سلام یه سوال دارم از لحاظ گروه خونی نیز اهدا کننده تخمک رو برررسی میکنن که با گیرنده تخمک همخوانی داشته باشه؟ یعنی لازمه گروه خونی اهدا کننده و دریافت کننده تخمک مشابه باشه؟!
پاسخ مشاور نی نی نما:
خیر لازم نیست دقیقاً گروه خونی مشابهی داشته باشند اما گروه خونی هر دو باید با هم سازگاری داشته باشند مثلاً گروه خونی o با همه گروههای خونی سازگاری دارد.
اما در بسیاری از مراکز درمان ناباروری بر مشابهت گروههای خونی تاکید دارند.
قبل از اقدام به اهدای تخمک آزمایش کامل خونی و بررسی ژنتیکی و سونوگرافی و تست سلامت روانی انجام می شود.
***
دریافت تخمک اهدایی، در زنانی با سنین بالا، يائسگي زودرس و اختلالات ديگر که قادر به تولید تخمک نمی باشند کاربرد دارد که می تواند شانس بارداری فرد را بالا برده و زوجین را صاحب فرزند نماید.
اهدای تخمک برای زنانی مناسب است که عليرغم سالم بودن ارگان هاي باروري به علت نداشتن تخمك از امكان باروري محروم اند.
در اين افراد تنها راه باروري دريافت تخمك اهدايي از يك داوطلب است. در محيط آزمايشگاه تخمك اهدايي توسط اسپرم هاي مرد كه همسر گيرنده تخمك است لقاح مي يابد و جنين حاصله از اين لقاح در رحم زن نابارور منتقل مي شود.
نکات مهم برای دریافت تخمک اهدایی:
– فرد گیرنده تخمک باید سن زیر ۴۵ سال داشته باشد .
– لازم است زوجي كه مي خواهند با روش اهدای تخمك تحت درمان قرار گيرند تحت مشاوره باشند و تمام جوانب اين كار اعم از مسائل روحي، رواني، ارث و قانون و ساير مسائل را درنظر بگيرند و با آگاهي كامل درمان را آغاز كنند.
– زوجین باید نسبت به این روش و عوامل تاثیر گذار بر آن به خوبی اطلاعات داشته باشند و تصمیم قاطعانه ای گرفته باشند.
– مراجعه به متخصص زنان و متخصص ناباروری برای دریافت اطلاعات و مشاوره تخصصی لازم می باشد.
– قبل از اهدای تخمک آزمايش هاي اوليه پيش از درمان بايد به طور كامل انجام شود. آزمايش اسپرموگرام مرد، معاينات عمومي فيزيكي، آزمايش هاي روتين قبل از بارداري نظير سرخجه، آزمايش هاي ايمني، تعيين گروه خون و RH، ايدز، هپاتيت، معاينات لگني، بررسي حفره رحم و سونوگرافي براي اندازه گيري حجم رحم و درصورت لزوم هيستروسكوپي و لاپاراسكوپي تعدادي از اين آزمايش ها است.
– نکته ی مهم در اهدای تخمک این است که رحم فرد گيرنده تخمك در زمان عمل بايد آمادگي داشته باشد كه لازم است اقدامات لازم از قبل انجام گيرد.
– سن اهدا كننده تخمك باید بین ۲۱ تا ۳۴ سال باشد زیرا این دوره ی سنی مناسب ترین تخمک ها را تولید خواهد کرد و ترجيحا اين فرد قبلا بچه دار شده باشد چراكه شانس حاملگي را در فرد گيرنده تخمك بالا خواهد برد .
– خصوصيات فيزيكي فرد گيرنده و اهدا كننده تخمك بهتر است در یک شرایط باشد. خصوصياتي نظير، رنگ پوست، رنگ چشم، رنگ مو و ساختمان بدني در صورتی که در تطابق باشد تاثیر بسیار زیادی در جنین بعد از باروری خواهد داشت .
– فرد اهدا كننده تخمك (Donor) بايد از نظر ژنتيكي كاملا سالم باشد که سلامت وی با انجام آزمایشات مربوطه مشخص خواهد شد ، همين طور از نظر بيماري هايي نظير سيفليس، هپاتيت، ايدز نيز مورد بررسی قرار می گیرد ، فرد اهدا کننده کوچکترین مشکل ژنتیکی و جسمی نباید داشته باشد .
-داشتن سلامت کامل جسمی و روانی اهدا کننده.
-داشتن حداقل سطح تحصیلی دیپلم دبیرستان.
-سیگاری نبودن و عاری بودن از هر گونه مواد مخدر.
-داشتن وزن متناسب (دارای شاخص توده بدنی(BMI) بین ۱۸ تا ۲۹ باشند، چرا که اضافه وزن موجب کاهش کیفیت تخمک گردیده و ممکن است موجب عدم موفقیت در فرآیند حاملگی گردد).
