پرولاکتین هورمونی است که توسط غده هیپوفیز ایجاد و مسئول تحریک پستان برای توسعه شیر در مادران شیرده و همچنین توسعه طبیعی سینه در تمام زنان است. در واقع، در یک مادر شیرده، مکیدن نوزاد پرولاکتین را آزاد و سبب پر کردن پستان با شیر می شود. حتی در دوران بارداری، سطح پرولاکتین افزایش می یابد که باعث بزرگ شدن سینه ها در آماده سازی برای شیردهی می شود.
تولید بیش از حد پرولاکتین می تواند در زنان و مردان رخ دهد و می تواند سبب قاعدگی نامنظم در زنان، ناباروری و ناتوانی جنسی در مردان شود. سطح بالای پرولاکتین نیز مسئول افزایش رضایت جنسی می باشد آنها می توانند چرخه طبیعی تخمدان را سرکوب نماید با این حال پرولاکتین بیش از حد با کم کاری تیروئید، استرس اختلال نعوظ در مردان همراه می باشد. لذا در این شرایط، راه های طبیعی برای کاهش پرولاکتین مورد استفاده قرار می گیرد. چندین منابع غذایی وجود دارد که برای کاهش پرولاکتین مفید می باشد.
پزشکان اغلب زمانی که به یک تومور هیپوفیز مشکوک باشند و یا دیگر شرایط مربوط به سطح پرولاکتین بالا مانند ناباروری، قاعدگی نامنظم و یا تولید شیر از پستان ( بدون تولد فرزند ) تست پرولاکتین را سفارش می دهند.
مطلب پیشنهادی: پرولاکتین بالا (هایپرپرولاکتینمی) چیست؛ علائم، علل، روش اندازه گیری و درمان آن
رژیم غذایی برای پرولاکتین بالا
برای پرولاکتین بالا غذاهای روی دار بخورید
غذاهایی که دارای مقدار روی بالا هستند توصیه می شود. روی با ویتامین B6 برای مدیریت فرایند متابولیک بدن که سبب کاهش سطح پرولاکتین می شود. روی همچنین برای زنان برای مدیریت نشانه های مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی مفید است.
- گوشت قرمز
- میگو
- صدف
- پنیر گودا
- لوبیا چیتی
- لوبیا سبز
- سویا
- بادام زمینی
- سویا
- دانه های آفتابگردان
منابع طبیعی روی می باشد.
مردان ۱۹ سال و بالاتر ۱۱ میلی گرم روی در روز و زنان نیاز به ۸ میلی گرم روی در روز و زنان باردار و همچنین زنانی که در تغذیه با شیر مادر هستند ۱۱ تا ۱۳ میلی گرم در روز روی برای سلامت مطلوب نیاز دارند. روی نیز می تواند به عنوان یک مکمل در یک دوز از یک کپسول ۵۰ میلی گرمی یک بار در روز برای کمک به کاهش سطح پرولاکتین مصرف شود.
غذاهای دارای ویتامین B6 برای پرولاکتین بالا مفید است
ویتامین B6 با روی کار می کند برای حفظ سطح متعادل هورمون و برای کمک به کاهش سطح پرولاکتین به طور طبیعی مفید است. مردان نیاز به ۱٫۳- ۱٫۷ میلی گرم روزانه ویتامین B6، در حالی که زنان نیاز به ۱٫۲- ۱٫۵ میلی گرم ویتامین B6 هر روز دارند و زنان باردار ۱٫۹ میلی گرم ویتامین B6 نیاز و مادران شیرده به ۲ میلی گرم روزانه ویتامین B6 برای سلامت مطلوب نیاز دارند.
