مدفوع سبز رنگ در کودکان می تواند هشدار دهنده باشد، اما معمولاً نگران کننده نیست. رژیم غذایی مانند مصرف سبزیجات برگی معمولاً باعث رنگ سبز مدفوع می شوند. در غیر این صورت این ممکن است به دلیل اسهال یا عفونت باکتریایی باشد. مدفوع معمولاً قهوه ای رنگ است اما ممکن است رنگ آن به صورت روزمره تغییر کند. این امر معمولاً نگران کننده نیست. دلایل سبز رنگ شدن مدفوع در کودکان ممکن است بسته به سن آنها متفاوت باشد. این مطلب را بخوانید تا بیشتر درباره دلایل رنگ سبز مدفوع در نوزادان و کودکان و اینکه چه هنگام باید به پزشک مراجعه نمایید، بدانید.
چه چیزی باعث سبز رنگ شدن مدفوع کودک می شود؟
مدفوع معمولاً به دلیل وجود صفرا قهوه ای رنگ است. صفرا یک مایع سبز مایل به قهوه ای است که کبد آن را تولید می کند. مدفوع قهوه ای به طور کلی یعنی کبد و لوزالمعده در حالت طبیعی کار کرده و به اندازه کافی صفرا به مدفوع می افزایند. چون صفرا سبز مایل به قهوه ای است، گاهی اوقات ممکن است باعث شود مدفوع سبز رنگ به نظر برسد. در واقع، مدفوع سبز در کودکان و نوزادان غیرطبیعی نیست. گاهی اوقات، مدفوع ممکن است زرد یا کمی نارنجی به نظر برسد که دلیل آن معمولاً ترکیب شدن صفرا با رژیم غذایی کودک می باشد. رژیم غذایی و اسهال دو مورد از شایع ترین دلایل سبز رنگ شدن مدفوع کودکان می باشند.
رژیم غذایی
اکثر مواقع، مدفوع کودک به دلیل اینکه وی چیز سبز رنگی خورده است، سبز می شود. غذاهایی که حاوی کلروفیل، ماده ای که گیاهان را سبز رنگ می سازد، باشند می توانند مدفوع را سبز رنگ نماید. رنگهای مصنوعی موجود در غذاها نیز می توانند همین تاثیر را داشته باشند. غذاهایی که می توانند باعث سبز رنگ شدن مدفوع کودکان شوند عبارتند از:
- سبزیجات برگی مانند اسفناج، کلم پیچ و کاهو
- آب نبات، خامه کیک و کیکهایی که حاوی رنگ های مصنوعی هستند
- مکمل های آهن که می توانند مدفوع را سبز یا سیاه نمایند
اسهال
اسهال معمولاً یکی از عوامل تغییر رنگ مدفوع می باشد. اسهال وقتی روی می دهد که روده کوچک نمی تواند به اندازه کافی آب جذب کند که ممکن است دلیل آن وجود یک نوع ویروس باشد. به دلیل اینکه اسهال حجم آب و الکترولیت ها را در مدفوع تغییر داده و مواد سریعتر از حالت عادی از سیستم هاضمه عبور می کنند، رنگ مدفوع را تغییر می دهد. بعضی عوامل رایج اسهال در کودکان و نوزادان عبارتند از:
- نوروویروس
- روتاویروس که پزشکان اکثر کودکان را در مقابل آن واکسینه می کنند
- عفونت های باکتریایی مانند سالمونلا
- داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها
- کافئین
- مسمومیت غذایی
اسهال مزمن در کودکان می تواند نشان دهنده یک وضعیت زمینه مانند موارد زیر باشد:
- بیماری روده التهابی (IBD)
- بیماری کرون
- سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
- حساسیت ها یا عدم تحمل بعضی مواد غذایی مانند گلوتن به دلیل بیماری سلیاک
- پرکاری تیروئید
- سرطان؛ هرچند این مورد بسیار نادر است
انگل ها نیز می توانند باعث بروز اسهال شوند. چون کودکان معمولاً عملکرد خوبی در شستشوی دستان خود ندارند، بیشتر در معرض آلودگی به انگل ها قرار دارند. ژیاردیا نوعی انگل است که از طریق تماس با مدفوع آلوده منتشر می شود. افراد مبتلا به ژیاردیا معمولاً دچار اسهال و مدفوعی با ظاهر چرب می شوند. گاهی اوقات مدفوع ممکن است سبز به نظر برسد.
مدفوع سبز رنگ در نوزادان
مدفوع سبز در کودکان و نوزادان (که مربوط به کودکان زیر ۱ سال می باشد) عادی بوده و حتی اطمینان بخش می باشد. چون نوزادان تازه متولد شده و کودکان خردسال تنها باید شیر مادر یا شیر خشک مصرف کنند، رنگ مدفوع آنها نسبت به کودکان بزرگتر ثبات بیشتری دارد. بر اساس نظر انجمن متخصصین اطفال آمریکا:
- کودکان شیرخوار معمولاً مدفوعی به رنگ زرد خردلی دارند. این مدفوع ممکن است دانه دانه یا لکه های رنگ سبز باشد. رنگ مدفوع ممکن است با تغییر رژیم غذایی مادر تغییر کند.
- کودکانی که از شیر خشک تغذیه می کنند، باید مدفوعی قهوه ای مایل به زرد یا زرد با لکه هایی از رنگ سبز داشته باشند. گاهی اوقات مدفوع ممکن است کمی بیشتر سبز به نظر برسد.
