انار رگهای گرفته ی قلب را باز می کند!

۸۵ درصد انار آب و ۱۰ درصد آن را قندهای ساده تشکیل می‌دهد. ۵‌/‌1 درصد پکتین دارد که حاوی چند نوع فیتواستروژن و برای دستگاه گوارش مفید است. انار منبع خوبی از ویتامین‌های B1، B2، B9 و ویتامین‌های C و K می‌باشد.
انار منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که نتایج تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد مصرف میوه انار و انگور قرمز و سبزیجات که حاوی پلی‌فنولیک هستند به میزان قابل‌توجهی از میزان مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی ـ عروقی، سکته‌های مغزی و سرطان‌های مختلف می‌کاهند. مواد آنتی‌اکسیدان از طریق تخریب رادیکال‌های آزاد حاصل از متابولیسم در بدن تأثیرات مفید خود را اعمال می‌کنند. در سال‌های اخیر مطالعات فراوانی در زمینه تأثیر بالقوه آنتی‌اکسیدان‌های پلی‌فنولیک در مجامع علمی مختلف انجام شده که نتایج این مطالعات مزایای فراوان مصرف میوه‌هایی که دارای رنگدانه قرمز هستند را نشان می‌دهد. انار، انگور قرمز و توت‌فرنگی ازجمله این میوه‌ها به شمار می‌روند. انار در این میان به دلیل دارا بودن مقادیر بالایی از این ترکیبات پلی‌فنولیک بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
انار در پیشگیری بیماری‌های قلبی ـ عروقی موثر است. نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف روزانه انار در افرادی که به درجاتی از تنگی و گرفتگی شریان کاروتید یا عروق کرونر دچار بوده‌اند طی چند سال، ۳۰ درصد کاهش در ضخامت چربی عروقی داشته‌اند.

فولات یا ویتامین B9 در برگ سبزیجاتی مانند اسفناج یا حبوبات مانند عدس و لوبیا و آب پرتقال وجود دارد. اخیراً انار و آب انار هم به عنوان منبعی غنی از فولات شناخته شده است. فولات نام شیمیایی این ویتامین و به شکل‌های شیمیایی مختلف وجود دارد. اسیدفولیک، پایدارترین شکل فولات است که به صورت مکمل یا افزوده ‌شده در غذاهای غنی‌شده وجود دارد. نقش این ماده در بدن مهم است. فولات به تکامل طبیعی لوله‌های عصبی جنین در ماه‌های اول دوران حاملگی و همچنین به رشد سریع سلول‌های عصبی در دوران کودکی و دوران حاملگی کمک می‌کند. همچنین این ویتامین برای تشکیل تمام سلول‌های بدن ضروری است چون به صورت کو آنزیم در تولید DNA که مولکول حاوی خصوصیات توارثی است نقش دارد و به جلوگیری از جهش و تغییرات DNA کمک کرده و از بروز سرطان جلوگیری می‌کند. فولات برای تشکیل هموگلوبین و تولید گلبول قرمز خون لازم و ضروری است. کمبود فولات باعث کم‌خونی و کمبود گلبول‌های قرمز می‌شود. فولات برای از بین رفتن غلظت هموسیستین خون مورد نیاز است.

هموسیستین یک نوع اسیدآمینه است که در خون وجود دارد و افزایش آن باعث تنگ یا گشادشدن دریچه قلب، سکته قلبی و بیماری‌های قلبی می‌شود. کمبود فولات باعث بروز برخی ناراحتی‌های روحی ـ روانی مانند زودرنجی، فراموشی و برخی ناراحتی‌های گوارشی و بی‌اشتهایی می‌شود.
فولات همراه با ویتامین B12 و ویتامین C به هضم غذا کمک کرده و قدرت مغز را در سالمندان تقویت می‌کند. طی تحقیقاتی افزایش فولات در رژیم غذایی سالمندان از آلزایمر و پارکینسون جلوگیری می‌کند.

* ترکیبات پلی‌فنولیک انار ۱۵ تا ۳۰ برابر در از بین بردن و خنثی کردن رادیکال‌های آزاد موفق‌تر عمل می‌کند به همین سبب انار در مقایسه با انگور و چای سبز تا ۳ برابر بیشتر موثر است.

* همچنین برخی میوه‌ها مانند انار حاوی فرم طبیعی آسپیرین و سالیسیلات هستند. به این ترتیب خطر تشکیل لخته خون، سکته و تصلب شرایین را کاهش می‌دهند و برای کاهش حملات قلبی مفیدند.

