علت دیدن کابوس یا خواب آشفته در خانم های باردار چیست؟
بارداری دورانی است که با خود نگرانی های فراوانی از جمله ترس از زایمان، نگرانی های مرتبط با تغییرات جسمی، نگرانی از ورود نوزاد به جمع خانواده و غیره را به همراه دارد که مادر آینده ناگزیر به مقابله با همه آن هاست. این دغدغه های گوناگون ذهنی موجب آشفتگی خواب مادر شده و به دنبال آن تمام ترس ها و نگرانی های مادر به طور ناخودآگاه در قالب کابوس یا خواب های آشفته نمایان می شود.
خواب های دوران بارداری به دو بخش کاملا مجزا تقسیم می شوند:
– در شش ماه نخست بارداری خواب ها کمابیش حاوی تصاویری جذاب و فانتزی از نوزادند.
– در سه ماه پایان بارداری (از شش تا نه ماهگی) خواب ها ترسناک بوده و شامل کابوس هایی از سقط شدن جنین، به دنیا آوردن نوزاد ناقص، نوزاد مرده و غیره است.
مضمون خواب ها و کابوس های دوران بارداری
کابوس در خانم باردار نشان دهنده ترس بسیار خاصی در ضمیر ناخودآگاه است،ترس از رویارویی با مسائل ناشناخته. در حقیقت این کابوس های شبانه بازتاب ترس و اضطراب یک خانم باردار به دلیل نوع نگرش وی به بارداری و نقش آینده خود به عنوان یک مادر است.
معمولا اکثر خواب ها دارای مضامینی مشابهند:
– ترس از داشتن زایمانی سخت و دشوار
– ترس از بروز مشکلات پیش بینی نشده در حین بارداری مثل سقط پیش از تولد
– ترس از دست دادن جنین
– ترس از عدم بازیابی اندام اولیه
البته بعضی از خواب ها نیز می توانند در مورد اتفاقات پس از زایمان باشند:
– ترس از ایفای نقش مادری: چگونه مادری برایش خواهم بود؟
– ترس از اینکه ورود نوزاد به جمع خانواده باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی مشترک شود.
کابوس های هر سه ماه بارداری با یکدیگر متفاوتند!
به مرور و با پیشرفت بارداری مضمون خواب ها نیز به ترتیب زیر دستخوش تغییر می شود:
– اولین سه ماهه بارداری/ احساس شادی و شعف از باردار شدن و تجسم خوشبختی آینده
– دومین سه ماهه بارداری/ پذیرش تدریجی خود در نقش مادر آینده. معمولا کابوس های مرتبط با مسائل ناشناخته از قبیل به خطر افتادن زندگی جنین و یا ناقص بودن در این دوره شروع می شوند. علاوه بر آن دومین سه ماهه بارداری زمانی است که یک خانم باردار بحران های هویتی را پشت سر می گذارد. او که تاکنون برای مادرش دختر بچه ای بیش نبوده اکنون خود فرزندی در راه دارد و از این پس تمام آنچه که به طور بالقوه در ضمیر ناخودآگاهش سرکوب شده بود در قالب رویاهای شبانه آشکار خواهند شد.
– سومین سه ماهه بارداری/ در این دوره احتمالا کابوس ها وحشتناک تر و حتی خشن تر از قبل شده و خانم باردار اغلب خواب هایی مثل نقص عضو شدن، خونریزی های شدید حین زایمان و غیره را می بیند. این کابوس ها بازتاب نگرانی مادر برای از دست دادن جنین است.
تعبیر خواب های دوران بارداری
دیدن خواب نوزاد
خانم باردار خصوصیات ظاهری نوزاد مثل رنگ مو یا چشم او را خواب می بیند.
تفسیر: این نوع خواب ها بازتاب آرزوها و تصورات مادر از چهره نوزاد آینده اش است.
خانم باردار خواب می بیند که نوزادش در هنگام تولد به شکلی غیرطبیعی بسیار ریز یا درشت بوده و یا آنکه دارای سری بدشکل و نافرم است.
تعبیر: این خواب بیانگر نگرانی های مادر در مورد سلامت جنین است. آیا نوزادم در سلامت کامل به دنیا خواهد آمد!
خانم باردار خواب می بیند که نوزادش دارای هوش و استعداد فراوانی است مثلا از بدو تولد می تواند راه رفته و صحبت کند.
