ختنه نوعی جراحی برای جدا کردن پوست اضافه اطراف آلت تناسلی در پسران است. این عمل بیش از این که یک امر پزشکی باشد نوعی سنت مذهبی و فرهنگی به حساب می آید. در برخی ادیان نظیر اسلام و یهودیت سفارش زیادی به انجام ختنه در نوزادان پسر شده است. اما برخی والدین امروزی پس از متولد شدن نوزادشان در انجام این عمل تردید دارند و نمی دانند که آیا این کار درست است یا خیر؟ و یا چه زمانی برای انجام آن بهتر است؟ آیا نوزاد در اثر انجام ختنه آزار زیادی می بیند؟ و سوالاتی از این دست ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول می کند. در این مطلب قصد داریم بیشتر با مقوله ختنه نوزادان ، انواع آن ، مراقبت ها و نکات قبل و بعد از ختنه و … صحبت کنیم. کلینیک تخصصی ختنه نوزادان تهران (یاهوسلامت) به مدیریت دکتر عباس معین متخصص نوزادان و کودکان شما را به مطالعه این مطلب دعوت می کند.
ختنه چیست؟
نوزادان پسر در همه نژادها با پوستی شل در بالای آلت تناسلی به دنیا می آیند که این پوست نقش محافظت از نوک آلت را به عهده دارد. به این پوست شل و به ظاهر اضافه ختنه گاه گفته می شود. به دلایل مذهبی ، سنتی و پزشکی بهتر است این پوست از روی آلت برداشته شود تا کودک در آینده با مشکلاتی نظیر عفونت های ادراری و … مواجه نشود. البته ختنه فواید زیادی دارد که ما قصد پرداختن به آنها را نداریم. تنها باید گفت که ختنه نوعی جراحی سرپایی به حساب می آید که اگر توسط پزشک متخصص و با تجربه انجام شود هیچ خطری برای نوزاد نخواهد داشت.
ختنه در فرهنگ های مختلف
همانطور که گفتیم ختنه در ادیان و فرهنگ های مختلف از گذشته تاکنون وجود داشته که در این ادیان بسیار به انجام آن توصیه شده است. در اینجا به برخی از آنها می پردازیم :
- ختنه در فرهنگ اسلامی : ختنه در فرهنگ اسلامی به عنوان یک فریضه دینی واجب محسوب می شود و اغلب در اولین روزهای پس از تولد انجام می شود. عمل ختنه از گذشته تا کنون در کشور ما به قدری مورد پسند بوده که برخی والدین پس از انجام ختنه نوزاد یا کودک خود اقدام به برگزاری جشن ختنه سوران برای فرزند خود می کنند.
- ختنه در فرهنگ یهودی : ختنه در فرهنگ یهودی نیز به عنوان یک عمل مقدس و دینی انجام می شود و معمولاً در روز هشتم پس از تولد انجام می شود.
- ختنه در فرهنگ مسیحیت : ختنه در بین مسیحیان به عنوان یک عمل مذهبی رایج نیست. ولی به دلایل بهداشتی یا فرهنگی رو به افزایش هست.
- ختنه در فرهنگ های غیر مذهبی : در برخی از فرهنگ های غیر مذهبی نیز ختنه به دلایل بهداشتی یا فرهنگی انجام می شود و به عنوان یک انتخاب شخصی در نظر گرفته می شود.
انواع روش های ختنه نوزاد
ختنه به روش های گوناگون انجام می شود که در اینجا با دو روش که بیش از همه انجام می شود آشنا می شویم:
ختنه به روش سنتی یا جراحی
در روش سنتی یا جراحی پزشک متخصص نوزادان و کودکان با تیغ جراحی پوست اضافه دور کلاهک آلت تناسلی را برش داده و بخیه می زند. این روش با مقداری خونریزی همراه است و با بی حسی موضعی انجام می شود یعنی نوزاد یا کودک در حین جراحی دردی را احساس نخواهد کرد. پس از جراحی ختنه پانسمان در ناحیه تناسلی انجام می شود تا زخم دچار عفونت نشود. همچنین می توان از محافظ ختنه نیز برای عدم دسترسی نوزاد یا کودک به آلت تناسلی و نگهداری بهتر پانسمان استفاده کرد.