منابع طبیعی غذایی سرشار از ویتامین B6 شامل:
- آرد غلات کامل
- جوانه گندم
- جگر گوساله
- دانه آفتابگردان
- سبوس
- هویج
- برنج قهوه ای
- سویا
- اسفناج
- پنیر
- عدس
- میگو
- ماهی قزل آلا
- ماهی تن
- بوقلمون
- مرغ
گیاه Chasteberry برای کاهش سطح پرولاکتین
در یک مطالعه کارشناسی که در مجله پزشک خانواده آمریکایی منتشر شده است دکتر بئاتریکس Roemheld-هام از دانشگاه پزشکی و دندانپزشکی و رابرت وود جانسون از دانشکده پزشکی نیوجرسی ادعا می کنند که استفاده از chasteberry گاهی اوقات ثابت می کند که در کاهش سطح هورمون پرولاکتین موثر است. دوزهای پایین گیاه chasteberry منجر به افزایش پرولاکتین، در حالی که دوزهای بالاتر گاهی اوقات سطح پرولاکتین را در برخی از افراد کاهش دهد. این گیاه را می توان به عنوان یک چای مصرف کرد و یا شما می توانید ۲۰ تا ۴۰ میلی گرم از عصاره chasteberry را با آب مخلوط و هر روز مصرف کنید.
در حالی که هیچ شواهدی از تداخلات دارویی با chasteberry دیده نشده است ولی شاخ و برگ گیاهان می تواند اثرات دوپامینرژیک داشته باشد و باعث آزاد شدن دوپامین شده و احتمالا می تواند با داروهای مورد استفاده در درمان بیماری پارکینسون، مانند متوکلوپرامید و بروموکریپتین تداخل نماید استفاده از این گیاه در دوران بارداری و شیردهی زمان توصیه نمی شود زیرا مطالعات کافی برای حمایت از استفاده این گیاه وجود ندارد. قبل از مصرف این گیاه برای تعیین اینکه آیا آن برای نیازهای شما مناسب است با یک پزشک مشورت کنید.
ویتامین B کمپلکس و ویتامین E به طور منظم با توجه به نیاز روزانه با نسخه پزشک توصیه می شود.
مکمل های گیاهی مانند ریشه شیرین بیان، زنجبیل، فلفل برای کاهش سطح پرولاکتین در طول زمان در هر دو مردان و زنان موثر است.
قبل از مصرف هر گونه مکمل های غذایی با پزشک خود مشورت نمایید.
مطلب پیشنهادی: آزمایش پرولاکتین چیست؟ (کاربرد ها، نحوه انجام آزمایش و عوارض جانبی آن)
روش درمان پرولاکتین بالا چیست؟
افراد دارای سطح بالای پرولاکتین که علائم خفیف دارند و یا بی علامت هستند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. برای علائم آزار دهنده و یا سایر مشکلاتی که به علّت هیپرپرولاکتینمی بروز می کنند نوع درمان بستگی به علّت ایجاد آن دارد. انتخاب روش درمانی به علت زمینهای بیماری بستگی دارد. میزان پرولاکتین خون برخی از افراد بالاست، اما هیچ علائم و نشانهای از خود بروز ندادهاند و ممکن است نیازی به اقدام برای درمان این افراد نباشد. روشهای درمان پرولاکتین بالا عبارتند از:
تجویز دارو برای درمان پرولاکتین بالا
داروهای بروموکریپتین و کابرگولین موجب کاهش تولید پرولاکتین میشوند. انجام دارودرمانی برای اکثر افراد مبتلا به پرولاکتینوما به خوبی نتیجه میدهد.
جراحی برای برداشتن تومورهای غده هیپوفیز
درصورتیکه داروها برای کاهش تولید پرولاکتین موثر نباشند، جراحی انجام میشود. همچنین در صورتی که تومور غده هیپوفیز باعث بروز اختلالات بینایی شده باشد نیز نیاز به انجام جراحی میباشد.
