تخم مرغ به دلیل سرشار بودن از پروتئین و نیز منبعی از سایر مواد مغذی حیاتی از محبوبیت خاصی برخوردار است. همچنین مادهی غذایی پرطرفداری است که در خوراکهای بیشماری در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. اما گاهی اوقات، این مادهی غذایی بسیار محبوب میتواند لحظات سختی را با رفت و آمدهای مکرر به دستشویی برای شما رقم زند. اجازه دهید، دریابیم که چگونه ….
آیا عاشق خوردن تخم مرغ خام هستید؟
بدنسازان و افرادی که میخواهند بدنی عضلانی داشته باشند، عاشق خوردن تخم مرغ خام در رژیم غذایی خود هستند. با این حال، بسیاری از افراد از خوردن این مادهی غذایی زرد و سفید خمیری که به درستی پخته نشده باشد، هراس دارند. با گذشتن از بحث همیشگی در مورد مزایای مواد غذایی خام در مقابل مواد غذایی پخته شده، میتوانیم با خیال راحت بگوییم که خوردن تخم مرغ نپخته برای سلامتی ضرری ندارد (البته اگر از هر جهت تخم مرغ سالمی باشد)، اما بعضی افراد ممکن است نتوانند به خوبی تخم مرغ خام را هضم کنند. میدانید که حرارت دادن به تخم مرغ منجر به فروپاشی ساختار مولکولی پروتئین آن شده و اجازه میدهد تا سیستم گوارشی ما کار خود را با موفقیت انجام دهد. چنانچه پس از خوردن تخم مرغ خام احساس ناراحتی در معده کردید، پس امکان دارد که از توانایی هضم پروتئینهای تخم مرغ خام بیبهره میباشید.
آیا مطمئن هستید که تخم مرغهایی که مصرف میکنید تازه میباشند؟
چنانچه پس از خوردن وعدهی غذایی خاصی از تخم مرغ در خارج از خانه، دچار اسهال میشوید، در این صورت حق دارید که نسبت به سالم بودن تخم مرغی که خوردهاید شک کنید. مصرف تخم مرغ خراب یا فاسد میتواند موجب اسهال همراه با استفراغ و تب خفیف طی ۱۲ تا ۷۲ ساعت پس از مصرف آن شود. یکی دیگر از دلایل اسهال میتواند مسمومیت غذایی باشد. سالمونلا نوعی باکتری است که موجب آلوده شدن تخم مرغ میشود. این باکتری از طریق پوسته شکسته و یا ترک خورده وارد تخم مرغ شده و منجر به مسمومیت غذایی میگردد. تخم مرغ همچنین میتواند از طریق شیوههای نادرست و خطرناک مرغداریها و یا حتی درون بدن خود مرغ آلوده شود. بعقیدهی CDC (مرکز کنترل و پیشگیری بیماری)، هر ساله در ایالات متحده آمریکا از هر ۱۰۰ نفر، دو نفر مبتلا به سالمونلوز میشوند.
بهبودی از مسمومیت سالمونلا گاهی اوقات بدون درمان، کاملاً امکان پذیر است. علائم و نشانههای مسمومیت غذایی که اتفاق میافتد شامل گرفتگی عضلات، تب، اسهال،استفراغ میباشد. این علائم ممکن است به مدت ۴ تا ۷ روز ادامه یابند. با این حال، در مورد عفونت حاد سالمونلا نیاز به بستری شدن در بیمارستان بوده و همچنین میتواند منجر به مرگ شود.
در مورد داشتن آلرژی یا حساسیت به تخم مرغ چطور ـ آیا به آن حساسیت دارید؟
آلرژی به تخم مرغ، دلیل دیگری است که مسبب اجابت مزاج غیر قابل کنترل میباشد. تخم مرغ دارای پروتئین بسیاری است، اما چهار پروتئینی که باعث ایجاد مشکلاتی میشوند، اووموکوئید (ovomucoid)، اووالبومین (ovalbumin)، اوترانسفرین (ovotransferrin) و لیزوزیم میباشند. این پروتئینها در سفیده تخم مرغ یافت میشوند و به میزان کمتر در زرده تخم مرغ موجود میباشند. اگر نسبت به تخم مرغ آلرژی داشته باشید، هر زمان تخم مرغ و یا هر غذای حاوی تخم مرغ، وارد دستگاه گوارش شما شود، بدنتان فکر میکند که این پروتئینها مهاجمان مضری میباشند. سیستم ایمنی بدنتان با ایجاد آنتی بادیهایی به آن ماده غذایی، واکنش نشان میدهد. این آنتی بادیها که برای مبارزه با «مهاجم» تخصیص داده شدهاند، باعث آزاد شدن مواد شیمیایی خاصی در بدن میشوند که یکی از آنها هیستامین میباشد. بنابراین چنانچه به تخم مرغ آلرژی داشته و غذایی که حاوی تخم مرغ است را مصرف نمایید، سیستم ایمنی بدن گروهی از مواد شیمیایی را جهت محافظت از بدنتان رها میسازد. انتشار این مواد شیمیایی میتواند بر دستگاه تنفسی، دستگاه گوارش، پوست، و سیستم قلبی عروقی تأثیر گذارد و منجر به پدید آمدن علایم آلرژیک شود.
