روز ۱۳ پرىود سونوگرافی انجام دادم دو فوليكول ۲۶ در تخمدان راست و فولیکول ۱۵ در تخمدان چپ داشتم. آيا احتمال باردارى هست؟
پاسخ مشاور:
سلام بله احتمال باروری وجود دارد. اندازه فولیکول ۱۸ تا ۳۰ میلی متر برای بارداری مناسب است. با فولیکول ۲۶ م م احتمال بارداری بیشتر است. می توانید به قصد بارداری نزدیکی داشته باشید.
فولیکول چیست؟
فولیکول تخمدان (Ovarian follicle) که از نام انگلیسی آن به فارسی آمده است، به توده های کوچک و به شکل کره (گرد) در تخمدان زنان گفته می شود که دور تا دور آن توسط سلول های بافت تخمدانی احاطه شده است. در واقع هر فولیکول تخمدان شامل یک تخمک (سلول جنسی ماده) است که توسط سلول های بافت تخمدانی احاطه شده و سلولهای فولیکول عبارتند از : “تخمک، سلولهای گرانولوزا (granulosa) و سلولهای تکا (theca) لایههای داخلی و خارجی”. در هر دوره پریود (قاعدگی) یک (یا به ندرت چند عدد) از فولیکول تخمدان رشد کرده و تخمک آن آزاد می شود.
چرخه رشد و آزاد شدن فولیکول بر اساس هورمون های جنسی بین ۲۸ تا ۳۵ روز بوده و برای هر زن متفاوت است. زمانی که فولیکول ها بالغ میشوند مقدار زیادی استرادیول که نوعی استروژن است ترشح میکنند. استروژن ها شروع به تشکیل یک لایه جدید در اندومتر رحم میکنند.
استروژن نیز باعث تحریک کریپت ها در سرویکس رحم میشوند تا موکوس بارور سرویکس را تولید کنند. مرحله لوتئال در چرخه تخمدان به دنبال مرحله فولیکولی ایجاد میشود یعنی بعد از تخمک گذاری، “هورمون LH” سبب میشود تا سلول های فولیکول که پاره شده اند رشد کرده و تشکیل تودهای به نام جسم زرد را بدهند.
به عبارت بهتر فولیکول تخمدان ها محل ذخیره تخمک های تخمدان هستند و هورمون های جنسی زنانه مانند پروژسترون و استروژن را تولید می کنند. فولیکول ها در ماه رشد می کنند و در هر سیکل یک تخمک را بالغ می کنند که قدرت باروری داشته باشد.
از نظر فیزیولوژی هر نوزاد دختر زمانیکه متولد می شود، حدود ۱۵۰،۰۰۰ تخمک نارس در تخمدان های راست و چپ او وجود دارد که ذخیره ای برای قدرت باروری او می باشد. سپس با بالغ شدن دختر، در هر سیکل قاعدگی، فولیکول های تخمدان او برای غالب شدن بر هم (به جهت بالغ شدن) با هم رقابت میکنند تا نهایتا رشد یکی از فولیکول ها در تخمدان به نتیجه رسیده و شروع به رشد کردن و بالغ شدن می کند تا در زمانیکه تخمک خود را آزاد کند. به این فولیکول پیروز “فولیکول گراف” گفته می شود و تخمک آزاده شده از فولیکول، پس از ترکیب شدن با اسپرم هستهٔ اولیهٔ جنین را تشکیل میدهد. جانداری که سازندهٔ اسپرم است جاندار نر و سازندهٔ تخمک را جاندار ماده میگویند.
تخمک گذاری چیست؟
تخمک گذاری بخشی از چرخهٔ قاعدگی ماهانهٔ یک زن سالم است و معمولاً در میانه های چرخه ی تخمک گذاری، عادت ماهانه (پریود) رخ میدهد. تخمک گذاری به آزاد شدن تخمک بالغ و در دسترس قرار گرفتن آن برای بارورسازی گفته میشود. هنگامی که یک دختر زاییده میشود، تخمدان های او دارای میلیون ها تخمک نا بالغ است که به طور معمول در هر ماه تنها یک تخمک، بالغ و رها میشود.
پس از آن بر اثر رابطه جنسی زناشویی، به محض ورود یک اسپرم و اتصال آن اسپرم به تخمک، آن تخمک در واقع بارور شده و زن حامله (آبستن) میشود. به محض بارور شدن تخمک، تخمک بارور شده، یک مادهٔ خلطی شکل را به نام زونا پلوسیدا (Zona pellucida)، که ماده ای بسیار محکم است، دور خود تولید میکند و به این طریق از ورود دیگر اسپرم ها به درون تخمک جلوگیری می نماید و دیگر هیچ اسپرمی توانایی نفوذ به تخمک را پیدا نمی کند. سپس تخمک وارد رحم شده و آغاز به رشد میکند. البته گاهی هم به دلیل چسبندگی لولهٔ رحمی تخمک وارد رحم نمیشود و همانجا آغاز به رشد میکند که در این صورت وضعیت خطرناکی را پیش میآورد.
اندازه طبیعی فولیکول برای بارداری چیست؟
اندازه طبیعی فولیکول تخمدان (فولیکول نرمال و بالغ) که برای لقاح و تخمک گذاری آماده شده است، دارای حدود ۱۸ تا ۳۰ میلی متر قطر است.