ختنه به روش حلقه
روش ختنه با حلقه که نسبت به روش سنتی جدیدتر است بدون جراحی و تیغ انجام می شود. به این معنی که به وسیله حلقه و نخ پوست اضافه اطراف آلت در معرض فشار قرار می گیرد و بسته می شود. این پوست در عرض حدود یک هفته تا ده روز به دلیل عدم خونرسانی خشک شده و از آلت جدا می شود. این روش نیز بدون احساس درد برای نوزاد است و روشی بدون خونریزی برای ختنه محسوب می شود. اما باید توجه داشت که ختنه به روش حلقه تنها در سنین قبل از یک سالگی که پوست ختنه گاه نازک و ظریف است امکان پذیر می باشد و پس از یکسالگی یا در بزرگسالی برای عمل ختنه را با روش های دیگر نظیر ختنه سنتی انجام داد.
مزایای ختنه نوزاد
انجام ختنه مزایای زیادی برای نوزادان پسر دارد و به همین دلیل نیز بسیار توصیه شده است. در اینجا با چند مزیت مهم عمل ختنه آشنا می شویم:
- کاهش خطر عفونت‌های ادراری : تحقیقات نشان می دهد که نوزادان ختنه شده نسبت به نوزادان ختنه نشده کمتر به عفونت های ادراری مبتلا می شوند. این عفونت ها می توانند در صورت عدم درمان به مشکلات جدی تری مانند عفونت های کلیوی منجر شوند.
- پیشگیری از بیماریهای مقاربتی : ختنه می تواند خطر انتقال برخی از بیماری های مقاربتی مانند اچ آی وی و هرپس را کاهش دهد. البته باید توجه داشت که استفاده از محافظ های جنسی همچنان ضروری است.
- کاهش خطر سرطان آلت تناسلی : مطالعات نشان داده است که ختنه می تواند خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی را کاهش دهد، اگرچه این نوع سرطان به طور کلی نادر است.
نکات مهم قبل از جراحی ختنه نوزاد
رعایت برخی نکات موجب می شود که نوزاد شما عمل ختنه را به راحتی و سلامت سپری کرده و شما نیز به عنوان والدین استرس کمتری را تجربه کنید:
- اگر قصد دارید بلافاصله پس از تولد نوزاد خود عمل ختنه را انجام دهید .بدانید کاردرستی نیست باید ازحداقل بیست روز از تولد بگذرد.
- حتما ۱ ساعت پیش از عمل ختنه نوزاد به او شیر بدهید تا در هنگام جراحی ناچار به شیردهی نباشید.
- قبل از جراحی باید سابقه خانوادگی نوزاد از نظر اختلالات خونی نظیر هموفیلی ، تالاسمی و … چک شود.
- حتما آب قند ، پوشک اضافه و پستانک به همراه داشته باشید.
- در انتخاب کلینیک و پزشک متخصص برای عمل ختنه دقت کنید و تحقیقات لازم را انجام دهید. عمل ختنه تنها یک بار در زندگی فرزند شما اتفاق می افتد پس نباید آن را به دست افراد غیرمتخصص داد.
مراقبت های بعد از ختنه نوزاد
حال که اقدام به انجام ختنه نوزاد خود کرده اید باید نکات زیر را رعایت کنید تا با مشکلات بعدی از قبیل عفونت ، انسداد مجرای ادرار و … در نوزاد خود مواجه نشوید.
- نوزاد تا یک ساعت پس از انجام ختنه باید تحت نظر پزشک باشد و چنانچه مشکلات احتمالی وجود نداشت مرخص شود.
- بعد از جراحی ختنه باید محل عمل مرتبا توسط والدین چک شود. در روزهای اول پس از ختنه وجود ورم مختصر طبیعی است ولی اگر خونریزی داشت باید پزشک را از مسئله مطلع کرد.