-ایرانی بودن
-دارا بودن شناسنامه یا کارت ملی
-دارا بودن حداقل یک فرزند
چرخه اهدا :
تمام بررسی های پزشکی و روان شناختی باید قبل از چرخه اهدای تخمک آغاز شود. تلاش ما براین است که حداقل زمان ممکن برای انجام فرایند غربالگری صرف شود و در صورت امکان برنامه ریزی می شود تا تمامی مراحل غربالگری در اولین مراجعه انجام گیرد. فرایند غربالگری شامل بررسی سلامت عمومی، سلامت باروری، سلامت روانی و بررسی ژنتیک می باشد:
بررسی پزشکی :
این بررسی شامل آزمایشات اولیه خون ، بررسی دهانه رحم ( تست پاپ اسمیر)، معاینه فیزیکی، و سونوگرافی واژینال می باشد. این بررسی ها برای اطمینان از این موضوع است مطمئن شویم که اهدا کننده از توانایی کافی برای فرایند اهدای تخمک برخوردار است . علاوه بر این، برای ارزیابی سطوح هورمونی فرد اهدا کننده تخمک ، ممکن است در روز سوم قاعدگی نیز آزمایش خون انجام یابد. بررسی آزمایشات خونی توسط فوق تخصص خون انجام می شود . همچنین اهداکنندگان از لحاظ بیماریهای قلب و عروق نیز توسط فوق تخصص قلب مورد بررسی قرار می گیرند.
بررسی ژنتیکی :
به طور کلی این بررسی برای این انجام می شود که ببینیم آیا اهدا کنندگان حامل بیماری قابل انتقال به جنین مانند تالاسمی، هموفیلی و بیماریهای ژنتیک، مانند فیبروز کیستیک هستند یا خیر.
بررسی روحی – روانی :
این بررسی توسط یک روانپزشک یا روانشناس انجام می گیرد و هدف آن حصول اطمینان از سلامت اهدا کنندگان در همه جنبه های روان شناختی می باشد. این بررسی همچنین تعیین کننده این است که آیا اهدا کننده از نظر روانی آمادگی کافی برای قرارگیری در چرخه اهدا تخمک را دارد یا خیر.
روند دارویی چرخه اهدا :
اهداکننده در یک دوره ۸-۱۱ روزه (از طریق سونوگرافی واژینال) تحت نظارت قرار می گیرد.
در طول این دوره ، اهدا کننده داروهای تحریک کننده تخمک گذاری – که توسط پزشک تجویز شده است – را تحت کنترل پرسنل تخصصی مرکز مورد استفاده قرار می دهد.
اهداکننده درطی این دوره به طور متوسط ۴ بار برای انجام سونوگرافی مراجعه می کند تااطمینان حاصل شود که متعاقب دریافت داروهای تحریک تخمک گذاری فولیکول های در حال رشد به سایز مورد انتظار رسیده اند. در صورت لزوم پزشک ممکن است بر اساس شرایط موجود دوز داروها را کم و یا زیاد کند.
هنگامی که فولیکول ها به سایز مورد نظر (۱۸-۲۰ میلی متر) رسید، داروی نهایی (HCG) جهت آزاد سازی تخمک داده می شود. ۳۶ ساعت پس از تجویز داروی مورد نظر، آزاد سازی تخمک صورت می پذیرد.
آخرین مرحله تخمک کشی می باشد که در آن اهدا کننده تحت بی هوشی بسیار سبک حداکثر ۱۵ دقیقه قرار می گیرد. در حین این عمل شکم باز نمی شود بلکه فقط یک سوزن بسیار کوچک از طریق دیواره واژن به تخمدان وارد شده و تخمک ها از این طریق کشیده می شوند. انجام این عمل بسیار راحت و سریع است و اهداء کننده هیچ درد و ناراحتی را حس نمی کند.
بعد از انجام مراحل بالا ، اهدا کننده در درمانگاه برای ۱ تا ۲ ساعت ، بعد از بی هوشی تحت مراقبت قرار می گیرد و بعد از آن می تواند به خانه برگردد و کارهای روزانه را از سر گیرد.
***
ملاحظات اخلاقي اهدای تخمك همواره بحث هاي فراواني در رابطه با اهدا كننده تخمك جريان داشته است كه آيا بهتر است فرد اهدا كننده يا دونور شناخته شده يا ناشناس باشد. بسياري از دريافت كنندگان تمايل به دريافت تخمك از اهدا كنندگان ناشناس هستند چرا كه تمايل دارند حريم خصوصي خود را حفظ كنند.
اما در مقابل عده اي نيز اصرار به شناختن اهدا كننده دارند. براي آنها سابقه اجتماعي، فرهنگي اهدا كننده تخمك و ويژگي هاي ژنتيكي اش اهميت زيادي دارد. موضوع ديگر آشكار كردن يا پنهان داشتن موضوع از كودك حاصل از اين عمل است. در مواردي كه بنابر ملاحظاتي اين حقيقت كتمان مي شود همواره اين خطر وجود دارد كه حقيقت ناخواسته آشكار شود. اين موضوع به ويژه در خانواده هايي كه تفاهم و توافق وجود ندارد بيشتر اهميت مي يابد. به هر حال مهم اين است كه استانداردهاي سلامت جسمي و رواني در مورد اهدا كنندگان رعايت شود و براي پيشگيري از مشكلات آتي رضايت نامه از اهدا كننده و گيرنده دريافت شود .