* انار در پیشگیری بیماری‌های قلبی ـ عروقی موثر است. نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف روزانه انار در افرادی که به درجاتی از تنگی و گرفتگی شریان کاروتید یا عروق کرونر دچار بوده‌اند طی چند سال، ۳۰ درصد کاهش در ضخامت چربی عروقی داشته‌اند.
* انار به علت خاصیت ضدالتهابی در کاهش فشار خون نیز مفید است. در مطالعه‌ای مصرف انار به کاهش ۲۰ درصد فشارخون منجر شده است.
گل انار، اسهال ساده را درمان می‌کند، برای این منظور باید گل انار را به صورت جوشانده یا دم کرده تهیه نمود و مانند چای با کمی شکر روزی سه مرتبه، یک فنجان میل نمود
* انار به علت وجود مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان‌های مختلف روی پیشرفت سرطان و پیشگیری از سرطان نیز موثر است. محققان در یک مطالعه که در نشریه معتبر سرطان چاپ شده به تعدادی از افراد مبتلا به سرطان پروستات روزانه یک لیوان آب انار دادند. با اندازه‌گیری P.S.A آنتی‌ژن اختصاصی پروستات نتایج دلگرم‌کننده‌ای به دست آمد. این افراد از درمان دیگری استفاده نمی‌کردند. دکتر پن توک، اورولوژیست و رئیس تیم تحقیقاتی اظهار امیدواری کرد شاید در آینده وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن در مقابل رادیکال‌های آزاد از بروز سلول‌هایی از جمله با اتصال به DNA از ایجاد تأثیرات سرطانی شدن جلوگیری کند.
* در بیماران دیابتی احتمال بروز بیماری‌های قلبی و تصلب شرایین بسیار بالا است. نتایج تحقیقات در بیماران دیابتی نشان داد مصرف انار با وجود ۱۰ درصد مواد قندی که دارد نه‌تنها باعث افزایش قند خون نمی‌شود بلکه در بهبود وضعیت قلبی ـ عروقی و پیشگیری از صدمات ناشی از قند خون بالا و اکسیداسیون چربی خون عروق نیز مفید است. افراد دیابتی می‌توانند روزانه یک لیوان آب انار را جزو برنامه غذایی خود داشته باشند.

دانشمندان برای انار خواص و آثار ذیل را برشمرده‌اند:
۱- مصرف انار شیرین برای معالجه ضعف و لاغری شدید بسیار مفید است.
۲- جوشانده پوست و گل انار به علت داشتن تانن قابض است و لذا در مورد اسهال خونی و خونریزی‌های شدید استعمال می‌شود.
۳- انار به علت داشتن پتاسیم و منیزیم در شستشوی خون موثر است و چون فعالیت کبد را زیاد می‌کند، در احتقان کبد موثر بوده و در رفع اوره و کلسترول و دفع سموم و تعادل مایعات بدن به خصوص خون نقش مهمی ایفا می‌کند.
۴- انار ضد سرماخوردگی است.
۵- انار به عنوان مفرح مصرف می‌شود.
۶- انار اشتهاآور است و بهتر است قبل از غذا مصرف شود.
۷- مصرف انار بوی بد دهان را از بین می‌برد.
۸- مصرف انار در معالجه راشیتیسم (نرمی استخوان)، کم خونی و ضعف اعصاب موثر است و به بدن نیرو می‌بخشد.
۹- پوست و ریشه انار برای دفع کرم کدو مفید است. جوشانده پوست یا ریشه انار را برای دفع انواعی از کرم‌ها می‌توان مصرف کرد به این صورت که سه مرتبه در روز خورده شود، البته باید قبلاً ۲۴ ساعت آن را در آب خیس کرد. انتخاب ریشه تر یا خشک تفاوتی ندارد.
مصرف دم کرده یا جوشانده برگ انار مانند چای، کم خونی، ضعف شدید پس از بیماری‌ها و خستگی شدید را بر طرف می‌کند
۱۰- مصرف انار شیرین تقویت کننده کبد و در معالجه یرقان (زردی) مفید است.
۱۱- مصرف انار شیرین صدا را صاف می کند و سرفه را تسکین می‌دهد.
۱۲- مصرف انار ترش و شیرین باعث تسکین خارش‌های بدن می‌شود. البته زیاده‌روی در مصرف انار ترش ایجاد زخم معده می‌کند.
۱۳- مصرف انار ترش زخم‌های دهان را درمان می‌کند، برای این منظور باید روزی چند بار آب انار ترش را در دهان نگاه داشت.
۱۴- رب انار از آب انار قوی‌تر و بهتر است و غم و اندوه را برطرف می‌کند.
۱۵- رب انار بر طرف کننده تشنگی شدید و رفع کننده التهاب افراد تب دار می‌باشد.
گل انار
۱۶- گل انار، اسهال ساده را درمان می‌کند، برای این منظور باید گل انار را به صورت جوشانده یا دم کرده تهیه نمود و مانند چای با کمی شکر روزی سه مرتبه، یک فنجان میل نمود.
۱۷- مالیدن جوشانده یا دم کرده گل انار برای التیام جراحات موثر است.
۱۸- مصرف و دم کرده یا جوشانده برگ انار به صورت مصرف چای، ضد استفراغ، اشتها آور و مقوی معده است.
۱۹- درد نیمه سر(میگرن) با خوردن دم کرده یا جوشانده برگ درخت انار درمان می‌شود.
۲۰- مصرف دم کرده یا جوشانده برگ انار مانند چای، کم خونی، ضعف شدید پس از بیماری‌ها و خستگی شدید را بر طرف می‌کند.
۲۱- انار خون را تصفیه می‌کند و تقویت کننده قلب است و اگر پیش از غذا خورده شود اشتها باز می‌شود.
۲۲- خوردن انار از ابتلا به بیماری قند جلوگیری می‌کند.
۲۳- خوردن انار باعث تصفیه و معتدل ساختن کبد می‌شود.
۲۴- انار ترش و شیرین حرارت معده و غلیان و فشار خون را فرو می‌نشاند.
۲۵- برای درمان صفرا، ناراحتی معده، تب‌های صفراوی، یرقان، خارش و ناراحتی‌های پوستی می‌توان آب انار ترش و شیرین را با پیه آن و شکر خام بهم بمالند و معجونی تهیه کنند که مقدار ۵ تا۱۰سیر آن برای مداوای امراض فوق بسیار مفید است.
۲۶- گل انار جهت درمان خونریزی لثه‌ها و زخم‌های دهان مفید است.
۲۷- خوردن آب انار شیرین مخلوط با شکر و نشاسته برای درمان درد سینه و سرفه کاملاً موثر است.