- پانسمان نباید زیادی سفت باشد چرا که باعث کاهش خونرسانی به آلت می شود و از سوی دیگر پانسمان نباید شل باشد.
- دو روز پس از جراحی ختنه نوزاد می توان او را حمام کرد.
- محل عمل ختنه باید همیشه تمیز باشد. علاوه بر این رطوبت در این ناحیه موجب ایجاد عفونت می گردد پس باید همیشه قسمت جراحی شده خشک نگهداشته شود.
- برخی از نوزادان پس از جراحی ختنه اندکی درد را احساس می کنند که با گریه و بی قراری آن را نشان می دهند. در این صورت با صلاحدید پزشک می توان به نوزاد مسکن داد.
- معمولا اولین ادرار پس از ختنه نوزاد دردناک است و برخورد آن با محل زخم ایجاد درد و سوزش می کند. این درد کاملا طبیعی است و در ادرارهای بعدی نوزاد درد چندانی نخواهد داشت.
- ناحیه جراحی شده را با تجویز پزشک میتوان با پمادهای مخصوص چرب کرد تا زخم سریع تر بهبود پیدا کند.
در چه مواقعی پس از ختنه نوزاد به پزشک مراجعه کنیم؟
شما بعنوان والدین نوزاد ، پس از ختنه یک بار دیگر نیز باید به پزشک متخصص نوزادان و کودکان مراجعه کنید تا محل ختنه توسط پزشک معاینه شود. اما در مواقع اضطراری زیر لازم است که سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی : حتما باید با پزشک تماس بگیرید.
- عفونت : جراحی ختنه مانند دیگر جراحی ها ممکن است با عفونت همراه باشد. با مشاهده ترشحات چرکی در قسمت ختنه شده باید سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
- عدم تخلیه ادرار : به صورت طبیعی نوزاد پس از عمل ختنه ادرار می کند. اما اگر نوزاد شما تا دوازده ساعت پس از ختنه دفع ادرار نداشته باشد باید سریعا توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد. زیرا ممکن است مجرای ادرار نوزاد در اثر ختنه مسدود شده باشد و اگر سریعا رفع انسداد صورت نگیرد مشکلات جدی برای کلیه ها و مثانه نوزاد به وجود می آید.
- تورم شدید آلت و بیضه ها : اگر آلت تناسلی یا بیضه ها پس از ختنه دچار کبودی ، قرمزی و تورم غیر طبیعی باشد باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
مقاله پیشنهادی : بهترین دکتر ختنه در تهران
سوالات متداول در مورد ختنه نوزاد
احتمالا شما به عنوان والدین سوالات زیادی در مورد ختنه نوزاد خود دارید که به دنبال پاسخ آنها هستید. در اینجا ما به رایج ترین سوالات شما در مورد ختنه نوزاد پاسخ گفته ایم :
۱- آیا نوزادی که زردی دارد را می توان ختنه کرد؟
زردی عارضه ای است که اغلب نوزادان را در روزهای ابتدای تولد درگیر می کند ولی خوشبختانه بسیاری از نوزادان بدون هیچگونه درمانی بهبود می یابند. برخی از نوزادان که سطح بیلی روبین خونشان زیاد باشد باید تحت درمان های دیگر از قبیل فتوتراپی با دستگاه زردی و یا تعویض خون قرار بگیرند. در مورد این پرسش که آیا نوزاد مبتلا به زردی را می توان ختنه کرد یا خیر باید گفت که وقتی بیلی روبین خون نوزاد بالا باشد بهتر است ختنه را به تعویق انداخت تا شرایط نوزاد بهتر شود. از آنجا که عجله ای برای ختنه نوزاد نیست می توان با صلاحدید پزشک متخصص نوزادان و کودکان تا بهبود کامل نوزاد صبر کرد و بعد عمل ختنه را با خیال راحت انجام داد.
