تاثیر ایروبیک بر روی مغز مشابه ریتالین یا دیگر داروهای تحریک زای روانی است که تاثیری موقتی دارند. این ورزش می تواند تاثیرات مثبت دیگر بر سلامت روانی و فزییکی کودک شما داشته باشد.

پژوهشگران دانشگاه ایلی نویز بر اساس مطالعات خود دریافته اند، فعالیت های خارج از خانه مانند استفاده از اوقات فراغت، رفتن به پارک، شهربازی، ورزش و … برای این کودکان مفید است. طبق مطالعاتی که در مجله آمریکایی سلامت عمومی انجام شد، نتیجه این درمان روی کودکان پنج تا هجده ساله، کاهش شدید علائم را نشان می دهد.

در واقع فعالیت های فیزیکی همواره به سود مبتلایان به اختلال بیش فعالی نقص توجه است. ورزش و تحرک انرژی اضافی کودک را تخلیه می کند، مغز را به فعالیت وامی دارد و تحریکش می کند. همچنین شرکت در بازی ها و کارهای گروهی مهارت های اجتماعی او را تقویت می کند و پیروی از نظم و انضاط را تعلیم می دهد. البته زمانی پیش می آید که کودک خجالتی است و تمایل به شرکت در گروه ها و بازی های تیمی را ندارد؛ در این حالت بازی های انفرادی مثل دونچرخه سواری یا شنا می توانند مناسب و کمک کننده باشند.

همچنین هنر و سرگرمی های ذهنی می توانند، مفید باشند. مثلا نقاشی کشیدن، کاردستی درست کردن یا موسیقی، فعالیت هایی هستند که فرصت های خلاقانه ای را فراهم می کنند.

نکته مهمی که در این مقوله وجود دارد، نظارت بر پیشرفت کودک است. اگر ببینیم در انجام کار خاصی مثلا ورزش فوتبال یا نقاشی پیشرفتی ندارد، باید فعالیت دیگری را جایگزین آن کنیم. آگاهی از محدودیت ها، توانایی ها، علاقه ها و خواست های حقیقی کودکان بیش فعال، به پدر و مادری هاشان کمک می کند تا بهتر و ساده تر از پس تعدیل و حل این مشکل برآیند. 

والدینی که کودک بیش فعال دارند باید این نکته را مدنظر داشته باشند که کلا داروها (مخصوصا بیش فعالی و عدم تمرکز) تیغ دو لبه است، هم می تواند باعث بهبود تمرکز و فعالیت کودک شود و هم می تواند از طرف دیگر تشدید کننده آن باشد و اثرات منفی بر روی کودک داشته باشد.

همه این موارد بستگی به میزان بیش فعالی در کودک، مقدار و زمان تجویز دارو دارد، پس دلیل؛ مقدار؛ ساعت ونوع مصرف داروها تعیین کننده اثربخشی آنها هستند.

ریتالین، هورمون دوپامین را مهار می کند

هورمون دوپامین چیست؟
بدن برای انتقال عصبی میان سلول ها به دوپامین که یکی از مواد شیمیایی خود ترشح در بدن است نیاز دارد.
 سطح ترشح دوپامین از چند طریق می تواند بالا رود.

    -درمان بدون دارو؛ با ورزش و فعالیت بدنی
    -درمان با دارو؛ دارویی به نام «متیل فنیدیت» با نام تجاری «ریتالین» است.
مدت اثرداروی ریتالین یا متیل فندیت، چهار تا شش ساعت است پس این دارو در طول روز بایستی حداقل ۲ بار مصرف شود.
کودکان در پاسخ به داروها، متفاوت پاسخ می دهند، برخی کودکان سریعا و به مقدار اندک دارو پاسخ مثبت می دهند.
در حالی که کودک دیگر فقط به مقدار زیاد دارو پاسخ می دهند. اما این امکان وجود دارد که در طولانی مدت کودک به داروهای مربوطه پاسخ قبل را ندهد، در صورت عدم تاثیر ریتالین، باید با پزشک مشورت کنید تا علت را بیابد.

ریتالین چیست؟
ریتالین مهارگر دوپامین، بصورت عالی و نوراپی نفرین بصورت کم در ساختار سیستم عصبی مرکزی بدن است.
تحقیقات اثبات کرده است که نقص وجود دوپامین و نوراپی نفرین از دلایل بوجود آمدن بیش فعالی و کمبود توجه در کودکان و حتی بزرگسالان است.
ریتالین باعث افزایش این دو هورمون شده که در نتیجه بهبود نشانه های بیمالی بیش فعالی و کمبود توجه در کودکان شده است.

