اسید چرب امگا ۳ نوعی اسید چرب اشباع نشده است که در بدن ساخته نمی شود اما برای سوخت و ساز ضروری است.
این اسید چرب ضروری بیشتر در منابع گیاهی یافت می شود . به صورت دقیق تر در روغن های گرفته شده از مغزهای گیاهی و دانه های گیاهی و سبزیجات برگ سبز وجود دارد .
دریافت منظم اسیدهای چرب با زنجیره بلند امگا ۳ در دوران جنینی سبب محافظت از بدن در مقابل بسیاری از بیماریها میشود، جنین تا قبل از تولد DHA مورد نیاز خود را از مادر تأمین کرده و پس از تولد آن را از شیر مادر بدست میآورد.
شیر مادر به طور نسبی ۳ تا ۴ برابر بیش از هر ماده غذایی حاوی امگا ۳ و ۶ است.
مهارتهای اجتماعی، هماهنگی بین چشم و دست، میزان سرعت عمل و ضریب هوشی در این کودکان نسبت به کودکانی که مادرانشان از اسیدهای چرب استفاده نمیکنند، بیشتر است.
کودکانی که از شیر مادرانی تغذیه میکنند که در رژیم غذایی آنها ماهی به کار برده میشود، از قدرت بینایی بهتری نسبت به دیگر کودکان برخوردارند و علت این امر ذخیره امگا ۳ در شیر مادر و انتقال آن به نوزاد است. امروزه ثابت شده که استفاده از مکملهای روغن ماهی میتواند در کودکانی که رفتارهای بد اجتماعی از خود بروز میدهند تا حدودی تغییر ایجاد کند.
نکته قابل توجه این است که با وجود نقش مفید امگا ۳ در عملکرد صحیح سیستمهای عصبی، تولیدمثل، ایمنی، قلب و عروق، فرایندهای بیوشیمیایی، تنظیم تقسیم سلولی، تنظیم فشار خون و کاهش التهاب و دهها عملکرد دیگر در مصرف این ماده بایستی دقت لازم را به خرج داد.
از دانه های غنی از امگا ۳ می توان به تخم کتان و دانه خرفه اشاره کرد .
تخم کتان یا همان دانه بذرک ، دانه ای است مشابه با دانه کنجد ، با پوسته ای ضخیم تر و محکم تر است ، که به رنگ قهوه ای تیره وجود دارد .
این دانه با دارا بودن میزان بالائی از امگا ۳ می تواند در بدن به موادی به نام پروستاگلاندین تبدیل شوند ؛ پروستاگلاندین ها باعث کاهش تورم و التهاب در بدن می شوند . اسید چرب امگا ۳ باعث کمک به بهبود عملکرد سیستم عصبی و انتقال پیام های عصبی در بدن و نیز تقویت حافظه هم می شود .
ماهیهای روغنی شامل ماهی آزاد، اِسقُمری اطلس (نوعی ماهی تن)، قزلآلا و شاه ماهی از منابع سرشار امگا ۳ هستند و مصرف هفتگی این ماهیها توصیه شده است.
امگا ۳ بعنوان مادهای شناخته شده که خواص ضد التهابی دارد و برای پیشگیری از سکتههای قلبی و مغزی، التهاب مفصل (آرتروز)، سرطانها و افزایش تواناییهای ذهنی و پیشگیری از آلزایمر استفاده شده است.
مصرف به اندازه امگا ۳ بسیار بیخطر است، اما مصرف آن با دز بالا سیستم ایمنی بدن را سرکوب میکند و باعث تهوع، اسهال و احساس طعم ناخوشایند در دهان شده، جذب ویتامینهای K-A-D-E را کاهش میدهد و در بیماران دیابتی باعث بالا رفتن قند خون میشود.
آیا مکمل امگا ۳ احتمال سرطان پروستات در مردان را افزایش می دهد؟
با این حال سودمندی مصرف امگا ۳ موضوعی بحث برانگیز بوده و برخی پژوهشگران و پزشکان معتقدند دلایل کافی برای این نتیجهگیری وجود ندارد.
پژوهشگران مرکز هاچینسون در این تحقیق خون ۸۳۴ مرد مبتلا به سرطان پروستات را با خون ۱۳۹۳ مرد سالم مقایسه کردند.
نتایج نشان داد کسانی که میزان امگا ۳ در خونشان در بالاترین حد است ۷۱ درصد بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به نوع کشنده سرطان پروستات قرار دارند که به سرعت پیشرفت میکند و به سختی درمان می شود.
بعلاوه، در این افراد خطر ابتلا به نوع خفیفتر سرطان پروستات ۴۳ درصد بیشتر است.
این مقدار امگا ۳ در خون با خوردن هفتهای بیش از دو وعده ماهی آزاد ایجاد می شود.
دکتر آلن کریستال محقق ارشد این پژوهش با اشاره به نتیجه تحقیق دیگری که ۱۲ سال پیش انجام شده میگوید “ما یک بار دیگر نشان دادیم که مکملهای غذایی ممکن است مضر باشند.”
“هر چه تحقیقات بیشتری انجام می دهیم – و من در بیشتر دوران کارم در این تحقیقات شرکت کرده ام – متوجه می شویم که دزهای بالای مکملهای غذایی در پیشگیری از بیماری ها سودی ندارند و ممکن است حتی این خطر را افزایش دهند.”
هنوز روشن نیست این چربی چگونه باعث رشد تومور میشود اما برخی حدس می زنند شاید امگا ۳ سیستم ایمنی را ضعیف میکند یا اینکه به دیانای (DNA) آسیب میزند.
سرطان پروستات یکی از شایعترین سرطانهای مردان است و احتمال آن با افزایش سن بیشتر می شود. در بریتانیا این سرطان شایعترین سرطان در مردان است اما در کل ایران، هشتمین سرطان شایع در مردان است.
اخیرا در تحقیق دیگری که درباره سودمندی سلنیوم و ویتامین ای (E) در پیشگیری از سرطان پوستات انجام شد مشخص شد که سلنیوم تاثیری در پیشگیری ندارد و ویتامین ای این خطر را بیشتر هم می کند.
تاثیر امگا ۳ در پیشگیری از بیماریهای قلبی هم در چندین تحقیق که اخیرا انجام شده زیر سوال رفته است.
بررسی ۲۰ تحقیقی که روی هفتاد هزار نفر انجام شده است نشان داده که امگا ۳ خطر بیماریهای قلبی را کاهش نمیدهد.
با این حال برخی از متخصصان نتیجه تحقیق مرکز سرطان هاچینسون را قطعی فرض نکردهاند و معتقدند به تحقیقات بیشتری نیاز است.
دکتر ایان فریم از مرکز تحقیقات سرطان بریتانیا می گوید “مطالعات وسیعتر و پیچیدهتری لازم است تا بتوانیم خطرات امگا ۳ در رژیم غذایی را با منافع آن بسنجیم.”
سارا ویلیامز مسئول اطلاع رسانی مرکز تحقیقات سرطان بریتانیا میگوید: “شواهد این که امگا ۳ بر سرطان پروستات تاثیر میگذارد متناقض هستند و متاسفانه این تحقیق هم مسئله را حل نکرده است.”
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…