خواص رب انار
وقتی صحبت از رب انار به میان می‌آید، اشاره به خواص همان انار مطرح می‌شود، فقط با این تفاوت که در کل، انار سرشار از ترکیباتی به نام «پلی‌فنول» ها است که باعث پایین آمدن کلسترول بد خون یعنی LDL شده و اجازه نمی‌دهد صفحات چربی در عروق تولید شوند.
فراموش نکنید که انار، مواد مغذی بسیاری دارد یعنی در هر ۱۰۰ گرم از این میوه ۲۴۰ میلی‌گرم پتاسیم، ۳ گرم فیبر، ۱۳ میلی‌گرم ویتامین ث، ۸۰ درصد آب و ۵۰ کیلوکالری انرژی یافت می‌شود. در ضمن، مقداری آهن دارد، ولی به عنوان منبع آهن نمی‌توان روی آن حساب کرد. میزان قندش نیز به حدی است که باعث منع مصرف بیماران دیابتی نمی‌شود. درباره پلی‌فنول‌ها باید بگوییم که آن‌ها ترکیباتی هستند که در اکثر میوه‌ها و سبزی‌ها به خصوص شاه‌توت و انگور قرمز وجود دارند و البته در انار بیشتر به چشم می‌خورند. در ضمن، اسید الایژیک یکی از مهم‌ترین ترکیباتی است که در میوه‌های دیگر کمتر دیده شده اما ویژگی انار و رب آن مربوط به وجود همین اسید است.

رنگ رب انار کاملاً وابسته به شرایط فرآیند است، به طوری که هرگاه تبدیل آب انار به رب در دمای پایین یا زمان حرارت‌دهی کوتاه انجام شود، رنگ محصول قرمز خوش‌رنگ خواهد شد و با افزایش میزان حرارت یا زمان حرارت‌دهی، رنگ به سمت قهوه ای سوخته میل می‌کند.

بعضی‌ها نسبت به خوردن این میوه و رب آن در طعم‌های مختلف حساسیت نشان می‌دهند، ولی بهتر است بدانید که معده خود اسیدکلریدریک ترشح می‌کند. افراد معدودی هستند که با مصرف انار ترش یا رب انار ترش، معده‌شان دچار مشکل می‌شود، زیرا ترشحات معده هر فرد نسبت به ترشی یک نوع عکس‌العمل نشان می‌دهد. اسید معده فرآیند هضم غذا را به عهده دارد، حال مصرف میوه‌های ترش زمانی مانع هضم غذا می‌شود که فرد خود این علت را درک کند، یعنی مصرف رب انار ترش یا ملس یا شیرین بسته به ذائقه و تحمل معده هر فرد می‌تواند پیامدهای مختلفی داشته باشد و این موضوع به خوب و یا بد بودن رب انار بر نمی‌گردد.

