داروهای ضد افسردگی در بارداری عوارض دارد؟!

تصمیم برای مصرف داروهای ضدافسردگی در طول بارداری بر اساس ارزیابی خطرات در مقابل مزایای آنها گرفته می شود. در حالت کلی، خطر نقایص هنگام تولد و سایر مشکلات نوزاد مادرانی که درطول بارداری داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند، بسیار کم است…

داروهای ضد افسردگی اولین قدم در درمان اکثر انواع افسردگی محسوب می شوند. این داروها به تخفیف علائم در فرد کمک کرده و بهترین احساس ممکن را به او می دهند. اما این داروها در زمان بارداری یا تصمیم به آن عوارض و مضراتی را نیز به همراه دارند. مصرف داروهای ضد افسردگی در طول بارداری ممکن است جنین را در معرض خطر قرار دهد و قطع آنها نیز برای مادر خطرناک خواهد بود.

چگونه بارداری بر افسردگی تاثیر می گذارد؟
ابتدا تصور می شد هورمون های بارداری در مقابله با افسردگی موثرند، اما اکنون محققان می گویند این نظریه درست نیست. به علاوه در بارداری می تواند طیف وسیعی از احساسات تحریک می شود و همین کنار آمدن با افسردگی را سخت تر می کند.

آیا درمان افسردگی در طول بارداری اهمیت دارد؟
درمان افسردگی در طول بارداری ضروری است.
اگر افسردگی شما درمان نشود و باردار شوید، ممکن است مراقبت های بهینه دوران بارداری را رعایت نکنید یا از خوردن مواد غذایی مفید برای نیازهای جنین و یا تامین انرژی خود امتناع کنید. حتی ممکن است مصرف الکل یا کشیدن سیگار را ادامه دهید. در نتیجه شاهد تولد یک نوزاد نارس، وزن کم نوزاد هنگام تولد یا مشکلات دیگری برای نوزاد خواهید بود. همچنین این مسئله افزایش احتمال افسردگی پس از زایمان و مشکل شدن برقراری پیوند عاطفی با نوزاد را به همراه خواهد داشت.

داروهای ضد افسردگی در طول بارداری
تصمیم برای مصرف داروهای ضدافسردگی در طول بارداری بر اساس ارزیابی خطرات در مقابل مزایای آنها گرفته می شود. در حالت کلی، خطر نقایص هنگام تولد و سایر مشکلات نوزاد مادرانی که درطول بارداری داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند، بسیار کم است. با این حال داروهای بسیار کمی هستند که ایمن بودن مصرف آنها در طول بارداری به اثبات رسیده است و برخی از انواع داروهای ضد افسردگی مشکلاتی را برای نوزاد ایجاد می کنند.

کدام داروهای ضد افسردگی در طول بارداری منع مصرف ندارند؟
عموما این داروهای ضد افسردگی در صورت نیاز در طول بارداری تجویز می شوند:

برخی از مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین ها معمولا در دوران بارداری و برای درمان افسردگی یکی از گزینه های درمان هستند. از جمله این داروها می توان به سیتالوپرام، فلوکستین و سرترالین اشاره کرد.

مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین و نوراپی نفرین نیز در دوران بارداری برای درمان افسردگی تجویز می شوند و از این گروه می توان دولوکستین و ونلافاکسین را نام برد.

بوپروپیون: این دارو هم برای درمان افسردگی و هم برای ترک سیگار تجویز می شود. با وجود این که عموما این دارو اولین انتخاب درمانی در طول بارداری محسوب نمی شود، اما ممکن است برای زنانی که به داروهای دیگر پاسخ نداده اند یا افرادی که قصد ترک سیگار دارند، مورد استفاده و تجویز قرار گیرد.

داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای: این دسته از داروها شامل آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین می شوند. اگرچه داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای به عنوان اولین یا دومین انتخاب درمانی برای زنان باردار محسوب نمی شوند اما ممکن است در زنانی که به دیگر درمان ها پاسخ مثبت نداده اند تجویز شوند.
بعضی از مطالعات نشان داده اند مصرف سیتالوپرام، فلوکستین و سرترالین در نیمه دوم بارداری، موجب ایجاد مشکلات نادر ولی جدی ریوی (فشار خون ریوی دائمی نوزاد) در نوزاد می شود.

از مصرف کدام داروهای ضد افسردگی در طول بارداری باید پرهیز کرد؟
مصرف پاروکستین از دسته مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین، در طول بارداری توصیه نمی شود. در برخی از تحقیقات نشان داده شده است پاروکستین خطر نقص قلبی جنین را به مقدار کمی افزایش می دهد.
به علاوه مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) مثل فنلزین و ترانیل سیپرومین نیز عموما در طول بارداری توصیه نمی شوند. این داروها ممکن است رشد جنین را محدود نمایند.

عوارض داروهای ضد افسردگی در بارداری برای جنین
اگر در طول بارداری یا در سه ماهه آخر از داروهای ضد افسردگی استفاده کنید، ممکن است نوزاد بعد از تولد دچار علائم سندرم قطع داروی ضد افسردگی شود (بیماری که در نتیجه قطع، کاهش دوز یا ادامه نیافتن درمان با داروهای ضد افسردگی بروز می کند)، علائمی چون افزایش تحریک پذیری یا ناپایداری عصبی. با این وجود کاهش تدریجی دوز دارو در انتهای دوران بارداری توصیه نمی شود. به نظر می رسد این کار علائم ترک دارو را در نوزاد کاهش نمی دهد. بعلاوه ممکن است مادر را در دوران پس از زایمان دچار مشکلاتی کند. در این دوران احتمال تغییرات خلق و خو و اضطراب بالاتر است.

آیا باید داروها را تغییر داد؟
تصمیم اینکه داروها را تغییر دهید یا به مصرف آنها ادامه دهید، به عهده خودتان و پزشک معالجتان است. باید نگرانی از خطر های احتمالی مصرف داروهای کنونی را با احتمال عدم موفقیت تعویض دارو و درنتیجه عود افسردگی، با هم مقایسه و بررسی کنید.

اگر در طول بارداری مصرف داروهای ضد افسردگی را قطع کنم، چه می شود؟
اگر در طول بارداری مصرف این داروها را قطع کنید، خطر عود افسردگی بیشتر می شود. به علاوه قطع ناگهانی مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین، ممکن است علائم و نشانه هایی از قبیل موارد زیر به همراه داشته باشد:

حالت تهوع و استفراغ
لرز
خستگی
اضطراب
تحریک پذیری

کلام آخر
اگر دچار افسردگی هستید و باردارید و یا قصد باردار شدن دارید، با پزشک معالج خود مشورت نمایید. گاهی اوقات افسردگی های خفیف تا متوسط را می توان با روان درمانی (مشاوره یا سایر درمان ها) کنترل کرد. اگر افسردگی در شما، متوسط تا شدید باشد و یا اگر اخیرا سابقه ای از ابتلا به افسردگی داشته اید، خطر عود افسردگی ممکن است بیشتر از خطرات مرتبط با مصرف ضد افسردگی ها باشد.

تصمیم گیری در مورد اینکه چگونه در طول بارداری افسردگی را درمان کنیم آسان نیست. مزایا و معایب مصرف دارو در طول بارداری می بایست به دقت مورد ارزیابی قرار بگیرد. با پزشک خود مشورت کنید تا با اطلاعات کافی بهترین گزینه را برای خودتان و کودکتان در فراهم آمدن دوره بهبودی طولانی انتخاب نمایید.