هر پدر یا مادری، به کمی استراحت و تنهایی نیاز دارد، اما به عقیده کارشناسان، اگر شما، دایم، به فرزندتان بگویید «مزاحم من نشو» یا «من کار دارم»، بهتدریج، این تصور را در ذهنش ایجاد میکنید که حرف زدن با شما بیهوده است؛ چون هیچوقت برای او وقت ندارید. بنابراین هرچه بزرگتر شود، کمتر در مورد مسایل و مشکلاتش، با شما صحبت میکند.
چی بگی، بهتره؟
بچهها باید از همین دوران کودکی بفهمند که بزرگترها به زمانی احتیاج دارند که فقط مال خودشان باشد. در این وقتها، میتوانید به او بگویید «من باید این کار را تمام کنم و احتیاج دارم که تو در سکوت، به نقاشی کردن ادامه بدهی. وقتی کارم تمام شد، با همدیگر به پارک میرویم.»
به من انگ نزن
از به کار بردن جملاتی مانند «خیلی بیعرضهای»، «چرا تنبلی میکنی؟»، «چرا آنقدر گستاخی؟» و… خودداری کنید. حتی لازم نیست این جملات را بهطور مستقیم به او بگویید تا باعث ناراحتیاش شوید. بچهها، دوتا گوش تیز دارند و وقتی والدین با هم حرف میزنند، صحبتهایشان را میشنوند و آنها را باور میکنند. صفتهایی را که شما به فرزندتان نسبت میدهید، بهراحتی به بخشی از شخصیت او تبدیل میشود و کودک، این ویژگی منفی را طبیعت خود فرض میکند.
چه کار کنی، درستتره؟
بهجای انگ زدن به کودک، رفتار نادرستش را گوشزد کنید. مثلا به او بگویید: «دوستت از اینکه جلوی بقیه بچهها، بهش توهین کردی، خیلی ناراحت شد. فکر میکنی چهطور میتوانی از دلش دربیاوری و خوشحالش کنی؟» به این ترتیب، کار اشتباه فرزندتان را قضاوت کنید، نه شخصیتش را.
به من نگو گریه نکن
«ناراحت نباش»، «مثل بچهها رفتار نکن»، «چه معنی داره که آنقدر ناراحت باشی» و…، جملاتی هستند که معمولا پدرها و مادرها، برای از بین بردن دلخوری فرزندشان استفاده میکنند، اما یادشان میرود که بچهها هم مثل آدمبزرگها، احساس ناراحتی میکنند و برای تسلای خاطر خود، به گریه کردن احتیاج دارند. متخصصان بخش حمایت از خانواده دانشگاه نوا در آمریکا، به والدین توصیه میکنند که در برابر احساسات منفی مثل غم و اندوه، از فرزندشان مراقبت کنند و این نکته را در نظر داشته باشند که گفتن جمله «ناراحت نباش» یا «گریه نکن»، نهتنها حالش را بهتر نمیکند، بلکه ممکن است فکر کند که داشتن چنین احساساتی، اشتباه است.
چهطور برخورد کنی، منطقیتره؟
بهجای «گریه نکن»، میتوانید با او همدردی کنید و بگویید «میدانم؛ حتما این موضوع، تو را خیلی ناراحت کرده» یا «موجهای دریا ممکن است ترسناک باشند، چون تو به آنها عادت نداری. اما من کنارت ایستادم و دستت را ول نمیکنم».
به من نگو چرا مثل بچه فلانی نیستی
گاهی الگو قرار دادن یک دوست، خواهر یا برادر، میتواند در تربیت کودک موثر باشد، اما باید این نکته را به یاد داشته باشید که کودک شما، شخصیتی منحصربهفرد دارد. پس، وقتی او را با دیگران مقایسه میکنید، به او میفهمانید که شخصیت فعلیاش را دوست ندارید یا دوست دارید او، آدم دیگری باشد و به این ترتیب، اعتمادبهنفس او را تضعیف میکنید.
چی بگی، بهتره؟
بهتر است فرزندتان را به انجام کارهای مختلف تشویق کنید و بهجای گفتن «دیدی دوستت چهطوری خودش، بند کفشش را میبندد» یا «ببین خواهرت تمام غذایش را خورد»، به او بگویید «آفرین که دکمههای لباست را بستی» یا «من خیلی خوشحال هستم که امروز، غذایت را کامل خوردی.»