چنانچه نسبت به تخم مرغ آلرژی دارید، ممکن است مشکلات بسیار دیگری به غیر از اسهال را نیز تجربه کنید. آلرژی به تخم مرغ شبیه به اکثر آلرژیهای غذایی است و معمولا در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف تخم مرغ و یا محصولات حاوی تخم مرغ اتفاق میافتد. بسیاری از واکنشهای آلرژیک به مدت کمتر از یک روز به طول میانجامد. علائم آلرژی به تخم مرغ بر روی پوست میتواند در قالب برآمدگیهای قرمز، کهیر، قرمزی و تورم در اطراف دهان یا اگزما خود را نشان دهند. همچنین، دستگاه گوارش شما ممکن است به شکل گرفتگی شکم، تهوع و یا حتی استفراغ تحت تأثیر قرار گیرد. علائم ناشی از واکنشهای آلرژیک که بر دستگاه تنفسی تأثیر میگذارند، میتوانند از آبریزش بینی، خارش، ترشح اشک، و عطسه تا آسم با سرفه و خس خس طبقهبندی شوند. چنانچه پزشکتان احتمال داشتن واکنش آلرژیک به تخم مرغ را در شما تشخیص دهد، شما را به یک متخصص آلرژی جهت انجام آزمایشهای بیشتر معرفی خواهد کرد.
نسبت به تخم مرغ محتاط باشید
به هنگام خرید تخم مرغ اقدامات احتیاطی را رعایت نمایید. اگرچه راههای خطاناپذیر زیادی جهت جدا کردن یک تخم مرغ خراب از چندین تخم مرغ سالم وجود ندارد، با این وجود میتوانید با خرید تخم مرغهایی که در یخچال نگهداری میشده، تا اندازهای از خود محافظت کنید. هنگامی که قصد صرف غذا بیرون از منزل را دارید، بایستی رستورانهایی را برای این منظور انتخاب کنید که دارای آشپزخانه بهداشتی و قابل اعتماد باشند، به این دلیل که بسیاری از موارد مسمومیت غذایی بعد از خوردن غذایی که در خارج از خانه پخته شده، اتفاق میافتد. همچنین، از خوردن غذاهایی که بخش اصلی آنها تخم مرغهای نیمه پخته یا خام میباشد، بپرهیزید تا مصون از بیماری بمانید.
چنانچه تخم مرغ جزء غذاهای محبوب شما نمیباشد، ممکن است فکر کنید که خلاص شدن از آلرژی به تخم مرغ تنها با نخوردن آن کار سادهای خواهد بود. اما غذاهای زیادی وجود دارد که از تخم مرغ و فرآوردههای تخم مرغی درست میشوند که میتواند درک آنکه از کدام باید بپرهیزید و از کدام نباید، کار دشواری باشد. برای حل مشکل آلرژی به تخم مرغ، میتوانید با یک متخصص تغذیه مشورت نمایید. متخصص تغذیه به شما کمک خواهدکرد که برنامهی غذایی را فراهم سازید که اطمینان حاصل شود تمام مواد مغذی لازم را مصرف نمایید، در حالی که بتوانید از موادی که نسبت به آن آلرژی دارید اجتناب نمایید.
بهترین راه برای اینکه مطمئن شوید که آیا یک مادهی غذایی بدون تخم مرغ است یا خیر، خواندن برچست روی بسته میباشد.
جهت اطمینان از اینکه غذاهایی که میخورید عاری از تخم مرغ است، لازم است به هر مادهی تشکیل دهندهای که ممکن است از تخم مرغ باشد، توجه کنید. چنانچه در رستوران یا خانهی دوستتان غذا میخورید، میتوانید سعی کنید که پی ببرید غذاها چگونه پخته شدهاند و مواد تشکیل دهندهی آنها چیست. شما همیشه میتوانید در مورد مواد غذایی که در آنها تخم مرغ بکار نرفته مانند ماکارونی را با مواد غذایی که معمولاً حاوی تخم مرغند جایگزین کنید. همچنین، هنگامی که در خانه پخت و پز میکنید، با دقت ظروفی که به تخم مرغ آغشتهاند را بشویید. اگر اسهال به دلیل آلرژی به تخم مرغ نباشد و در آزمایش حساسیت جواب منفی آمد، آنگاه احتمالاً علت اسهال میتواند خوردن تخم مرغ خام یا آلوده باشد. پیش از آنکه هرگونه داروی ضد اسهال مصرف نمایید با پزشک مشورت نمایید.