مضرات و نکات مصرف ریتالین
    -برای مصرف ریتالین به نظر یک پزشک اکتفا نکنید حتما از تجویز چند پزشک حاذق مطمئن شوید.
    -برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بی‌قراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگی‌های قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیک‌های حرکتی (به جز سندرم Tourette's نشانگان توره یا نشانگان ژیل دولاتوره)، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع می‌شود.
    -بسته به دوز، نحوه استفاده و فرد استفاده کننده احتمال وابستگی به دارو وجود دارد.
    -در گزارشات ارسالی در ارتباط با وابستگی های به ریتالین این وابستگی شبیه وابستگی های به مرفین، تریاک یا مواد مخدر شناخته شده دیگر نیست.
    -پس از ترک این دارو احتما دردهای عضلانی، خواب آلودگی و حتی افسردگی نیز وجود دارد.
    -برای تجویز این دارو پزشک مربوطه بایستی سابقه کامل فرد را بصورت دقیق ارزیابی کند.
    -اگر فرد دارای واکنش های استرسی حاد هستند از تجویز این دارو بایستی پرهیز کرد.
    -مصرف دارو برای طولانی مدت عوارضی دارد که بهتر است آزمایش های منظم شمارش سلول های خونی، شمارش پلاکت ها، شمارش افتراقی ها و … را با نظر پزشک انجام دهید.
    -اگر کودک شما برای مدت طولانی ریتالین مصرف می کند حتما نکته قبلی را با پزشک مطرح کنید.
    -اگر دارو برای مصرف کننده بیش از یک ماه تاثیرگذار نباشد و عدم بهبودی حاصل نشود حتما باید مصرف دارو قطع شود.
    -این دارو برای درمان افسردگی، سایکوزها، کوفتگی و خستگی های مفرط نباید استفاده شود.
    -در زمان هایی که استفاده از این دارو نیاز نیست، مصرف آن بایستی قطع شود.
    -هر لحظه از درمان ریتالین را با پزشک حاذق در میان بگذارید و هر روز بایستی درمان ریتالین ارزیابی شود.
    -تب، سر درد و تهوع، تشنج، بالا رفتن فشار خون، بی نظمی در طپش قلب از عوارض مصرف بیش از اندازه ریتالین است.
    -استفاده از این ماده به عنوان دوپینگ به حساب می آید. 

عوارض مصرف ریتالین
    -از عوارض مصرف ریتالین خارش پوستی موضعی در مصرف کننده است.
    -از دسته بنید عوارض پوستی می توان از کهیر نیز نام برد.
    -تپش یا بی نظمی ضربان قلب نیز از عوارض مصرف ریتالین هستند.
    -در برخی مواقع همانطور که در قسمت مضرات ریتالین بیان شد، تب و تشنج یکی از عوارض مصرف ریتالین می تواند باشد.
    -اصولا داروهای مرتبط با اعصاب و روان بر روی رژیم غذایی افراد تاثیر می گذارند و کاهش اشتها یا افزایش اشتها از این دسته از عوارض هستند.
    -تغییرات فشار خود مثل کاهش یا افزایش آن در زمان استفاده از ریتالین نباید ساده انگاشته شود.
    -شکم درد، گلو درد، سر درد، سرگیجه، خواب آلودگی نیز از عوارض دیگر مصرف ریتالین هستند.

خطرات مصرف ریتالین
همانطوری که در بالا نیز بیان شد، چک آپ های لحظه و دوره ای از الزامات ریتالین در افراد مصرف کننده است. در گزارشاتی که از پزشکان و بیمارستان ها استخراج شده است ریتالین دارای خطراتی است که در لیست زیر دسته بندی شده اند.

خطر مرگ برای کسانی که مشکلات حادی قلبی دارند
ریتالین جزو دسته بندی داروهای محرک بحساب می آید برای همین می تواند برای کسانی که مشکلات قلبی دارند دردسر ساز شود.

مشکلات رشدی در کودکان
یکی دیگر از نکات مهم در استفاده ریتالین در کودکان اختلال رشد کودک در دوره مصرف این دارو به نسبت همسالان خود است که با تحت درمان پزشک بودن این مقوله مرتفع می شود.

اختلالات روانی حاد
ریتالین می تواند در افراد افسرده و دو قطبی به مسئله ای حاد تبدیل وشد و باعث بروز حالت شوری و شیدایی در آن ها شود.

تداخل دارویی ریتالین با داروهای افسردگی
مصرف ریتالین با داروهای افسردگی می تواند مشکلاتی از قبیل طپش قلب، بالا رفتن فشار خون، مصمومیت های دستگاه گوارش را به همراه داشته باشد.

افزایش فشار خون و ضربان قلب
ریتالین باعث افزایش فشار خود و پمپاژ قلب می شود برای افراد سالم این تغییرات افزایش فشار خون خیلی خطر خاص ندارد اما برای افرادی که دارای بیماری های قلبی – عروق علی الخصوص فشار خون هستند می تواند سبب ایجاد مشکلات جدی شود.

نعوظ دردناک منجر به جراحی
در برخی اوقات مصرف کننده ریتالین ممکن است به نعوظ مبتلا شود که در برخی مواقع با درد غیرقابل تحمل منجر به جراحی همراه است.

قطع ناگهانی ریتالین بسیار خطرناک است و بایستی حتمأ تحت نظر پزشک و بطور کاملأ تدریجی صورت گیرد. بهترین راه برای کاهش تدریجی ریتالین به این صورت است که بیمار هر ۱۴ روز یکبار ۱۰ درصد از داروی مصرفی خود را کم نماید. از آنجاییکه نیمه عمر ریتالین در خون انسان حدود سه ونیم ساعت است و اثر سرخوش کنندگی این دارو از یک تا چهار ساعت، بیشتر طول نمی کشد، با کم کردن تدریجی داروی ریتالین، این دارو را می توان کنار گذاشت.