تعبیر: این خواب بیانگر جاه طلبی ها و آرزوهای نهانی است که مادر از هم اکنون در تصورات ذهنی خود برای آینده نوزادش می پروراند.
خواب محافظت و نجات دادن جان نوزاد
خانم باردار خواب می بیند که مورد خشونت واقع شده و یا به زمین می خورد.
تعبیر: این گونه خواب ها بازتاب حس آسیب پذیری مادر در دوران بارداری است. عوامل مختلفی از جمله خواندن مطالب مختلف، تماشای برنامه های تلویزیون و یا صحبت های اطرافیان در تعدد و شدت این احساس مؤثرند.
خواب زایمان
خانم باردار خواب می بیند زایمانی پردرد و رنج همراه با مشکلات پیش بینی نشده دارد.
تعبیر: دلیل دیدن این نوع کابوس ها آن است که زایمان به خصوص در اولین تجربه بارداری بزرگترین و مهمترین ترس تمام خانم های باردار است.
خواب افراد نزدیک خانواده
خانم باردار خواب مادر خود را می بیند
تعبیر: این نوع خواب ها بازتاب ترس از پذیرش و ایفای نقش جدید است ترس از اینکه خود شما نیز به زودی مادر بودن را تجربه خواهید کرد.
خواب نادیده گرفتن نیازهای اساسی نوزاد
خانم باردار خواب می بیند که شیر دادن به نوزادش را فراموش کرده است، در مراقبت از او کوتاهی می کند، نوزاد را در جایی رها کرده و یا یک قرار ملاقات مهم پزشکی را از دست داده است.
تعبیر: دیدن این گونه خواب ها بیان کننده نگرانی از آن است که نتواند به درستی و آنگونه که شایسته است از عهده وظایف و مسئولیت های مادری خود بربیاید.
خواب بزرگ بودن نوزاد از بدو تولد
خانم باردار خواب می بیند که نوزادش در هنگام تولد یک کودک ۶-۵ ساله بوده و به راحتی راه می رود و می دود.
تعبیر: این خواب نشان دهنده اضطراب مادر در مراقبت و نگهداری از نوزادش است. تصور نوزاد در خواب به صورت کودکی بزرگتر و مستقل تر موجب اطمینان و آرامش خاطر مادر خواهد شد.
خواب از دست رفتن نوزاد
خانم باردار خواب می بیند که نوزادش در حین زایمان از دنیا می رود.
تعبیر: در واقع این خواب نشانگر سردرگمی در یک دوراهی است. زیرا خانم باردار از یک سو میل به مادر شدن داشته و از سویی دیگر این میل را در ناخودآگاه خود پس می زند. علاوه بر آن این خواب می تواند نشان دهنده ی اضطراب مادر برای از دست دادن جنین و جدایی از نوزادش به هنگام زایمان باشد.
در هنگام بارداری سؤالات فراوانی در ذهن یک خانم باردار مطرح می شود. از سویی دیگر خواب ها و کنش های افراد بر اساس تجارب شخصی و حساسیت فردی ان ها با یکدیگر متفاوت است. بنابراین به همان نحو که دیدن این گونه خواب ها در میان خانم های باردار شایع است ممکن است عده ای دیگر خواب ببینند که جنین آن ها یک حیوان، یک شی و یا حتی یک میوه است. عده ای خواب یک زایمان ناگهانی را می بینند که در آن نوزاد به شکلی غیرمنتظره، سریع و بدون حضور پزشک به دنیا می آید. برخی خواب صحنه های خونین را دیده و در نهایت عده ای دیگر نیز خواب می بینند که در زمان بارداری از سوی همسرانشان طرد شده اند.
خواب بیان آمال و آرزوها و نشان دهنده نگرانی های ما در طول زندگی است. پس به هیچ وجه نمی توان آن را به منزله هشدار یا اخطار در نظر گرفت. یک خانم باردار نسبت به دگرگونی های جسمی و روحی بدنش به شدت حساس است و به همین دلیل بسیار مستعد دیدن این نوع خواب ها است.