پرتودرمانی برای کاهش پرولاکتین
در موارد نادر، درصورتیکه دارو درمانی و جراحی موثر نباشند، برای کوچک کردن تومورهای غده هیپوفیز از پرتو درمانی استفاده میشود.همچنین برای درمان مشکل بالا بودن پرولاکتین که علت آن نامعلوم است نیز از داروهای بروموکریپتین و کابرگولین استفاده میشود. مشکل کمکاری تیروئید نیز با تجویز داروهای حاوی هورمون تیروئید درمان میشود و با درمان مشکل کم کاری تیروئید، میزان پرولاکتیم خون نیز به صورت طبیعی خواهد شد. در صورتی که بالا بودن پرولاکتین بر اثر مصرف دارو ایجاد شده باشند، پزشک شما سعی میکند داروی شما را عوض کند.
پرولاکتین بالا ناشی ناشی از پرولاکتینوما
حتی در صورت وجود تومور ترشح کننده پرولاکتین در هیپوفیز ممکن است درمان خاصی لازم نباشد. در صورت لزوم قدم اول در درمان این تومور تجویز داروهایی است که تولید پرولاکتین را کاهش داده و تومور را کوچک می کنند. دارویی که اغلب استفاده می شود کابرگولین است. بروموکریپتین گزینه بعدی است. هر دوی این داروها در اکثر افراد به خوبی اثر میکنند.
پس از حدود دو سال درمان، در صورتی که تومور شما از بین رفته باشد و سطح هورمون پرولاکتین بالا نباشد، میتوانید با صلاحدید پزشک خود میزان دارو را به تدریج کم و یا آن را قطع کنید.
به این علّت که تومور ممکن است مجدداً رشد کند، پس از قطع درمان نیز شما باید برای معاینه و بررسی های لازم به پزشک خود مراجعه کنید. فواصل این پی گیری ها را پزشک به شما خواهد گفت.
در بعضی از بیماران، مصرف دارو سطح هورمون را پایین نمی آورد و یا تومور را کوچک نمی کند. در این حالت ممکن است لازم باشد مقدار بیشتری دارو مصرف کنید. در صورتی که باز هم دارو مؤثر نبود و یا شما دچار عوارض جانبی استفاده از دارو شُدید، ممکن است لازم باشد برای برداشتن تومور عمل جراحی صورت بگیرد.
احتمال اینکه عمل جراحی و داروها مؤثر نباشند خیلی کم است. در این موارد پرتودرمانی می تواند گزینه ای مناسب برای کوچک کردن تومور باشد. پرتودرمانی همچنین در مواردی که پرولاکتینوما مهاجم (توموری که به سرعت در حال رشد و گسترش است) باشد و یا در موارد نادری که تومور بدخیم است، برای کوچک کردن تومور مورد استفاده قرار میگیرد.
پرولاکتین بالا ناشی از مصرف داروها
در صورتی که پزشک شما فکر کند دارویی که شما در حال مصرف آن هستید باعث افزایش پرولاکتین شده است، ممکن است به شما بگوید که دارو را حداقل به مدت سه روز قطع کنید.(داروهای خود را بدون این که پزشک به شما بگوید قطع نکنید).
پس از طی شدن دوره قطع دارو پزشک مجدداً دستور انجام آزمایش خون برای اندازه گیری سطح پرولاکتین را خواهد داد تا بررسی کند سطح هورمون به میزان طبیعی برگشته است یا خیر. در صورتی که شما ناگزیر از مصرف دارو باشید پزشک برای شما داروی مشابهی را که اثری بر سطح پرولاکتین ندارد تجویز خواهد کرد. در صورتی که جایگزین مناسبی برای داروی شما در دسترس نباشد پزشک ممکن است برای شما داروی کابرگولین و یا بروموکریپتین تجویز کند تا تولید پرولاکتین را کاهش دهد. در صورتی که شما دچار نازایی، کاهش میل جنسی، و یا از دست دادن عملکرد جنسی شوید، لازم است با استروژن (در خانمها) و یا تستوسترون (در آقایان) درمان شوید.
