همسر من اسپرمش صفره یعنی تو آزمایشش این طور نشون داده. ما چطوری می تونیم بچه دار بشیم؟ درمانش چیه؟
پاسخ:
آزواسپرمی به معنای نبود اسپرم در آنالیز مایع منی است.
آزواسپرمی علائم خاصی ندارد، مگر اینکه ثانویه به سندرم خاصی باشد که آن هم علائم ژنتیکی ناشی از سندرم را دارد.
لازم است ۲ آزمایش اسپرم با فاصله مناسب (۲ تا ۷ روز پس از آخرین نزدیکی یا تخلیه اسپرم) انجام شود و صفر بودن اسپرم در این دو آزمایش تأیید شود.
آزواسپرمی ممکن است در اثر مشکلات زمینه ای بافت بیضه و یا در اثر مشکل انسدادی در مجاری عبور اسپرم (وازودفران) و یا در اثر اختلالات هورمونی به وجود آید.
درمان آزواسپرمی
اگر این مسئله مربوط به اشکال سلول های اسپرم ساز بافت بیضه باشد، از نمونه برداری میکروسکوپی دو طرفه از بافت بیضه انجام می شود که اگر اسپرمی یافت نشود، چاره ای جز درمان جایگزین ندارد.
اگر این مسئله در اثر استفاده از داروهای هورمونی و یا ناشی از اختلالات هورمونی بدن باشد، بعد از آزمایشات هورمونی، متخصص اقدام به هورمون تراپی با دوز مشخص می نماید و پس از طی دوران درمان هورمونی تکرار آزمایش اسپرم تغییر شرایط را نشان خواهد داد که البته درمان این مسئله هم ۱۰۰% نیست.
در صورتی که آزواسپرمی ناشی از مشکلات انسدادی مثل انسداد مجاری اسپرم بر (وازودفران) باشد، پس از نمونه برداری از بافت بیضه یا کشیدن منی از مجاری وازدفران با سرنگ، اگر به وسیله نمونه برداری از بافت بیضه باشد و سلول های یافت شده قابلیت فریز را داشته باشد، همان را فریز می کنند برای درمان های ART (ICSI/IVF) استفاده شود و یا در صورتی که با کشیدن مایع از مجاری، منی حاوی اسپرم باشد، همین کار را روز IVF/ICSI تکرار می کنند و از اسپرم برای باروری تخمک استفاده می کنند.
درمان آزواسپرمی انسدادی
روش های مختلفی برای درمان آزواسپرمی انسدادی وجود دارد. این درمان ها بستگی به وضعیت بیمار انتخاب می شوند. در ادامه به برخی از مهمترین این روش ها اشاره می کنیم
بازکردن مجرای انزالی
یکی از قسمت هایی که اسپرم برای ملحق شدن به مایع منی از آن عبور می کند، مجرای انزالی است. در بسیاری از بیماران این قسمت دچار مشکل شده است که به راحتی قابل درمان است. برای درمان این مشکل از طریق مجاری ادراری مجرای انزالی را بازگشایی می کنند.
پیوند لوله منی بر (واز)
از قسمت های مهمی که اسپرم برای رسیدن به مایع منی طی می کند، لوله منی بر است. در علم به این قسمت Vasoepididymostomy می گویند. یکی از سخت ترین موارد درمان آزواسپرمی انسدادی زمانی است که مشکل در این بخش ایجاد شده باشد.
درمان این مشکل با یک عمل جراحی سخت که درصد موفقیت نیز بسیار پایین است انجام می شود. این عمل در شرایط عادی ۳ ساعت به طول می انجامد و تمامی مراحل عمل به کمک میکروسکوپ انجام می شود.
درمان آزواسپرمی غیر انسدادی
همانطور که گفتیم در آزواسپرمی غیر انسدادی بیضه ها قادر به تولید اسپرم نیستند و به همین علت است که مرد توانایی بچه دار شدن ندارد و با اصطلاح نابارور است. تا چند سال گذشته هیچ راهکاری برای درمان این نوع بیماری وجود نداشت اما با پیشرفت هایی که در علوم مختلف ایجاد شده که می تواند امیدهایی را برای درمان بیماری ایجاد کند.
اگر اندازه بیضه ها طبیعی و میزان هورمون FSH بالا نباشد، امکان دارد با استفاده از دارو توانایی تولید اسپرم در فرد ایجاد شود.
اگر عدم توانایی تولید اسپرم به علت عدم جراحی به موقع بیضه ای باشد که نزول کرده بوده، ممکن است با استفاده از برخی داروها این قسمت را وادار به تولید اسپرم نمود. در این حالا آزواسپرمی تا حدودی برطرف خواهد شد.
اگر در نمونه برداری هایی که از منی می شود مقدار کمی اسپرم مشاهده شود، امیدی برای باروری وجود دارد. از این اسپرم می توان برا یلقاح در آزمایشگاه استفاده کرد.