آیا احتمال باردار شدن در ۵۰ سالگی وجود دارد؟!
پاسخ مشاور:
احتمال طبیعی باردار شدن زنان در سنین بالا و بعد از ۴۵ سالگی کم بوده و معمولاً امکان بارداری از طریق تخمک اهدایی وجود دارد.
به دلیل مشکلات جسمیِ احتمالی مادر در این سن ممکن است بارداری با خطراتی همراه باشد. علاوه بر خطراتی که مادر را تهدید میکند، احتمال بروز مشکلاتی در سلامت جنین، فشارخون و دیابت بارداری، سقط و مردهزایی نیز افزایش خواهد یافت.
با وجود تمام این تفاسیر در صورت انجام به موقع و دقیق آزمایشهای رایج دوران بارداری میتوان فرزندان سالمی به دنیا آورد.
***
در بعضي زنان به خاطر سن بالا، يائسگي زودرس و اختلالات ديگر، عليرغم سالم بودن ارگان هاي باروري به علت نداشتن تخمك از امكان باروري محروم اند.
در اين افراد تنها راه باروري دريافت تخمك اهدايي از يك داوطلب است. در محيط آزمايشگاه تخمك اهدايي توسط اسپرم هاي مرد كه همسر گيرنده تخمك است لقاح مي يابد و جنين حاصله از اين لقاح در رحم زن نابارور منتقل مي شود.
نكات مهم در اهداي تخمک
– حداكثر سني فرد گيرنده تخمك ۴۵ سال است. البته فرد بايد كاملا از خطرات باروري در سنين بالا مطلع باشد و پس از
مشاوره هاي لازم با متخصص و روان پزشك براي اين كار اقدام كند.
– لازم است زوجي كه مي خواهند با روش اهدای تخمك تحت درمان قرار گيرند تحت مشاوره باشند و تمام جوانب اين كار اعم از مسائل روحي، رواني، ارث و قانون و ساير مسائل را درنظر بگيرند و با آگاهي كامل درمان را آغاز كنند.
– آزمايش هاي اوليه پيش از درمان بايد به طور كامل انجام شود. آزمايش اسپرموگرام مرد، معاينات عمومي فيزيكي، آزمايش هاي روتين قبل از بارداري نظير سرخجه، آزمايش هاي ايمني، تعيين گروه خون و RH، ايدز، هپاتيت، معاينات لگني، بررسي حفره رحم و سونوگرافي براي اندازه گيري حجم رحم و درصورت لزوم هيستروسكوپي و لاپاراسكوپي تعدادي از اين آزمايش ها است.
ضمنا رحم فرد گيرنده تخمك در زمان عمل بايد آمادگي داشته باشد كه لازم است اقدامات لازم از قبل انجام گيرد.
– سن اهدا كننده تخمك بهتر است بين ۲۱ تا ۳۴ سال باشد و ترجيحا اين فرد قبلا بچه دار شده باشد چراكه شانس حاملگي را در فرد گيرنده تخمك بالا مي برد.
– خصوصيات فيزيكي فرد گيرنده و اهدا كننده تخمك بهتر است هماهنگ باشد. خصوصياتي نظير، رنگ پوست، رنگ چشم، رنگ مو و ساختمان بدني.
– فرد اهدا كننده تخمك (Donor) بايد از نظر ژنتيكي كاملا سالم باشد، همين طور از نظر بيماري هايي نظير سيفليس، هپاتيت، ايدز نيز بايد مورد بررسي قرار گيرد.
– ارزيابي روان شناختي فرد اهدا كننده تخمك توسط يك شخص حرفه اي نيز بسيار توصيه مي شود. اين سابقه شامل بررسي سابقه خانوادگي، تحصيلي، ثبات روحي،انگيزه اهداء، سابقه بارداري سخت، روابط بين فردي، سابقه قضايي و قانوني، سابقه بيماري هاي روان پزشكي و اختلال شخصيتي است.
مدت زمان انجام کلیه مراحل جهت اهدا تخمک چقدر است؟
بسته به شرایط خانم مدت زمان آماده سازی متفاوت است.
کسی که تمایل به همکاری داشته باشد ابتدا یک ویزیت اولیه می شود و آزمایشات لازم جهت سلامت کلی شامل پاپ اسمیر / ایدز / هپاتیت ، هورمونهای زنانه و … انجام می دهد ( کلیه هزینه ها برعهده فردگیرنده هست )جواب آزمایشات که حاضر شد اگر مشکل خاصی نداشت با خوردن ال دی از روز سوم پریود وارد سیکل اصلی می شود. و از چند روز مانده به پریود بعدی داروها شروع می شوند.
بسته به وضعیت تخمدان و رحم فرد اهدا کننده یک سری آمپول بایستی طی سیکل استفاده بشود. ممکن است درروزاحتیاج باشد که اهدا کننده ۲ الی ۳ بار تزریق انجام بدهد. آمپولها عضلانی یا زیرجلدی (دورناف یا بازو) هستند. این آمپولها حدود یک هفته تا ده روز (بسته به پاسخدهی بدن اهدا کننده) استفاده می شوند. و هر سه روز یک بار بایستی سونو واژینال انجام شود.