پرولاکتین بالا ناشی از هیپوتیروییدی
هنگامی که کم کاری تیرویید باعث بروز هیپرپرولاکتینمی شود، فرد باید تحت درمان با هورمون های تیروییدی مصنوعی تولید شده در آزمایشگاه قرار گیرد. معمولاً این درمان باید تا آخر عمر ادامه پیدا کند.
پرولاکتین بالا ناشی از هیپوتیروییدی ایدیوپاتیک (بی علّت)
گاهی پزشکان نمیتوانند علّتی برای هیپرپرولاکتینمی پیدا کنند. به این حالت ایدیوپاتیک (Idiopathic) گفته می شود. در بعضی از بیماران با هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک سطح پرولاکتین با گذشت زمان خود به خود طبیعی می شود. در صورتی که این اتفاق در طی چند ماه رُخ ندهد بیماران علامت دار تحت درمان با داروهای کابرگولین و یا بروموکریپتین قرار خواهند گرفت.
درمان پرولاکتین بالا در دوران بارداری چیست؟
گاهی زنان مبتلا به پرولاکتینوما در طول درمان، باردار می شوند. این افراد ممکن است نیاز به درمان خاصی داشته باشند تا از سلامت کودکشان مطمئن شوند.
در درمان زنان باردار مبتلا به این تومور موارد زیر پیشنهاد می شود:
- بلافاصله پس از مطلع شدن از بارداری مصرف کابرگولین و یا بروموکریپتین را قطع کنید (دارو را بدون دستور پزشک فوق تخصص غدد قطع نکنید).
- در صورتی که شما دارای تومور بزرگی باشید که در بینایی شما اختلال ایجاد می کند (ویا خواهد کرد)، ممکن است پزشک از شما بخواهد که درمان خود را ادامه دهید. اگر شما ملزم به ادامه درمان باشید، بروموکریپتین داروی ترجیحی در دوران بارداری است.
- در طول دوران بارداری نیازی به انجام آزمایش سطح پرولاکتین نیست. در این دوران به طور طبیعی میزان هورمون افزایش می یابد.
- شما نیازی به انجام MRI در طول دوران بارداری نخواهید داشت مگر اینکه تومور در حال رشد باشد و یا بینایی شما را دچار مشکل کند.
موارد فوق توصیه های کلی در اکثر زنان باردار است. با پزشک خود درباره این که چه چیزی بهترین برای شما و فرزندتان است صحبت کنید. در برخی موارد ممکن است برای بررسی وضعیت بعضی از تومورهای بزرگ بررسی مکرر میدان بینایی برای پایش وضعیت تومور در دوران بارداری انجام گیرد. اکثر تومورهای پرولاکتین ساز در دوران بارداری مشکلی برای بیمار (حتی در صورت قطع درمان) ایجاد نمی کنند.
- در صورت هایپرپرولاکتینمی اولیه درمان با آگونیست دوپامین و / یا جراحی
- داروهای ایجاد کننده هایپرپرولاکتینمی(مثال)
- داروهای سایکوتروپیک
- داروهای ضد افسردگی
- استروژن ها
- متکلوپرامید
- داروهای با منشاء تریاک
- Cimetidine
- Romitidine
دکتر فتحی
بعضیها فکر می کنن چون هورمون پرولاکتین شون بالاست نباید شیر بخورن! در حالی که این هورمون از غده هیپوفیز ترشح میشه و ربطی به شیر خوردن نداره!
مطالب جالبی بود ومن الان چندساله که مشکل پرولاکتین بالارودارم والان که برای بارداری اقدام کردم بعداز آزمایش متوجه شدم که پرولاکتینم از ۱۰۷است والان دارم بروموکریپتین استفاده می کنم
توکل برخدا
سلام پرولاکتین من ۳۰هست .. کدام گیاه برای پرولاکتین مفیده که کاهش پیدا کنه
پرولاکتینم ۴۸ است ایا دارو باید بخورم مجردم k
سلام پرولاکتین من ۱۴۰۰،ینی فاجعه،چ کنم؟
من پرولاکتینکم ۱۲۰۰ینی تومور دارم؟?