یادتان باشد که وقتی رب این میوه تهیه می‌شود، پلی‌فنول و اسید الایژیک آن در اثر حرارت از بین نمی‌رود و تنها ویتامین C آن کاهش پیدا خواهد کرد. پس رب انار نیز ارزش غذایی بسیار دارد، البته اگر از انار مرغوب و طی فرآیند بهداشتی تهیه شده باشد.

کیفیت رب انار
جنبه‌های مهم در تعیین کیفیت هر محصول غذایی شامل طعم، رنگ، بو، ارزش غذایی و بافت آن است. در مورد رب انار که به دلیل مایع بودن، بیشتر به مواد غذایی دیگر افزوده می‌شود، بافت اهمیت چندانی ندارد، بلکه قوام رب، حائز اهمیت است.
ترکیبات شیمیایی عامل بو و قسمتی از طعم در رب انار مانند هر ماده غذایی دیگر اکثراً فرار هستند و در شرایطی که تغلیظ آب انار به رب صورت گیرد، قبل از آب تبخیر می‌شوند و از محصول خارج می‌گردند، مگر اینکه با انجام تقطیر، بخارات آن را جدا نموده و به صورت اسانس به محصول نهایی اضافه کنند. بخش دیگری از ترکیبات تشکیل دهنده طعم، غیر فرار هستند ولی قسمتی از آن‌ها در اثر واکنش‌های شیمیایی در طی تغلیظ به ترکیبات دیگر تبدیل می‌شوند. در نهایت قسمتی از طعم نیز ناشی از واکنش‌های مزبور است.
ترکیب‌های شیمیایی تعیین کننده ارزش غذایی نیز عموماً کاهش یافته و میزان این کاهش به شرایط فرآیند وابسته است. رنگ نیز یکی از معیارهای مهم تعیین کننده کیفیت و به ویژه بازارپسندی و جذب خریدار است.
رنگ رب انار کاملاً وابسته به شرایط فرآیند است، به طوری که هرگاه تبدیل آب انار به رب در دمای پایین یا زمان حرارت‌دهی کوتاه انجام شود، رنگ محصول قرمز خوش‌رنگ خواهد شد و با افزایش میزان حرارت یا زمان حرارت‌دهی، رنگ به سمت قهوه ای سوخته میل می‌کند.

رب انار
دستورالعمل تهیه رب انار
* انارهایی که دانه‌های قرمز روشن داشته باشند، رب خوش‌رنگ‌تری دارند. گرچه تمام گونه‌های انار مرسوم، برای تهیه رب قابل استفاده هستند، اما انارهای دانه قرمز توصیه می‌شوند.
* لازم است ابتدا قسمت‌های زائد و گندیده و آثار کرم خوردگی انارها را ببرید و جدا کنید و سپس قسمت‌های مانده را کاملاً بشویید تا حتی‌الامکان از ورود گرد و غبار و آلودگی به داخل محصول پیشگیری گردد.
* برای بریدن انارها لازم است جنس کارد از فولاد ضد زنگ باشد و به هیچ وجه از کاردهایی که جنس آن‌ها فولاد معمولی است، استفاده نکنید.
* برای آب‌گیری بهتر است ابتدا دانه‌ها را از پوست و پرده‌های داخلی جدا کنید. در صورتی که این امکان وجود نداشته باشد، می‌توانید انارها را با پوست بفشارید، به شرطی که از وارد کردن ضربه و یا فشار بیش از حد به آن‌ها جلوگیری شود. ظروف مورد استفاده برای آب‌گیری و نگهداری آب انار نباید از جنس آهن باشند. ظرف‌های پلاستیکی یا استیل زنگ نزن برای این کار مناسب هستند و در مواردی که استفاده از این ظرف‌ها امکان‌پذیر نباشد، از ظرف‌های آلومینیومی، شیشه‌ای یا لعاب‌دار می‌توانید استفاده کنید.
* یکی از نکات مهمی که برای تولید رب انار خوب باید مورد توجه قرار گیرد، جداسازی کلوئیدها و ذرات معلق آب انار است. به این منظور باید پس از تهیه آب انار آن را به مدت دو ساعت در حالت ساکن قرار دهید تا ذرات معلق در آن به آرامی ته نشین شوند، به طوری که یک لایه آب انار زلال در بالا و یک لایه حاوی ذرات ته نشین شده در زیر تشکیل گردد. ضخامت لایه زلال حداقل چهار برابر ضخامت لایه زیرین است. برای اینکه رب انار کدر نباشد، باید از لایه زلال استفاده کنید. برای جداسازی این دو لایه بهتر است ظرفی که آب انار به حالت ساکن در آن قرار می‌گیرد در حد امکان بلند و باریک باشد و در فاصله یک پنجم ارتفاع ظرف از کف آن یک شیر نصب شده باشد. در این صورت پس از دو ساعت ساکن قرار دادن آب انار، با باز کردن این شیر لایه زلال آب انار تخلیه می‌شود.
اسید الایژیک یکی از مهم‌ترین ترکیباتی است که در میوه‌های دیگر کمتر دیده شده
اما ویژگی انار و رب آن مربوط به وجود همین اسید است
برای بار دوم یادآوری می‌شود که جنس ظرف و شیر مذکور نباید آهنی باشد و بهتر است از جنس پلاستیک، استیل زنگ نزن، لعاب‌دار و یا شیشه‌ای باشد. از آب انار ته ظرف که حاوی ذرات معلق است می‌توان رب انار درجه دو تولید نمود. در صورتی که آب انار را قبل از جداسازی ذرات معلق حرارت دهید، این ذرات پایدار شده و ته‌نشین نخواهند شد.