بعدازآن زمانی که تخمکها بالغ شدند پانکچر انجام می شود ( کشیدن تخمکها ) اهدا کننده تحت یک بیهوشی سبک ۱۵ دقیقه داخل اتاق عمل قرار می گیرد و تخمکهارا از طریق واژن بدون نیاز به بریدگی یا جراحی خاصی شبیه سونوی واژینال از او برداشت می شود. کل این پروسه ازروزی که شروع به خودرن ال دی میکنند تاروز پانکچرحدود ۴۵ روزطول میکشد.
آیا اهدای تخمک از نظر شرعی منعی ندارد؟
اهدا و گرفتن تخمک به لحاظ شرعی و قانونی هیچ مشکلی ندارد. بعضی مراکز استناد به نظر مراجع تقلید مختلف روشهای مختلفی را برای محرم بودن تخمک و اسپرم و لقاح آنهادر نظر می گیرند.
ژن فرزند حاصله از اهدای تخمک چند در صد متعلق به اهدا کننده می باشد؟
به لحاظ بیولوژیک، ۵۰درصد کروموزوم های جنین متعلق به فرد صاحب تخمک است، اما وقتی تخمک یک زن در رحم زن دیگری قرار می گیرد، رفتار ژن در محیط کاملاتغییر پیدا می کند.
به عبارتی طی ۹ ماه بارداری که جنین در رحم زن قرار می گیرد، ولو آنکه او صاحب تخمک نباشد، ژن های جنین تغییر رفتار داده و بیشتر به طرف مادری که جنین را در رحم دارد و خصوصیات او، گرایش پیدا می کند.
این مطلب از نظر علمی به اثبات رسیده و مقالات زیادی با مستندات به دست آمده در مجلات معتبر علمی چاپ شده است. این مساله در حوزه «اپی ژنتیک» مطرح است که به صرف وجود کروموزوم نمی توان گفت، تمام ویژگی های فرد صاحب کروموزوم از طریق تخمک هایش منتقل می شود بلکه باید شرایط محیطی رشد جنین را نیز مدنظر قرار داد.
این مساله در مورد شبیه سازی هم صادق است. نمی توان گفت به صرف گرفتن DNA از فردی و قراردادن آن در محیط رحم می توان همان فرد را با همان ویژگی های دوباره متولد کرد چون محیط رشد جنین به تغییر بیان ژن ها کمک می کند. برخلاف باورهای عمومی، امروزه دانشمندان عقیده دارند تربیت کودک نه از زمان تولد که از موقع لقاح آغاز می شود. براساس تحقیقات مبتنی بر شواهد، استخوان بندی شخصیت کودک از زمان جنینی و در رحم مادر آغاز می شود. نوع تغذیه، استرس یا آرامش روانی، نوع تفکر مثبت یا منفی مادر باردار، همه و همه بر شخصیت کودک تاثیرگذار است. به همین دلیل علم «اپی ژنتیک» اعتقاد دارد، ژن ها تنها ۱۰درصد از خصوصیات فرد صاحب کروموزوم را منتقل می کنند.
سن زیاد، قابلیت باروری را در زنان بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار میدهد به طوری که زنان زودتر از مردان قدرت بچهدار شدن را از دست میدهند. زنان در سنین ۲۰ تا ۲۴ سالگی بیشترین قدرت باروری را دارند و با افزایش سن احتمال باروری آنها کاهش می یابد. قدرت باروری در مردان، دیرتر از زنان از بین می رود. مردان می توانند قابلیت باروری خود را نسبت به زنان، مدت زمان بیشتری حفظ کنند.
میزان ناباروری با سن افزایش می یابد و شاید بتوان گفت که سن یکی از عوامل موثر بر ناباروری در زنان است.
سن یکی از بزرگترین عوامل تعیین کننده در ناباروری زنان است. شانس تخمک گذاری با افزایش سن کاهش پیدا می کند.
محدوده ایده آل برای باردار شدن ۲۲ تا ۳۵ سالگی است.
زنان مبتلا به دیابت ممکن است از ۳۰ سالگی به بعد با مشکل مواجه شوند.
علاوه بر این برخی زنان بعد از ۳۵ سالگی هم با بچه دار شدن مشکلی ندارند.
یک چهارم علل ناباوری زنان ناشی از عدم تعادل هورمون های جنسی است که باعث تغییرات در چرخه قاعدگی و کیست تخمدان می شود.
فولیکول ها در تخمدان به اندازه کافی رشد نمی کنند و در نتیجه تخمک بالغی آزاد نمی شود.
علایم این بیماری عبارتند از:
دوره های نامنظم
رشد بیش از حد مو ها
آکنه
چاقی
اگر این علایم رادارید برای انجام آزمایش های هورمونی باید به پزشک مراجعه نمایید شاید نشان دهنده ناباروری در زنان باشد.
ضمن این که برای درمان این مشکل باید سبک زندگی خود را تغییر دهید.