مام آلرژیهای غذایی به علت بدکاری دستگاه ایمنی ایجاد میشوند. دراین موارد دستگاه ایمنی انسان به اشتباه بعضی از پروتئینهای تخممرغ را مضر میداند و درنتیجه آتش تولید آنتیبادیهای ایمونـوگلـــــبولیـن IgE)E) برای خنثی کردن آن پروتئین (آلرژن) شعلهور میشود. بار بعد که انسان با این پروتئینها تماس یابد، این آنتیبادیهای IgE آنها را میشناسند و برای دستگاه ایمنی پیام میفرستند تا هیستامینو سایر مواد شیمیایی آزاد کند. هیستامین و سایر مواد شیمیایی بدن سبب بروز انواع شناسهها و نشانههای آلرژیک میگردند. هیستامین تا حدی مسوول بروز بسیاری از پاسخهای آلرژیک ازجمله آبریزش ازبینی، خارش چشمان، خشکی گلو، بثورات پوستی، کهیر، تهوع، اسهال، دشواری تنفس و شوک آنافیلاکتیک است.
هم زرده وهم سفیدهی تخممرغ دارای تعدادی پروتئین است که سبب آلرژی میشود ولی آلرژی نسبت به سفیده تخممرغ فراوانتر است. امکان دارد نوزاد شیرمادر خوار ازطریق شیرمادر دچار واکنشآلرژیک نسبت به پروتئینهای تخممرغ در شیرمادر شود.
عوامل خطرساز
بعـــضی عوامل سبب میشود احتمال ایـــجاد آلرژی تخممرغ بیشتر شود:
• آلرژیهای دیگر. گاهی حساسیت به تخممرغ همراه سایر آلرژیها دیده میشود.
• درماتیت آتوپیک. کودکان دچار این نوع اگزما بیشتر دچار آلرژی غذایی میشوند.
• سابقهخانوادگی. در صورتی که پدر یا مادر یا هر دو دچار آسم، آلرژی غذایی یا سایر انواع آلرژی مانند تب یونجه، کهیر یا اگزما باشند، احتمال آلرژی غذایی افزایش مییابد.
سن. آلرژی تخممرغ درکودکان بیشتر دیده میشود. با افزایش سن، دستگاه گوارش هم به بلوغ میرسد واحتمال جذب غذا یا اجزای غذا که سبب شعلهوری آلرژی میشود کمتر میگردد. دربسیاری از کودکان، بعد از سن ۵ سالگی، حساسیت به تخممرغ ازبین میرود.
عوارض
کودکان دچار حساسیت به تخممرغ بیشتر دچار سایر مشکلات سلامتی میشوندازجمله:
• آلرژی به سایر غذاها مانند شیر، سویا یا بادام زمینی
• تب یونجه، واکنش نسبت به پوستهی حیوانات، مایت گرد و غبار یا گردهی گیاهان
• درماتیت آتوپیک
• آسم آلرژیک
آزمایشها وتشخیص
برای ارزیابی وجود آلرژی تخممرغ، ممکن است پزشک انجام کارهای زیر را دستور دهد:
• درباب شناسهها ونشانهها، سوالات مشروح مطرح نماید.
• معاینهی جسمی انجام دهد.
• تهیهی یادداشت ازغذاهای مورداستفاده.
• جذب تخممرغ از جیرهی غذایی (جیرهی حذفی) وسپس مصرف غذای مورد نظر برای مشخص شدن آلرژی، اگر به علت تخممرغ است.
همچنین ممکن است پزشک انجام یک یا چند آزمایش زیر را توصیه کند:
• آزمون پوستی. در این آزمون، پوست را خراش داده و مقدار کمی پروتئینهای موجود در تخممرغ در محل خراش قرار میدهند. اگر آلرژی وجود داشته باشد، را در محل آزمون، روی پوست یک برجستگی (کهیر) به وجود میآید. متخصصان آلرژی، معمولاً بهترین افراد برای انجام و تفسیر آزمونهای جلدی آلرژی هستند.
• آزمونخونی. با انجام آزمونهای خونی از طریق اندازهگیری مقدار بعضی از پادتنهای(آنتیبادی) موجود درگردش خون که به آنتیبادیهای ایمونوگلبولین IgE)E) موسومند میتوان عکسالعمل دستگاه ایمنی را نسبت به تخممرغ اندازهگرفت. نمونهیخون در آزمایشگاه ازنظر مدرک مبنی برحساسیت نسبت به تخممرغ آزموده میشود.
• چالش غذایی. ازآنجا که نتیجهی سایر آزمونها همیشه هم قطعی نیست، ممکن است پزشک انجام چالش غذایی را لازم بداند. دراین آزمون، مقدار اندکی غذای ایجادکنندهی ناراحتیبه بیمار داده میشود وسپس بروز واکنش در بیمار زیر نظر گرفته میشود. درصورتی که واکنشی ایجاد نشود، مقدار زیادتری از آن غذا تجویز میشود و دوباره بیمار زیر نظر گرفته میشود. یکی ازعلل انجام چالش غذایی آن است که میتوان ثابت کرد دربیمار آلرژی به تخممرغ وجود دارد یا رفع شده است.
درصورتی که پزشک شک کند که علت بروز ناراحتی، چیزی به جز آلرژی غذایی است، ممکن است لازم باشد برای شناسایی یا رد سایر بیماریها، آزمونهای دیگری انجام شود.