در حالی که مدفوع سبز در کودکان نگران کننده نیست، اما مدفوع سبز همراه با اسهال خطرناک می باشد. در جهان، اسهال دومین عامل مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال محسوب می شود. خطر اصلی اسهال، کم آبی بدن می باشد. والدینی که متوجه بروز علائم اسهال در کودک خود شدند، باید به دقت علائم کم آبی را در وی تحت نظر بگیرند. این علائم عبارتند از:
- خیس نکردن پوشک برای مدت ۳ ساعت یا بیشتر
- گریه بدون اشک
- خشکی لب ها و دهان
- چشم ها یا گونه های گود افتاده در موارد پیشرفته کم آبی
- فرورفتگی نقاط نرم در قسمت بالای جمجمه نوزادان در موارد پیشرفته کم آبی
مدفوع شل در کودکان زیر ۱۰ روز طبیعی است. اگر نوزاد هیچ نشانه دیگری از بیماری ندارد، مدفوع شل یا سبز احتمالاً به دلیل اسهال نمی باشد. والدین باید کودکان کوچکتر از ۲ ماه را در صورت بروز اسهال نزد پزشک ببرند. وقتی کودک دچار اسهال می شود، به روند تغذیه عادی وی ادامه دهید؛ مگر اینکه پزشک توصیه ای غیر از این داشته باشد. شیر مادر بویژه برای نوزادان بیمار مفید بوده و می تواند مانع بروز کم آبی در آنها شود. بنابراین بر حسب تقاضای نوزاد حتی اگر بیشتر از حالت عادی باشد، وی را تغذیه کنید.
مدفوع سبز رنگ در کودکان نوپا
وقتی کودکان شروع به مصرف غذاهای جامد نموده و نهایتاً از شیر مادر یا شیر خشک گرفته شدند، غذا عامل اصلی بروز رنگ سبز در مدفوع می گردد. این شامل سبزیجات برگی و رنگ های مصنوعی در غذاها می شود. والدین نباید تا زمانی که کودک آنها سالم است، نگران رنگ سبز مدفوع وی باشند. اسهال در کودکان بویژه اگر چندین روز طول بکشد، می تواند خطرناک باشد. والدین باید علائم کم آبی را در کودکان تحت نظر داشته باشند که عبارتند از:
- ادرار نامنظم یا عدم دفع ادرار
- خشکی و ترک خوردگی لب ها
- خشکی و خارش پوست
- ناتوانی و بی حالی
- عرق نکردن
- گریه بدون اشک
- ادرار بسیار تیره
- کج خلقی
برای جلوگیری از کم آبی، والدین باید به کودکان نوشیدنی های الکترولیتی اطفال داده و آنها را ترغیب کنند تا بیشتر آب بنوشند. بسیاری از موارد اسهال بدون درمان خاصی برطرف می شوند؛ اما گاهی اوقات شرایط جدی تر است. لازم است علائم کودک را زیر نظر داشته و از وی بخواهید در صورتی که احساس بدتر شدن داشت، این موضوع را به اطلاع شما برساند.
چه موقع برای مدفوع سبز رنگ کودکتان به پزشک مراجعه کنید
تمامی تغییرات رنگ مدفوع به اندازه رنگ سبز آن، بی خطر نمی باشند.
مدفوع رنگ پریده
مدفوع رنگ پریده یا رسی رنگ ممکن است نشان دهنده بروز مشکل در کبد، کیسه صفرا یا لوزالمعده باشد. دلیل آن این است که در این موارد صفرای کمتری وارد مدفوع می شود. در صورت بروز این شرایط باید به پزشک مراجعه نمایید. اگر علائم دیگری مانند درد یا استفراغ نیز وجود داشت، کودک باید به اورژانس منتقل شود.
مدفوع تیره
مدفوع بسیار تیره در کودکان چند روزه طبیعی است. این مدفوع مامیزه (مکونیوم) نامیده شده و به زودی برطرف خواهد شد. در کودکان بزرگ تر، مدفوع بسیار تیره می تواند نشان دهنده خونریزی معده ای – روده ای باشد. توجه دقیق به علائم کودک ضروری بوده و اگر مشکل پس از ۱۲ ساعت برطرف نگردید، به پزشک مراجعه نمایید. اگر در مدفوع کودک خون وجود داشته یا کودک با مدفوع خون دفع می کند، باید بلافاصله به اورژانس منتقل شود.
علائم هشداردهنده
وقتی کودک شما مبتلا به اسهال و هر کدام از این علائم می باشد، به پزشک مراجعه نمایید:
- علائم کم آبی
- استفراغ برای مدت بیش از یک روز
- تب بالای ۳۸ درجه سلسیوس
- بی اشتهایی
چشم انداز
والد بودن پر از لحظات ترسناک است. بسیاری از والدین نسبت به مدفوع کودک خود بسیار حساس بوده و می توانند به سرعت نشانه های وجود بیماری را با کمک آن تشخیص دهند. اما مدفوع سبز رنگ به تنهایی هرگز نشانه وجود مشکل نبوده و این یعنی والدین می توانند در این خصوص نگرانی خاصی نداشته باشند. همانند تمامی علائم، اگر احساس می کنند که چیزی به نظر غیرعادی می رسد یا تغییری اساسی در شرایط عادی کودک آنها بوجود آمده است، باید به پزشک مراجعه نمایند.