میخوام نی نی بیارم چیکار کنم
من پرولاکتینم ۳۱چیکار کنم ترسیدم
سلام من پرولاکتینم ۳۱ هست .از وقتی که این جور شدم هر رژیم غذایی رو میگیرم ی گرم هم از وزنم کم نمیشه میخواستم بدونم چکار باید کنم که وزنم کم بشه
با سلام
منم چن روز هس ک آزمایش گرفتم دکترم گفته ک پرولاکتینم خیییییلی بالاست و تیروئیدم کم کار پرولاکتینم ۱۲۴۵ هستش
خیلی استرس دارم باید چیکار کنم
چیزی هس ک بخورم و پایین بباد
سلام تحت نظر پزشک باید دارو مصرف کنید اگر مجدد عود کرد باید برای اطمینان زیر نظر پزشک MRI از هیپوفیز نیز انجام دهید .
سلام.منم چندساله پرولاكتين بالاي ١٠٠٠بود.بعد از ام ار آي فهميدم يه تومور تو غده ي هيپوفيزمه، دكترم يه قرص خارجي بهم داد به اسم داستينكس كه عالي بود،گفت يكسال مصرف كن از بين ميره ك بعد چندماه اين قرص كمياب شد.الان ازدواج كردم نميدونم اگه بخام ميتونم باردار بشم،يا براي بچه ام مشكلي پيش نمياد!؟??
سلام خیر مشکلی ندارد .
سلام.باتعویق قاعدگی مراجعه کردم به پزشک.ایشون بعد از گرفتن شرح حال.آمپول تجویز کردن برای شروع قاعدگی. سونوگرافی نوشتن وآزمایش هورمون. با پرولاکتین ۵۹۴٫بروموکریپتین و داستینکس تجویز کردن .راهنمایی میخواستم آیا مجدد باید مراجعه کنم .مجرد هستم.۳۶ ساله.
سلام باید داروهای تجویز شده را استفاده کنید تا مشکل شما برطرف شود .
سلام ایا سونوگرافی رحم و تخمدان بر روی انجام آزمایش پرولاکتین تاثیر داره؟
سلام خیر ربطی ندارد .
سلام وعرض ادب من یه مدته بدنم گر میگیره وهمش بی حس وحالم ناگفته نمونه پارسال غدد فوق کلیوی چپم وبرداشتم الان بازهم قاعدگی نامنظم دارم رفتم دکتر چکاب دادم گفت پرولاکتینت بالاست برام گابرگولین تحویزکرده گفته دوماه دیگه مراجعه کنم حالا خیلی نگرانم نمیدونم چی پیش میاد لطفا راهنمایی کنید ..ممنون
سلام باید تحت نظر پزشک پروسه درمانی خود را ادامه دهید.
با سلام و خسته نباشید پرولاکتن من بالاست ۴۸ میباشد دکتر هیچ قرصی تجویز نکرد فقط گفت بعد از ۳۰ روز برم آزمایش دوباره انجام بدم فقط سردرد دارم خیلی نگرانم لطفا راهنمایی می فرمایید.
سلام بهتر است طبق دستور پزشک معالج خود مجدد آزمایش خون انجام بدهید و شرایط آزمایش پرولاکتین را نیز رعایت کنید.
با سلاپ دختر من پرولاکتینش ۸۵ هست چی کار باید بکنه درضمن خیلی عصبی وپرخاشگره از سینه ش هم شیر میاد ۲۴ ساله شه لطفت راهنماییی کنین ممنونم
سلام باید به پزشک مراجعه نمایید تا دارو تجویز شود.
سلام مرد هستم۳۵ساله متاهل پرولاکتینم۱۵۰هست مشکل جنسی دارم قرص بخورم حل میشه؟یاهمیشه بایدقرص بخورم؟