دلیل دیدن کابوس و خواب های آشفته
موارد زیر از جمله عواملی هستند که می توانند دست به دست هم داده و منجر به دیدن خواب های آشفته در دوران بارداری شوند:
کم خوابی/ترس از مواجهه با مسائل ناشناخته، اضطراب و نگرانی از حس پذیرش مسئولیت مادری، می توانند از دلایل ایجاد کم خوابی باشند. ضمن آنکه پیدا کردن موقعیت مناسب برای خواب مشکل است و درد شکم و کمر نیز از علل دیگر کم خوابی در ماه های پایانی بارداری به شمار می روند.
طغیان احساسات مادری/ اغلب خانم های باردار برای سلامت جنین خود بسیار نگرانند. آن ها از فکر بروز اتفاقات ناخواسته برای جنین دائم در اضطراب بوده و نگرانند که نتوانند وظایف مادری خود را به خوبی ایفا کنند.
نوسانات هورمونی/ هرچند که دگرگونی های هورمونی در ایجاد این بی خوابی ها بی تأثیر نیستند. ولی نمی توانند خود به تنهایی عامل اصلی این کابوس ها به شمار روند. زیرا مطالعات انجام شده در کشور آمریکا نشان می دهد که برخی از پدران نیز در دوران بارداری همسرانشان دچار کابوس و خواب های آشفته می شوند.
آیا کابوس های شبانه برای مادر و جنین خطرناکند؟
کابوس هر قدر وحشتناک هم باشد ضرری برای جنین ندارد. در واقع این ضرر بیشتر متوجه مادر است زیرا این گونه خواب ها که نشأت گرفته از ترس و نگرانی شدید مادرند می توانند موجب اختلالات گوناگون خواب از قبیل صحبت کردن در خواب یا حتی راه رفتن در حین خواب شوند. البته بروز این مسئله چندان نگران کننده نیست، ولی باید نسبت به خطرات ناشی راه رفتن در خواب و احتمال افتادن یا سقوط از بلندی هوشیار بوده و جوانب احتیاط را کاملا رعایت کرد. دیدن کابوس ها و خواب های آشفته در دوران بارداری بسیار شایع است، ولی اکثر آن ها پس از زایمان و با تولد نوزاد پایان می یابند.
توصیه هایی برای مقابله با خواب های آشفته
رعایت اصول بهداشت خواب بهترین راه مقابله با کابوس ها است. بنابراین به هنگام خواب توصیه های زیر را رعایت کنید:
– پیش از خواب غذای سبک و در عین حال کافی میل کنید به طوری که نیمه شب با احساس گرسنگی از خواب بیدار نشوید.
– از مصرف نوشیدنی های محرک مثل چای و قهوه اجتناب کنید.
– در اتاقی ساکت و آرام بخوابید
– قبل از رفتن به رختخواب یک دوش آب ولرم بگیرید
– پیش از خواب دمنوش های آرام بخش میل کنید
– از تمرینات تن آرامی و تکنیک های تنفسی که در ایجاد آرامش و تمدد اعصاب مؤثرند استفاده کنید.
– از گل درمانی برای کاهش اضطراب و نگرانی های خود کمک بگیرید.
گل های شفابخش و موثر این شیوه درمانی عبارتند از:
شاه بلوط سفید که در رفع آشفتگی های ذهنی و از میان بردن اوهام و افکار مزاحم تأثیر بسزایی داشته و احساسات منفی را کاهش می دهد.
سیستوس یا رز کوهی که در رفع نگرانی و اضطراب و در نتیجه پیشگیری از خواب های آشفته مؤثر است.
با مراجعه به برخی داروخانه ها یا مراکز درمانی می توان این گیاهان را تهیه کرد. این شیوه درمانی به دلیل مبتنی بودن بر گیاهان طبی- گیاهی هیچ گونه عوارض جانبی در پی نداشته و می توان آن ها را با خاطری آسوده در دوران بارداری مصرف کرد. با این حال برای رفع هر گونه شبهه یا نگرانی بهتر است هر نوع درمان یا مصرف هر گونه دارو در این دوران تحت نظر پزشک باشد.
اگر این کابوس بسیار آزاردهنده باشد و باعث ترس و آشفتگی های شدید شما می شوند باید آن ها را جدی گرفت. در صورتی که با وجود برخورداری از حمایت عاطفی اطرافیان هیچ بهبودی در این وضعیت حاصل نشده و کابوس ها همچنان ادامه یافت. بلافاصله با یک پزشک روان شناس مشورت کنید تا علت دیدن این خواب ها را دریابید.
منبع خبر : لحظه نما