۲- بهترین زمان برای ختنه نوزاد چه وقتی است؟
پاسخ به این پرسش بستگی به موقعیت طفل و شرایط بدنی او دارد. برخی از نوزادان از وزن طبیعی و سلامت کافی برای انجام ختنه برخوردارند و در همان روزهای ابتدای تولد می توان عمل ختنه را روی آنها انجام داد. در حالی که برخی از نوزادان به دلیل داشتن زردی ، نارس بودن ، کم وزن بودن ، کوچک بودن اندازه آلت تناسلی و … لازم است ختنه آنها یک تا دو ماه به تعویق بیفتد. پزشک متخصص نوزادان و کودکان می تواند والدین را در مورد زمان انجام ختنه راهنمایی نماید. طبق تحقیقات انجام شده ختنه نوزادان خصوصا در ۳ ماه اول تولد زمانی ایده آل است چرا که نوزاد در این زمان درد و اضطراب کمتری را تجربه می کند و بدلیل اینکه حرکت کمتری در این زمان دارد محل زخم ختنه بهتر و سریعتر بهبود پیدا می کند.
۳- آیا ختنه نوزادان می‌تواند باعث زردی شود؟
هیچ مدرک علمی قطعی وجود ندارد که نشان دهد ختنه می تواند مستقیماً باعث زردی نوزادان شود. همچنین تحقیقات به طور قطعی نشان نداده اند که ختنه باعث افزایش زردی در نوزادان می‌شود. برخی از مطالعات نشان می دهند که نوزادان ختنه شده و ختنه نشده دارای نرخ زردی مشابهی هستند.
۴- آیا ختنه نوزاد موجب بهبود زردی او می شود؟
برخی به اشتباه بر این باور هستند که ختنه نوزاد می تواند زردی او را در روزهای اولیه تولد درمان کند. این در حالیست که اغلب پزشکان معتقدند که ختنه نوزاد ارتباطی با بهبود زردی او ندارد. بعلاوه توصیه می شود تا ختنه نوزاد به پس از بهبود زردی او موکول شود تا نوزاد از نظر بدنی ضعیف نشود.
۵- جای ختنه نوزاد پس از چند روز بهبود می یابد؟
با توجه به اینکه ختنه با چه روشی انجام شده باشد و یا نوزاد دچار عوارض شده باشد یا خیر مدت بهبود متفاوت است. اما به طور طبیعی ۷ تا ۱۰ روز زمان لازم است تا جای بخیه نوزاد بهبود پیدا کند.
۶- جای ختنه نوزاد تا چند روز درد دارد؟
اغلب نوزادان تا یک روز پس از انجام ختنه اندکی درد در ناحیه تناسلی دارند که با صلاحدید و تجویز پزشک می توان با استفاده از مسکن این درد را کاهش داد. پس از گذشت ۴ روز درد کم می شود و تا دو هفته زمان نیاز است تا بهبود کامل آلت تناسلی انجام شود.
۷- چه نوزادانی را نباید ختنه کرد و یا ختنه آنها را به تعویق انداخت؟
نوزادانی که نارس به دنیا می آیند یا مشکلاتی نظیر کوچکی آلت تناسلی ، تشکیل نشدن پوست ختنه گاه ، خروج ادرار از کنار آلت ، بیماری هموفیلی و … را دارند به توصیه پزشک متخصص نوزادان و کودکان نباید ختنه شوند و یا ختنه آنها باید تا درمان عارضه و بیماری شان به تعویق بیفتد.
۸- بهترین روش انجام ختنه کدام روش است؟
پزشک متخصص نوزادان و کودکان با توجه به سن شیرخوار و سایر شرایط او بهترین روش انجام ختنه را به والدین نوزاد یا کودک پیشنهاد می دهد. اما می توان گفت که برای نوزادان زیر ۶ ماه روش حلقه بهترین است و برای کودکان بالای یکسال روش سنتی یا جراحی بهترین روش می باشد. البته این موضوع قطعی نیست و با توجه به نظر پزشک می توان از سایر روشها برای سنین مختلف استفاده کرد.