اساس تولید رب انار
میوه تازه، تمیز، کاملاً رسیده و عاری از آلودگی درخت انار پس از فشردن، صاف کردن و غلیظ کردن به صورت محصولی نیمه سیال (با حداقل ۶۵ درصد ماده خشک محلول در آب)، تحت خلأ حرارت می‌بیند و رب انار حاصل می‌شود. تحقیقات نشان داده است که برای تولید یک کیلوگرم رب انار، تقریباً ۱۰ کیلوگرم انار مورد نیاز می‌باشد.

نشانه‌گذاری
موارد زیر باید به صورت خوانا بر روی بسته‌بندی رب انار ذکر گردند.
* نام و نشانی تولید کننده.
* نام محصول.
* مواد متشکله.
* شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت.
* تاریخ تولید و انقضای مصرف.
* شماره سری ساخت.
* وزن خالص.
* عبارت «ساخت ایران».

رب انار
نــکات مـهــم
* برای حفظ رنگ قرمز لازم است تبدیل آب انار به رب در مدت زمان هرچه کوتاه‌تری انجام شود و آزمایش‌های انجام شده نشان می‌دهند که زمان حدود ۵ دقیقه برای این منظور مناسب است، بنابراین لازم است زمان حرارت‌دهی با توجه به توضیحات زیر تنظیم گردد.

در صورتی که برای تهیه رب از ظروفی مثل قابلمه، دیگ و یا پاتیل استفاده می‌کنید، زمان حرارت‌دهی لازم برای تبدیل آب انار به رب به دو عامل وابسته است که عبارتند از: حرارت (میزان شعله) و حجم آب انار داخل ظرف در لحظه شروع حرارت‌دهی. بنابراین برای تنظیم زمان لازم می‌توانید هر یک یا هر دو عامل را تغییر دهید. به عنوان مثال هرگاه وضعیت شعله گاز و ظروف به گونه‌ای باشد که ۱۰ لیتر آب انار طی یک ساعت به رب تبدیل گردد، می‌توانید با افزایش شدت شعله به ۱۰ برابر مقدار اولیه، زمان لازم را به حدود ۶ دقیقه کاهش دهید. در صورتی که افزایش شدت شعله مقدور نباشد با به کار بردن حجم یک لیتر آب انار به جای ۱۰ لیتر، می‌توانید زمان مزبور را به حدود ۶ دقیقه کاهش دهید. نقطه پایان حرارت‌دهی هنگامی است که کف زیاد و پایداری بر روی رب در حال جوشش ایجاد شود. لازم به یادآوری است که همواره قبل از وارد کردن آب انار تازه به ظرف، باید تمام رب انار قبلی را از ظرف، تخلیه کنید چون مقدار رب باقیمانده قبلی در طی حرارت‌دهی جدید، قهوه‌ای شده و به رنگ محصول آسیب وارد می‌کند.
* لازم است رب انار تولید شده را هرچه سریع‌تر سرد کنید.
* ظروف بسته‌بندی را کاملاً پر کنید و درِ آن‌ها را به طور محکم و غیرقابل نفوذ ببندید چون اکسیژن نیز مانند حرارت باعث تخریب رنگ قرمز رب انار و تبدیل آن به رنگ قهوه‌ای می‌گردد. بهتر است از ظروف شیشه‌ای نیم کیلویی یا کوچک‌تر استفاده کنید، به طوری که فاصله بین شروع مصرف تا اتمام آن طولانی نباشد.