حساسیت به پروتئین شیر گاوی یکی از چالش های دهه اخیر در شیرخواران است که علت آن واکنش ایمنی بدن در برابر پروتئین شیر گاوی است که بدن آن را به اشتباه دشمن تلقی کرده در برابر ان به تولید انتی بادی می پردازد.
علایم بیماری اغلب بصورت واکنش های آلرژیک است که عمدتا در سیستم دستگاه گوارشی کودک پوست و سیستم دستگاه تنفسی تظاهر کرده سبب بی قراری کودک نفخ شکم حملات استفراغ و ریفلاکس محتویات معده به مری و اختلال در وزن گیری و در سیستم تنفسی بصورت خس خس سینه و بینی وتنفس های صدا دار، سرفه و عطسه و در موارد پیشرفته علایم اسم دوران کودکی و پوست بصورت اگزمای پوستی و زبر و خشن شدن پوست بدن ابتدا در ناحیه صورت و سپس در اندام ها می گردد. درگیری پوستی معمولا نشان دهنده شدت بیماری و آسیب پذیری بیشتر کودک در مواجهه با مواد الرژن مانند پروتئین شیر گوشت و کلیه محصولات لبنی گاو و انتی ژنهای مشابه در مواد غذایی دیگر نظیرتخم مرغ ؛ سویا ؛ کیوی ؛ و گاها ماهی و گندم می باشد.
ولی بیشترین علامتی که اغلب سبب نگرانی والدین و مراجعه انان به متخصصین کودک می گردد وجود رگه های خونی در مدفوع شیرخوار است که ناشی از کولیت یا ورم روده همراه با خونریزی روده ها در کودک است.
کودکان مبتلا به حساسیت به پروتئین شیر گاوی در معرض ابتلا به بیماریهای مزمن آلرژیک مانند سینوزیت و عفونت های گوش میانی و اسم و همچنین بیماری های مزمن دستگاه گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر و بیماریهای التهابی روده نظیر کرون و کولیت های اولسراتیو با تظاهرات درد و خونریزی های گوارشی در سنین بزرگسالی می باشند که البته با مدیریت و درمان بیماری در مراحل اولیه در همان سنین شیر خوارگی در صورت تشخیص بموقع فابل پیشگیری و کنترل می باشد.
علایم بیماری در کودکانی که منحصرا از شیر مادر تغذیه می کنند با توجه با اینکه این پروتئین ها به مقدار ۱ در ۱۰۰ از شیر مادر عبور می کنند خفیف تر بوده و گاهی تا شروع زمان تغذیه کمکی کودک به تاخیر می افتد ولی در کودکانی که از شیرهای خشک استفاده می کنند اغلب علایم شدیدتر و در سنین پایین تر بروز خواهند نمود.
تشخیص بیماری با استفاده از آزمایشات مدفوع و اندازه گیری سطح انتی بادی خون تا حدی امکان پذیر است ولی یکی از روش های قابل اعتماد در تشخیص بیماری حذف ماده آلرژن نظیر لبنیات با منشا گاوی از رژیم غذایی مادر بمدت حداقل ۲ هفته است که در صورت برطرف شدن علایم بعد از قطع ماده آلرژی زا و سپس بازگشت مجدد علایم با شروع دوباره ماده آلرژی زا می توان به تشخیص بیماری نزدیک شد.
مادر کودکانی که مبتلا به حساسیت به پروتئین شیر گاوی هستند باید از مصرف گوشت و لبنیات با منشا گاوی ؛کیوی ؛سویا؛ تخم مرغ ؛ماهی ؛و بادام زمینی وموادی که به تجربه خود مادر سبب تشدید علایم بیماری می شود پرهیز نمایند البته این بدان معنی نیست که تمام کودکان بیمار نسبت به همه این مواد حساسیت دارند و لازم است مادر به تدریج و یک به یک نسبت به حذف مواد غذایی فوق الذکر از رژیم غذایی خود اقدام کرده و حساسیت کودک را به هر کدام از این مواد بسنجد و در صورت تایید حساسیت نسبت به حذف کامل ان ماده از رژیم غذایی اقدام نماید لازم به ذکر است این مادران نیازمند مصرف منظم قرص های کلسیم جهت حفظ سلامتی خود می باشند و می توانند شیر و محصولات لبنی سایر احشام مانند گوسفند و بز را در اغلب موارد جایگزین فراورده های گاوی نمایند.
دوران پرهیز غذایی مادر اغلب تا سن ۸ ماهگی شیر خوار توصیه شده و تجربه شخصی خود اغلب مادران می توانند بتدریج و با احتیاط نسبت به مصرف این مواد آلرژی زا از سن ۸ ماهگی به بعد کودک اقدام نمایند و در صورت تحمل آن از جانب کودک به مصرف ان مواد ادامه دهند.
درمان کودکان مبتلا به آلرژی به پروتئین شیر گاوی شامل پرهیز مادر از مواد آلرژن و پرهیز کودک از مصرف این مواد با شروع غذای کمکی بوده و شیرخوارانی که از شیر خشک استفاده می کنند باید از شیرهای رژیمی مانند شیرهای شدیدا هیدرولیز شده یا شیر خشکهای بر پایه غیر از شیر گاوی مانند شیر خشکهای نئوکیت یا نوترامیژن یا اپتامیا پپتی جونیور و…. استفاده نمایند مصرف داروهای انتی هیستامین نسل ۲ مانند زادیتین به کنترل علایم آلرژی خصوصا در موارد درگیری پوست و سیستم تنفسی کمک خواهد کرد و مرطوب نگهداشتن پوست کودک با کرمهای مرطوب کننده سبب تخفیف علایم بیماری پوستی شده و همچنین مصرف یک یا دو دوره از فراورده های پروبیوتیک سبب کاهش عوارض دراز مدت بیماری در سیستم گوارشی می گردد.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
حساسیت به پروتئین شیرگاو طیف وسیعی از علایم بالینی را در بر می‌گیرد ممکن است علایم خفیف داشته باشد و در برخی موارد نادر می‌تواند موجب واکنش شدید بدن به ماده حساسیت زا شود که آنافیلاکسی نامیده می‌شود در موارد آنافیلاکسی تورم صورت، دهان و زبان می‌تواند موجب مسدود شدن راه هوایی شود همچنین موجب ایجاد بثورات پوستی خارش دار و تهوع شدید تنها چند دقیقه پس از خوردن پروتئین شیر گاو می‌شود که اگر به سرعت درمان نشود می تواند تهدید کننده حیات باشد. البته این شکل واکنش به شیر گاو خوشبختانه شایع نیست و نادر است.
در سایر موارد علایم بصورت بثورات پوستی شامل کهیر و اگزما و علایم گوارشی بصورت تهوع، استفراغ، اسهال و یا وجود خون در مدفوع در موارد التهاب روده (کولیت) خواهد بود.