۹- آیا باز گذاشتن پوشک نوزاد کمکی به بهبود زخم ختنه می کند؟
باز گذاشتن پوشک یا پوشک نکردن نوزاد نه تنها کمکی به بهبود زخم ختنه نمی کند بلکه احتمال برخورد دست و پای نوزاد و یا برخورد اتفاقی دست والدین یا اشیاء به قسمت ختنه شده را افزایش می دهد. پس بهتر است از پوشک استفاده کنید و همچنین توصیه می شود از محافظ ختنه که وسیله ای پلاستیکی برای محافظت محل ختنه شده است در هنگام پوشک کردن استفاده کنید.
۱۰- آیا در ختنه با حلقه نیازی به پانسمان هست؟
در ختنه با حلقه برخلاف ختنه سنتی نیازی به پانسمان نیست. تنها باید سر آلت را با پماد چرب نمود تا پوست به پوشک نچسبد و ایجاد درد برای نوزاد یا کودک نکند.
۱۱- علت چسبندگی پس از ختنه چیست؟
برخی نوزادان و کودکان پس از ختنه به دلیل عدم رعایت بهداشت یا مراقبتهای پس از ختنه توسط والدین دچار چسبندگی پس از عمل می شوند. این چسبندگی مختص روش خاصی در ختنه نیست و بیشتر به دلیل رعایت نکردن مسائل بهداشتی صورت می گیرد.
۱۲- آیا تأخیر در ختنه می تواند مشکلاتی ایجاد کند؟
تأخیر در ختنه می تواند برخی از مشکلات بهداشتی را افزایش دهد ، اما این موضوع باید با مشورت پزشک مورد بررسی قرار گیرد. برخی از والدین ممکن است تصمیم بگیرند که ختنه نوزاد را به تأخیر بیندازند تا از برخی مشکلات جلوگیری کنند.
بهترین کلینیک تخصصی ختنه به روش سنتی و حلقه
بدون شک یافتن کلینیک معتبر و پزشک حاذق در زمینه ختنه یکی از چالش برانگیزترین اقدامات والدین در روزهای اولیه تولد نوزاد است. پیشنهاد ما به شما عزیزان کلینیک تخصصی یاهوسلامت به مدیریت دکتر عباس معین می باشد. دکتر معین با به کارگیری متد جدید و با کمترین میزان درد و خونریزی ، تنها با بی حسی موضعی اقدام به عمل ختنه نوزادان یا کودکان شما می نماید. علاوه بر این درمان زردی و سایر بیماری های نوزادان و کودکان نیز در این کلینیک صورت می گیرد. اگر برای زردی نوزاد خود نیاز به دستگاه زردی در منزل دارید می توانید از کلینیک یاهوسلامت اقدام به اجاره دستگاه زردی نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های ۰۲۱۷۶۷۰۰۹۱۹ و ۰۹۱۹۰۹۴۸۴۳۲ تماس حاصل فرمایید.
کلینیک یاهوسلامت ؛ ضامن سلامت نوزادان شما
کلینیک تخصصی ختنه نوزادان تهران (یاهوسلامت) واقع در تهرانپارس ، بین فلکه دوم و چهارراه تیرانداز ، نبش ۱۶۲ غربی ، پلاک ۱ واحد ۱ به مدیریت دکتر عباس معین با بیش از ۲۲ سال سابقه و تخصص در زمینه بیماریهای نوزادان و کودکان ، جراحی ختنه به روش حلقه و سنتی ، درمان زردی ، جراحی های سرپایی ، رفع تنگی مجرای ادراری و … آماده ارائه خدمات پزشکی به شما عزیزان می باشد. در این مرکز اجاره دستگاه های استاندارد درمان زردی نیز انجام می شود تا شما والدین عزیز بتوانید زردی نوزاد خود را در منزل درمان کنید. جهت مشاوره می توانید با شماره های ۰۲۱۷۶۷۰۰۹۱۹ و ۰۹۱۹۰۹۴۸۴۳۲ در ساعات ۸ صبح تا ۲ بعدازظهر و ۴ عصر تا ۸ شب تماس حاصل فرمایید.
